Ψευτοαριστεία, Ελίτ και Άχρηστος Φαγάς

Φωτεινή Μαστρογιάννη

«Ολοι τους, κατά γενική παραδοχή έχουν σε διάνοιες εξελιχθεί!»

Αλεξάντερ Γκριμπογέντοφ – Συμφορά από το πολύ μυαλό

Η εντύπωση ότι όλοι έχουν εξελιχθεί σε διάνοιες δεν ήταν μόνο χαρακτηριστικό γνώρισμα της εποχής του Γκριμπογέντοφ.

Παντού γύρω μας πλανάται το αίσθημα της υπεροψίας, της αλαζονείας και της υποτίμησης όλων των άλλων. Ο αγώνας για την υποτιθέμενη αριστεία για την οποία τόσο μας έχουν μιλήσει και διαφημίσει (που μόνο, όμως, αριστεία δεν είναι) δημιουργεί έναν διαρκή ανταγωνισμό μεταξύ των ανθρώπων, έναν ανταγωνισμό που λειτουργεί ως εργαλείο κοινωνικής διάλυσης μέσω του διαίρει και βασίλευε.

Ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός έλεγε «με λογισμό και μ’ όνειρο» δυστυχώς όμως σήμερα οι περισσότεροι προσπαθούν να ζήσουν το όνειρο χωρίς όμως κανένα ή έστω περιορισμένο λογισμό. Ο Κώστας Αξελός προφητικά διατύπωσε ότι «η ανθρωπότητα είναι πολύ φτωχή σε σκέψεις» και ο σύγχρονος άνθρωπος σε μεγάλο βαθμό το επιβεβαιώνει με εξαιρέσεις, ευτυχώς, που όμως και αυτές επιβεβαιώνουν τον κανόνα.

Η εργαλειοποίηση του Ανθρώπου

Όσο δε ο μέσος άνθρωπος προσπαθεί να ζήσει το «όνειρο» τόσο περισσότερο βιώνει το κενό της ύπαρξης και τόσο οι σύγχρονες οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές και τεχνολογικές εξελίξεις εντείνουν αυτό το κενό. Ο άνθρωπος γίνεται ένα άβουλο γρανάζι της κοινωνικής μηχανικής που εργαλειοποιείται από την εξουσία πονηρά. Ο Πλάτωνας στην Πολιτεία έλεγε  ότι «η ζημία μεγίστη του υπό πονηρότερου άρχεσθαι». Είναι καιρός που μόνο οι πονηροί άρχουν και όχι οι σοφοί και αυτό δυστυχώς, πέραν των συνθηκών αναπαραγωγής της πονηριάς και της κουτοπονηριάς, είναι σε μεγάλο βαθμό και ανθρώπινη επιλογή.

Η έλλειψη κρίσης και η ανάπτυξη συμπλεγμάτων ανωτερότητας  υποδηλώνουν το αντίθετο δηλαδή κατωτερότητα και ανασφάλεια. Γιατί όμως; Γιατί έχει ενταθεί στις ημέρες μας σε τέτοιο βαθμό;  Γιατί αυτή η μανία υπεροχής στο φαίνεσθαι και η υποτίμηση της πραγματικής ουσίας όπως είναι η γνώση, η ενσυναίσθηση, η πνευματική καλλιέργεια; Τί είναι αυτό που για να επαναλάβω τον Γκριμπογέντοφ δημιουργεί τους πραγματικά άριστους σε παρίες;

«Κι αν απ’ τη νεολαία κάποιος σηκωθεί

που, από αηδία γι’ αυτά τα χάλια,

περιφρονεί τους τίτλους και το χρήμα,

[...]

"Κρίμα!", ωρύονται όλοι μαζί!

Ταραξίας! Ψυχρός εγκληματίας!

Κι ο νέος οραματιστής θα γίνει επικίνδυνος παρίας!»

 

Η Ψευδαίσθηση της Αριστείας και ο Άχρηστος Φαγάς

Τί είναι λοιπόν η πραγματική αριστεία σήμερα; Στις μέρες μας η πραγματική αριστεία φαίνεται να είναι η αποφοίτηση από γνωστά πανεπιστήμια αμφιβόλου παραγωγής πνευματικής γνώσης αλλά εξαιρετικού μάρκετινγκ (Πανεπιστήμιο με πελάτες – φοιτητές, υπαλλήλους καθηγητές και εταιρείες χρηματοδότες όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Νόαμ Τσόμσκι), η χυδαία προβολή και επίδειξη του χρήματος μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, η κακόγουστη προβολή προκλητικής ένδυσης που προκαλεί σεξουαλική διέγερση αλλά όχι ερωτισμό, οι κακοί τρόποι και η αλαζονεία, η εκμηδένιση της προσπάθειας και ειδικά της πνευματικής, τα κουτσομπολιά, η έλλειψη παιδείας, η τάση να εξισώνονται όλοι προς τα κάτω της μάζας ενώ οι ελίτ να μένουν στο απυρόβλητο.

Για τη συνέχεια εδώ:

https://mastroyanni.blogspot.com/2025/06/pseftoaristeia-elite-fagas.html