ΠΕΡΙ ΤΕΧΝΗΣ Ο ΛΟΓΟΣ: Ο Γάλλος ζωγράφος Joseph Fernand Henri Léger, (1881-1955)

Τρεις γυναίκες, 1921

Ο Φερνάν Λεζέ ήταν Γάλλος ζωγράφος και γλύπτης, ο οποίος ξεκίνησε από τον κυβισμό, ωστόσο προχώρησε σε πιο εικονικές και εύληπτες παραστάσεις, με αποτέλεσμα να θεωρείται πρόδρομος της Ποπ Αρτ.

Ο Λεζέ γεννήθηκε στη Νορμανδία το 1881 και πέθανε στο Ζιφ, Σεν-ε-Ουάζ το 1955. Ήταν ζωγράφος, σχεδιαστής, σκηνογράφος και παραγωγός κινηματογραφικών ταινιών. Γύρω στο 1900 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι όπου σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών, πρώτα αρχιτεκτονική και ύστερα ζωγραφική, χωρίς ωστόσο να ενταχθεί στο πρόγραμμα σπουδών.

Γυναίκα με γάτα, 1920

Στην πρώτη περίοδο της διαμονής του στη γαλλική πρωτεύουσα ακολούθησε την τεχνοτροπία του Σεζάν και του κυβισμού και συνδέθηκε με τον Απολινέρ, τον Μπρακ, τον Πικάσο και τον Ρουσό. Το 1913 ανέπτυξε δική του κυβιστική τεχνοτροπία, ενσωματώνοντας τυποποιημένες μορφές οι οποίες υποδήλωναν μηχανική κίνηση. Ωστόσο, μετά τη συμμετοχή του στον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο (αποστρατεύτηκε το 1917 λόγω τοξικής προσβολής από τα χημικά αέρια) έγινε μέλος της ομάδας του Νέου Πνεύματος (Ésprit Nouveau) του αρχιτέκτονα Λε Κορμπιζιέ.

Le grand remorqueur (1923)

Η επαφή του με τον Οζανφάν και τον Λε Κορμπιζιέ τον οδήγησε στην έξαρση των λογικών στοιχείων της κυβιστικής του διατύπωσης και σε μια ανήσυχη και ισχυρή πλαστική έκφραση του κόσμου της μηχανής (μηχανική περίοδος) την οποία αργότερα περιόρισε και μεταμόρφωσε, οργανώνοντάς την με αυστηρά διακοσμητικό πνεύμα. Αποκρυστάλλωσε τους όγκους και τα χρώματά του και χρησιμοποίησε από κοινού ανθρώπινες μορφές και μηχανήματα, ως συνιστώντα στοιχεία στον ίδιο πίνακα. Τα πιο χαρακτηριστικά έργα του εκείνης της περιόδου είναι Το μηχανικό (1920) και Οι τρεις γυναίκες (1921). Στο έργο του Η πόλη (1919) απεικονίζεται ένα ελεγχόμενο τοπίο στο οποίο αναπαριστώνται τα καθαρά γεωμετρικά σχήματα των σύγχρονων μηχανημάτων, αντιπροσωπεύοντας μια μηχανιστική ουτοπία.

«Σύνθεση με τρεις μορφές», 1932

Ο Λεζέ υπήρξε και εξαίρετος σχεδιαστής ψηφιδωτών και ταπισερί, καθώς και σκηνογράφος. Το 1923 σκηνοθέτησε την πρώτη πειραματική ταινία του, με τίτλο Μηχανικό μπαλέτο, η οποία επικεντρώνεται σε απλά μηχανικά αντικείμενα που κινούνται ρυθμικά. Το 1931 επισκέφθηκε τη Νέα Υόρκη και διακόσμησε το διαμέρισμα του μεγιστάνα Νέλσον Ροκφέλερ. Την περίοδο 1940-46 έζησε στις ΗΠΑ, διδάσκοντας στο πανεπιστήμιο Γέιλ και στο κολέγιο Μιλς της Καλιφόρνια, ζωγραφίζοντας παράλληλα σε μουσαμά εμπνευσμένος από ακροβάτες και ισορροπιστές ποδηλάτες.