 |
| Ο Φιλόσοφος Αρίστιππος |
Γλυπτοθήκη αρχαίων Πνευματικών μορφών
«Γνωμικολογικόν»
Γεράσιμος Γ. Γερολυμάτος
Ο λόγος για τους αρχαίους Έλληνες
σοφούς, είναι πολύ συχνός στο «Περί Τέχνης ο Λόγος». Αποτελούν μια βασική συνιστώσα
των ενδιαφερόντων του. Το ενδιαφέρον αυτό έχει εκφραστεί, έως τώρα, πότε με αποκλειστικά αφιερώματα σε αυτούς και πότε ως βιβλιογραφική, ή σημειολογική
αναφορά άλλων άρθρων, γενικότερου περιεχόμενου.
Αποφάσισα, λοιπόν, προκειμένου να
εμπλουτιστεί ακόμη περισσότερο η θεματολογία του ιστολογίου, να διευρύνω τις
αναφορές αυτές με μια καθαρά Γνωμικολογική παρουσίαση τους. Πολλές φορές, άλλωστε,
σε μια μόνο φράση μπορεί να περικλείεται το νόημα και η ουσία μιας ολόκληρης
φιλοσοφίας. Η παρουσίαση θα αφορά φιλοσοφικά αποφθέγματα και ρητά γενικού
ενδιαφέροντος κάποιου φιλοσόφου, ή ενός σπουδαίου ανδρός, συνοδευόμενα από ένα
σύντομο βιογραφικό του και προτάσεις σχολίων για επίκαιρους σχολιασμούς, τα οποία
και θα δημοσιεύονται συστηματικά, σα να αποτελούν υλικό μιας ιδιαίτερης τακτικής
σελίδας.
Οπωσδήποτε η επιλογή των
αποφθεγμάτων, από τα χιλιάδες που μας έχουν αφήσει οι ένδοξοι πρόγονοι μας, θα
γίνεται με βάση τα υποκειμενικά μου κριτήρια, όπως ακριβώς ένας Ντι Τζέι
επιλέγει τα τραγούδια του μέσα από έναν ωκεανό μουσικών, και λαμβάνοντας υπόψιν
τις τρέχουσες πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις.
Πιστεύω, ότι θα είναι μια καλή
δυνατότητα, για να επαναφέρουμε στη μνήμη μας σημαντικά διδάγματα και για να
γνωρίσουμε καλύτερα το πνεύμα των αρχαίων Ελλήνων. Τώρα, που τους χρειαζόμαστε
περισσότερο από ποτέ.
Ξεκινώ την παρουσίαση αυτή,
με τον Φιλόσοφο Αρίστιππο
===================================
Ο φιλόσοφος ΑΡΙΣΤΙΠΠΟΣ
Ο πιο «τακτικός» πελάτης της εταίρας
Λαϊδος, ήταν ο φιλόσοφος Αρίστιππος, τον οποίον κορόιδευαν οι Κορίνθιοι, επειδή
ξόδευε τεράστια ποσά στην κλίνη της.
Όταν μαθεύτηκε ότι η Λαΐς προσέφερε
δωρεάν το κορμί της στο Διογένη, όλοι στράφηκαν στον Αρίστιππο και ανέμεναν μία
έντονη αντίδραση απ’ τον αδικημένο εραστή.
Έμειναν ανικανοποίητοι, γιατί ο
Αρίστιππος, με εξίσου φιλοσοφική διάθεση, απάντησε πολύ ήρεμα: «Την πληρώνω για
να ευχαριστεί εμένα, όχι για να μην ευχαριστεί άλλους.»
Ο Αρίστιππος ήταν ο ιδρυτής της
ηδονιστικής σχολής και ένας απ’ τους μεγαλύτερους θαυμαστές της Λαΐδας. Ζούσαν
μαζί για μία περίοδο και την υπερασπίστηκε σθεναρά, όταν κάποιος τον ρώτησε αν
ντρέπεται που ζει με μία πόρνη.
Ο Αρίστιππος είπε: «Σου φαίνεται
περίεργο να ζεις σε ένα σπίτι, που πριν από εσένα, ζούσαν άλλοι; Ή δεν
ταξιδεύεις με πλοίο, που ταξίδεψαν κι άλλοι; Φυσικά και όχι. Με τον ίδιο τρόπο,
δεν είναι ντροπή να είσαι με μία γυναίκα, που έχει σχέσεις και με άλλους».
----------------------------
Ο ΗΔΟΝΙΣΜΟΣ, φιλοσοφική θεωρία που
θεωρεί υπέρτατο αγαθό και σκοπό της ζωής την ηδονή, πνευματική και υλική, συχνά
ταυτίζεται με τον ωφελιμισμό και τον ευδαιμονισμό. Ο Ηδονισμός αναπτύχθηκε από
τον Αρίστιππο τον Κυρηναίο (4ος αι. π.Χ.), που τροποποίησε τη Σωκρατική άποψη
ταυτίζοντας την ηδονή με το αγαθό. Οι οπαδοί του (Ηγησίας, Πεισιθανάτιος κ.ά.)
ανήκαν στην «Κυρηναϊκή Σχολή».
------------------------
Δύο παρατηρήσεις για εισαγωγή
σχολίων:
1. Η ανεκτική και άνετη στάση του
Αρίστιππου απέναντι στην "απιστία" της Λαίδος και η υποστήριξη της,
είναι απόλυτα εναρμονισμένη με την ηδονιστική του φιλοσοφία. Ωστόσο , απόρροια
αυτής μοιάζει να είναι και η υφέρπουσα αίσθηση της αντιμετώπισης της γυναίκας,
ως ενός μέσου ή σκεύους ηδονής, ή ως χρήσιμου αντικείμενου που προσφέρεται για
ένα σκοπό, όπως βλέπουμε στα παραδείγματα (σπίτι-πλοίο κλπ). Από αυτή την
άποψη, λίγο μοιάζει να απέχει ο Ηδονισμός από τον Ωφελιμισμό.
2. Η ερώτηση του άγνωστου για το αν
ντρέπεται που ζει με μία πόρνη, μας δείχνει, πως αντίθετα με τα επισήμως
πιστεύομενα περί της ηθικής των αρχαίων, ένα μάλλον μεγάλο μέρος της αρχαίας
κοινωνίας, θεωρούσε την πορνεία ως ντροπή. Μάλιστα πολύ πριν την έλευση του
Χριστιανισμού...
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=277145615769507&set=a.108027386014665.18552.100004222116828&type=3&theater
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου