«Ένδυμα Ψυχής»: η έκθεση μεταφέρεται στη Θεσσαλονίκη

Εμπλουτισμένη με νέα έργα από ενδυμασίες της Μακεδονίας και της Θράκης

Φορεσιές του παρελθόντος «ντύνουν» πρόσωπα του παρόντος, σε μια σύνδεση που αναδεικνύει τον πλούτο, την ευφάνταστη ποικιλία, την αριστοτεχνία των λεπτομερειών, την κατασκευαστική δεξιότητα των ενδυμάτων.

Ο φωτογράφος Βαγγέλης Κύρης και ο εκφραστής της κεντητικής τέχνης Ανατόλι Γεωργίεφ παρουσιάζουν το «ελληνικό ένδυμα» με έναν ιδιαίτερο τρόπο και μια καλλιτεχνική οπτική, φορεμένο από σύγχρονους ανθρώπους και μέσα από την ώσμωση της φωτογραφίας με το ύφασμα και την κεντητική τέχνη.

Ακριβές αντίγραφο γυναικείας Σεφαραδίτικης ενδυμασίας, 19ος αι. Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Πηγή εικόνας: ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Πρόκειται για την έκθεση «Ένδυμα Ψυχής», εμπλουτισμένη με νέα έργα από μοναδικές ενδυμασίες της Μακεδονίας και της Θράκης, που έρχεται από την Παρασκευή 6 Σεπτεμβρίου στη Θεσσαλονίκη, με πρωτοβουλία του Ιδρύματος Παπαγεωργίου και με τη συνεργασία του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης και παρουσιάζεται στο Παράρτημα Θεσσαλονίκης του ΜΙΕΤ / Βίλα Καπαντζή.

Η εμβληματική έκθεση, που τελεί υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου, «ταξίδεψε» σε Ελλάδα και εξωτερικό, ενώ «μάγεψε» το κοινό της Αθήνας όταν παρουσιάστηκε στο Μουσείο της Ακρόπολης, στο πλαίσιο των εορτασμών της επετείου συμπλήρωσης 200 χρόνων από την ελληνική επανάσταση του 1821.

«Με χάρτη πλαισίου τεσσάρων τετραγωνικών ως φόντο, ήθελα να ταξιδέψω στον χώρο και τον χρόνο, όπου ανθίζει ο ελληνισμός. Μέσα από τα βλέμματα θέλησα να φτάσω ως την ψυχή και ο Ανατόλι με τα κεντήματα να δώσει ζωή στην ύλη. Ένα ταξίδι και αυτό από τα βάθη της ψυχής στο τρισδιάστατο της ύλης, κρατώντας ως κέντρο το επίπεδο της φωτογραφίας», αναφέρει ο δημιουργός και φωτογράφος Βαγγέλης Κύρης.

Νυφική φορεσιά από τη Σιάτιστα, 18ος αι. Μορφωτικός-Πολιτιστικός Σύλλογος Σιάτιστας «Μαρκίδες Πούλιου». Πηγή εικόνας: ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Η έκθεση, που θα παραμείνει για τέσσερις μήνες στη Θεσσαλονίκη, παρουσιάζει περισσότερες από 70 φορεσιές, οι οποίες, μέσα από το διαπεραστικό βλέμμα, τη στάση και την κίνηση του σώματος των ανθρώπων που τις φορούν, γίνονται το αφήγημα της ιστορίας του τόπου, των ιστορικών προσώπων, των ιστοριών των κοινωνιών και της καθημερινότητάς τους.

«Η έκθεση αυτή παρουσιάζει το ένδυμα ως έκφραση της ψυχής. Μια έκφραση της ψυχής των ανθρώπων, στη μακροϊστορία και τη μικροϊστορία της ελληνικής κοινωνίας. Από την πρώτη στιγμή το συγκεκριμένο έργο κίνησε το ενδιαφέρον του Ιδρύματος Παπαγεωργίου για τον εμπλουτισμό και την εκ νέου παρουσίαση της έκθεσης στην πόλη της Θεσσαλονίκης», δηλώνει ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Παπαγεωργίου, Γιώργος Ν. Παπαγεωργίου, για την πρωτοβουλία να πραγματοποιηθεί η έκθεση στη Θεσσαλονίκη.

Άλλωστε, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, το Ίδρυμα Παπαγεωργίου, με ευαισθησία σε θέματα τόσο υγείας, εκπαίδευσης και επιστήμης, όσο και τέχνης/πολιτισμού, πήρε την πρωτοβουλία όχι μόνο να παρουσιάσει την έκθεση στη Βόρεια Ελλάδα, αλλά και να αναδείξει την πολιτιστική κληρονομιά και παράδοση της περιοχής με την έρευνα, αναζήτηση και φωτογράφιση νέου υλικού, τη δημιουργία έργων-εκθεμάτων από τη Μακεδονία και τη Θράκη, καθώς και με έργα ενδεικτικά της πολυπολιτισμικής ταυτότητας της Θεσσαλονίκης των περασμένων αιώνων.

Φορεσιά Ψαρών, 19ος αι. Eθνικό Ιστορικό Μουσείο της Ελλάδος. Πηγή εικόνας: ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Η πρωτοβουλία αυτή, πέρα από τη βάση της αρχικής παρουσίασης με ενδυμασίες των συλλογών του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης και του Λυκείου Ελληνίδων Ηράκλειου, πλαισιώθηκε από μια ουσιαστική σύμπραξη φορέων της Θεσσαλονίκης και της Βόρειας Ελλάδας, όπως το Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και της Νεότερης Ιστορίας της Μακεδονίας, η Ισραηλιτική Κοινότητα και το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας-Θράκης, το Λύκειο Ελληνίδων Θεσσαλονίκης, το Λύκειο των Ελληνίδων Νάουσας και ο Λαογραφικός Χορευτικός Όμιλος της ΧΑΝΘ, που άνοιξαν τις προθήκες, τα ερμάρια και τη μνήμη των τοπικών κοινωνιών που εκπροσωπούν, για να είναι εφικτή η σύνθεση της έκθεσης με τα νέα εκθέματα.

Η είσοδος στην έκθεση είναι ελεύθερη για το κοινό, ενώ σε όλη τη διάρκειά της (από τις 6 Σεπτεμβρίου έως τις 6 Ιανουαρίου 2025) θα πραγματοποιούνται οργανωμένες ξεναγήσεις και επισκέψεις σχολείων.

Αρχική εικόνα: Ντουλαμάς και σκούφος του Μακεδονομάχου Δημητρίου Τσιτσίμη (δωρεά Ν. Τσιτσίμη), επιστήθιος σταυρός του Μακεδονομάχου Νικολάου Δούρδα (δωρεά Κ. Δούρδα), εσωτερική «λερή» πουκαμίσα, φουστανέλλα, κάλτσες (μπενεβρέκι), φούντες και τσαρούχια με φούντες (δωρεά του Λαογραφικού και Εθνολογικού Μουσείου Μακεδονίας-Θράκης) και μάλλινη μαύρη κάπα Μακεδονομάχου (δωρεά Ι. Παλαμήδη), αρχές 20ού αι. Mουσείο Μακεδονικού Αγώνα. Πηγή εικόνας: ΑΠΕ-ΜΠΕ.

 

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1. Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ (Β. Καζ.).

https://www.archaiologia.gr/blog/2024/09/06/%ce%ad%ce%bd%ce%b4%cf%85%ce%bc%ce%b1-%cf%88%cf%85%cf%87%ce%ae%cf%82-%ce%b7-%ce%ad%ce%ba%ce%b8%ce%b5%cf%83%ce%b7-%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%b1%cf%86%ce%ad%cf%81%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%b9-%cf%83/