Σεπτεμβριανά ’55: Το πογκρόμ εις βάρος των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης

Όχλος Τούρκων πολιτών επιτίθεται στους Έλληνες της Κωνσταντινούπολης και τις περιουσίες τους

Γιάννης Θ. Διαμαντής

Πώς οργανώθηκε από τις τουρκικές αρχές και πως εκτελέστηκε από τον όχλο η βάναυση επίθεση εις βάρος των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης

Η 6η Σεπτεμβρίου 1955 είναι ημέρα μνήμης για τους έλληνες Κωνσταντινουπολίτες και ολόκληρο τον ελληνισμό. Είναι η ημέρα που ξεσπά στην Κωνσταντινούπολη ένα αδιανόητο κύμα βίας με στόχο την εξάλειψη του ελληνικού στοιχείου της Πόλης.

Όχλος δεκάδων χιλιάδων Τούρκων, ακολουθώντας σαφείς εντολές από την κυβέρνηση Μεντερές, έβαλε στο στόχαστρό του την ελληνική κοινότητα της Κωνσταντινούπολης και ξεκινώντας από την συνοικία του Πέραν κατέστρεψε ελληνικές εκκλησίες, εκατοντάδες οικίες και καταστήματα Ελλήνων, βίασε και σκότωσε δεκάδες Κωνσταντινουπολίτισσες και Κωνσταντινουπολίτες (ως 37 νεκροί σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις).

«ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ»,10.9.1955, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

 

Βαναυσότητα

Το περιοδικό «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ» γράφει στις 10 Σεπτεμβρίου.

«Αι βάναυσοι εκδηλώσεις του Τουρκικού όχλου, προεκάλεσαν την δικαίαν αγανάκτησιν όχι μόνον του Ελληνικού λαού, αλλά και της διεθνούς Κοινής Γνώμης, η οποία κατεδίκασε ανεπιφυλάκτως τις βάρβαρες επιθέσεις εναντίον των Ελληνικών καταστημάτων εις την Κωνσταντινούπολιν και του προξενείου μας εις την Σμύρνην.

(…)

»Εξ άλλου, ο Αντιπρόεδρος της Κυβερνήσεως κ. Κανελλόπουλος εδήλωσεν ενώπιον της Βουλής, ότι τα φοβερά και πρωτοφανή γεγονότα εις την Κωνσταντινούπολιν, την Σμύρνην και την Άγκυραν είχαν καθαράν και σαφή την εικόνα της ωργανωμένης και κατευθυνομένης εξεγέρσεως.

Οι τίτλοι του «ΒΗΜΑΤΟΣ» την επομένη είναι χαρακτηριστικοί:

«ΤO BHMΑ», 7.9.1955, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Ήταν ένα ισχυρότατο πλήγμα για το ελληνικό στοιχείο της Πόλης, που έκτοτε δεν μπόρεσε ποτέ να ανακτήσει την ισχυρή υπόσταση που διατηρούσε για αιώνες.

Τα λόγια του οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, στο τρισάγιο που τελέστηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2005, με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από το πογκρόμ, είναι χαρακτηριστικά:

«Σαν απόψε πριν από 50 ακριβώς χρόνια -ήμουν πρωτοετής μαθητής της Χάλκης- έγινε η επίθεσις εναντίον των Εκκλησιών μας, των σπιτιών μας, των καταστημάτων μας. Με πρόφαση το Κυπριακό είχαμε αυτή την απαρχή της συρρικνώσεως και του ξεριζωμού της Ομογενείας της Πόλεως. Τότε ήμασταν γύρω στις 100.000, ενώ σήμερα είμεθα 3.000. Σήμερα, η σύγχρονος Τουρκία αναγνωρίζει αυτήν την μεγάλην αδικίαν που έγινε, όχι απλώς εις βάρος των Ρωμιών και των άλλων μειονοτήτων, αλλά εις βάρος της ίδιας της Τουρκίας» (ΤΟ ΒΗΜΑ, 7.9.2005)

Για τη συνέχεια εδώ:

https://www.tovima.gr/2024/09/06/istoriko-arxeio/septemvriana-55-to-pogkrom-eis-varos-ton-ellinon-tis-konstantinoupolis/