Μολόχα: Το βότανο των Αρχαίων Ελλήνων

Μολόχα «παύει τας ωδίνας», έλεγε ο Ιπποκράτης και οι αρχαίοι… η μολόχα είναι από τα φυτά που αγαπήθηκαν πολύ και χρησιμοποιήθηκαν από τα πολύ μακρινά χρόνια, από το 700 π.χ περίπου χρησιμοποιήθηκε ως τροφή και ως φαρμακευτικό βότανο σαν τροφή χρησιμοποιήθηκαν σχεδόν όλα τα μέρη του βοτάνου τα φύλλα,οι τρυφεροί βλαστοί,αλλά και τις ρίζες.

Αυτός που ανέφερε πρώτος την μολόχα τον έβδομο αιώνα π.χ ήταν ο Ησίοδος οι δε Βυζαντινοί σχολιαστές του μας πληροφορούν ότι στα χρόνια εκείνα έφτιαχναν με μολόχα και με πολλά άλλα βότανα έναν θρεπτικότατο πολτό.

Στην αρχαία Ελλάδα καλλιεργούσαν την μολόχα μαζί με άλλα λαχανικά και βότανα στους κήπους τους, έλεγαν ότι σταματούσε την πείνα και τη δίψα, την επαίνεσαν ο Πυθαγόρας και ο Πλάτωνας, οι δε Ρωμαίοι την θεωρούσαν λιχουδιά και την είχαν στα τραπέζια τους.

Ο Κικέρων με τον Οράτιο μας αναφέρουν πολλές από τις ανακουφιστικές της ιδιότητες ο δε Πλίνιος έλεγε ότι αν τρώμε μια χούφτα μολόχα τη μέρα δεν θα μας βρει καμία αρρώστια, ο Καρλομάγνος είχε διατάξει να καλλιεργείται μολόχα σ” όλους τους αυτοκρατορικούς κήπους

Οι Φελάχοι, που τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας ζούσαν με χόρτα, έφτιαχναν ένα νόστιμο φαγητό από τις ρίζες της μολόχας τις οποίες αφού τις έβραζαν μετά τις τηγάνιζαν με κρεμμύδια, υπάρχει ένα πρόσωπο το οποίο έχει συνδεθεί από την αρχαιότητα με την μολόχα το πρόσωπο αυτό είναι ο Κρητικός Επιμενίδης ο άνθρωπος αυτός κινείται μεταξύ μύθου και ιστορίας και λέγεται πως είχε κοιμηθεί για πενήντα χρόνια σε ένα σπήλαιο στην Κρήτη, όταν ξύπνησε βρέθηκε σε έναν καινούργιο κόσμο για να μην διψά και για να μην πεινά λοιπόν έτρωγε μόνον μολόχα και βολβούς και έτσι η μολόχα έγινε το βότανο των μυστικιστών και από τότε χρησιμοποιείται σε διάφορες μυήσεις

Λέγεται ακόμα ότι ήταν ιδιαίτερα αγαπητή στους Πυθαγόρειους και επειδή τα άνθη της είναι στραμμένα πάντα προς τον ουρανό θεωρήθηκε ιερό βότανο, ο Ιάμβλιχος μας αναφέρει ότι ο Πυθαγόρας συνιστούσε να αποφεύγεται η μολόχα επειδή είναι η πρώτη αγγελιοφόρος της «συμπάθειας» των ουρανών προς την Γαία

 

Ο Ιπποκράτης παρασκεύαζε

α) ένα κατάπλασμα με κρασί και μολόχα για να αντιμετωπίσει τα οιδήματα και τις φλεγμονές

β) τη συνιστούσε σαν αφέψημα εναντίον διαφόρων γυναικολογικών προβλημάτων

γ) παρασκεύαζε με αυτή κολπικά υπόθετα τα οποία χρησιμοποιούσε για να διευκολύνει τους τοκετούς και να μετριάσει τους πόνους, ο Δίφιλος ο Σίφνιος έγραψε ότι βοηθά σε περιπτώσεις ερεθισμού των νεφρών και της κύστης.

Χρησιμοποιείτο ως αποχρεμπτικό και καθαρτικό φάρμακο, από τα άνθη της παρασκευάζονταν αφέψημα εναντίον παθήσεων του πεπτικού και του ουροποιητικού συστήματος.

Η σοφή λαϊκή ιατρική θεωρεί τη μολόχα ως ένα από τα αποτελεσματικότερα φαρμακευτικά βότανα εναντίον της δυσκοιλιότητας,την ιδιότητα αυτή της μολόχας την τονίζει με έμφαση και ο Βυζαντινός συγγραφέας Συμεών Σηθ… Στα «Βυζαντινά Γεωπονικά» είναι το βότανο που θεραπεύει «τα κρυφά πάθη των γυναικών», τα νοσήματα των νεφρών, τα ηπατικά νοσήματα, τις πληγές, τις φλεγμονές και πολλά-πολλά άλλα.

Το «Περί χυμών, βρωμάτων και πομάτων», ένα άλλο βυζαντινό κείμενο, αναφέρει τη μολόχα ως εξαιρετικά εύπεπτη και δυναμωτική τροφή πιστευόταν ότι

α) απαλλάσσει το σώμα από τις αρρώστιες

β) θεραπεύει τα πάντα εξαιτίας της ήπιας καθαρτικής δράσης της

Στη Πελοπόννησο ήταν και είναι πολύ γνωστή γιατί φυτρώνει παντού από τα καλλιεργημένα χωράφια μέχρι τα χαλάσματα και από τους κήπους μέχρι του δρόμους και τα πετρώδη εδάφη, με ονομασίες όπως αγριμολόχα, μαλάχη, αμπελόχα, αμολοχάκι, μάλβα τη βρίσκουμε πάνω σε παλιούς τοίχους, κοντά σε μονοπάτια σε χέρσες εκτάσεις και πάντα μα πάντα κοντά σε κατοικημένες περιοχές αν τη συναντήσουμε μακριά από κατοικημένες περιοχές αυτό θα σημαίνει ότι κάποτε υπήρχε ένα σπίτι εκεί!!!

Τα πανέμορφα λουλούδια της πλαισίωναν πάντα τα στεφάνια της Πρωτομαγιάς με τους κλώνους της έφτιαχναν και φτιάχνουν δακτυλίδια και βραχιόλια για να υποδεχθούν την όμορφη εποχή της Άνοιξης

Με τα φύλλα της μολόχας σε πολλά σπίτια της υπαίθρου δίπλωναν και διπλώνουν ντολμάδες το δε αφέψημα και το έγχυμα της τα χρησιμοποιούσαν σαν γιατρικό αν πονούσε σε κάποιον ο λαιμός έβραζαν μολόχα, έριχναν μέσα μια κουταλιά μέλι και του έδιναν να πιει και να κάνει γαργάρες οι βλαστοί και τα φύλλα βράζονταν ή μαγειρεύονταν με διάφορους τρόπους τα συνδύαζαν θαυμάσια με όσπρια με κρέας με ρύζι τα έκαναν γιαχνί ή ομελέτες ο καρπός της μολόχας είναι μεριστόκαρπος που το λένε «ψωμάκι», επειδή μοιάζει με σπιτίσιο ψωμί.

Παλιά τα μικρά παιδιά τον μάζευαν και τον έτρωγαν το έγχυμα της είναι θαυμάσιο, συνήθως σε συνδυασμό με χαμομήλι.

Ένα ζεστό ρόφημα με μια κουταλιά θυμαρίσιο μέλι φέρνει μια γλυκιά ανακούφιση στον πονεμένο λαιμό, ηρεμεί τον βήχα και βοηθάει να αναπνεύσουμε καλύτερα

Η μολόχα ανάλογα σε πια περιοχή φυτρώνει παρουσιάζει αλλαγές στο χρώμα των λουλουδιών της, η μολόχα που φυτρώνει σε γόνιμα χωράφια έχει έντονα ρόδινα άνθη ενώ αν φυτρώνει σε ξερό πετρώδες μέρος τα άνθη του είναι ξέθωρα ροζ ή άσπρα ή βιολετιά αυτή δε που φυτρώνει μέσα στα χωριά σε όχθους και σε χαλάσματα είναι «ο σπιτιάρης» με λουλουδάκια πιο μικρά με ένα ροζ ανοιχτό όμορφο χρώμα.

Σε πολλά χωριά της Γαλλίας έχουν την συνήθεια να προσθέτουν στις πατάτες τους τις τρυφερές κορφές και τα φύλλα της μολόχας γιατί πιστεύουν πως διευκολύνει τη λειτουργία των νεφρών.

Οι δε λεγόμενοι πρακτικοί θεραπευτές σε διάφορες χώρες της Ευρώπης- όπως της Αγγλίας και της Γαλλίας- φτιάχνουν μια γλυκιά κρέμα-πάστα από ρίζες μολόχας που είναι μαλακτική και θεραπευτική για τον πονεμένο λαιμό το βήχα και τη βραχνάδα

Λοιπόν η μολόχα χρησιμοποιείτο από αρχαιοτάτων χρόνων στην φαρμακευτική ως: μαλακτικό, αποχρεμπτικό, στυπτικό, αντιφλεγμονώδες και επουλωτικό βότανο

Άλλες φαρμακευτικές της ιδιότητες είναι:

Μαλακώνει τους κάλους των ποδιών

Το έγχυμα της χρησιμοποιείται σαν ποδόλουτρο για να ξεκουράζει τα κουρασμένα πόδια

Τα ποδόλουτρα με έγχυμα μολόχας ανακουφίζουν τα πρησμένα πόδια ειδικά αν η φλεγμονή έπεται ενός κατάγματος.

Χρησιμοποιείται ακόμα σε περιπτώσεις:

βρογχικών

βήχα

λαρυγγίτιδας

ουλίτιδας

δερματικών προβλημάτων

εντερικών προβλημάτων

κολικών

γαστρίτιδας

κυστίτιδας

διάρροιας

αιμορροΐδων

καταρροής

πνευμονίας

βραχνάδας

οξείας δυσεντερίας

κατακράτησης ούρων

αιματουρίας

φλεγμονών της ουροδόχου κύστης

προβλημάτων των νεφρών

πιστεύεται ότι θεραπεύει την επιληψία

ότι ο χυμός της θεραπεύει από τα τσιμπήματα της μέλισσας ή της σφήκας

Σαν κατάπλασμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για:

φλεγμονές

οιδήματα

κτυπήματα

μελανιές

στραμπουλήγματα έχει δε άριστα αποτελέσματα αν χρησιμοποιηθεί χλιαρό έγχυμα σε μορφή κομπρέσας στην ξηρότητα των δακρυϊκών πόρων

Σε διεθνής μελέτες έχει αναφερθεί ότι δύο με τρία φλιτζάνια έγχυμα μολόχας την ημέρα σε συνδυασμό με κομπρέσες στο στήθος το βράδυ-από ζεστά φύλλα και στραγγισμένα καλά άνθη-έχουν πολύ αρεστά αποτελέσματα στο εμφύσημα όπως και σε περιπτώσεις δύσπνοιας

Δεν ξεχνάμε ότι τα βότανα χρειάζονται προστασία από το φως και την υγρασία γι αυτό το μέρος που τα αποθηκεύουμε πρέπει να είναι σκοτεινό και ξηρό… να είμαστε σίγουροι από εκεί πού τα αγοράζουμε ώστε να έχουμε πάντα το μέγιστο της αποτελεσματικότητας των βοτάνων μας.

1. Πηγή: botanologia.blogspot.gr

2. Πηγή

https://ellas2.wordpress.com/2024/09/06/%ce%bc%ce%bf%ce%bb%cf%8c%cf%87%ce%b1-%cf%84%ce%bf-%ce%b2%cf%8c%cf%84%ce%b1%ce%bd%ce%bf-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%b1%cf%81%cf%87%ce%b1%ce%af%cf%89%ce%bd-%ce%b5%ce%bb%ce%bb%ce%ae%ce%bd%cf%89%ce%bd/#more-204294