Δημοσθένης Κοκκινίδης (1929-2020): Αφήνει το στίγμα του στη σύγχρονη τέχνη και την καλλιτεχνική εκπαίδευση

Από τους δασκάλους που έφεραν τον αέρα της ανανέωσης στη Σχολή Καλών Τεχνών ο Δημοσθένης Κοκκινίδης έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 91 ετών. Δεν μπόρεσε να ξεπεράσει ένα ατύχημα που τον καθήλωσε για κάποιο διάστημα στο κρεβάτι.

Ένας από τους κορυφαίους ζωγράφους της γενιάς του, δεν πρόλαβε να εγκαινιάσει την έκθεση που είχε αναλάβει να διοργανώσει η Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Όπως συνέβη και με το Γιάννη Μόραλη η τιμητική έκθεση του Κοκκινίδη μοιραία θα παρουσιασθεί μετά το θάνατο του.

Ο αδελφός του Κοκκινίδη, ο Βάνιας, πόζαρε στη Σχολή την εποχή που ήταν φαντάρος για να βγάζει ένα μικρό χαρτζιλίκ. Αριστερά: Ο αδελφός μου/Δώστε ειρήνη στο λαό, 1956 Δεξιά: Ο αδελφός μου ο Βάνιας, 1957

Ο Δημοσθένης Κοκκινίδης γεννήθηκε το 1929 στον Πειραιά. Εγκατέλειψε τις σπουδές του στην ΑΣΟΕΕ για να φοιτήσει στην ΑΣΚΤ με δασκάλους τους Σπύρο Παπαλουκά και Γιάννη  Μόραλη. Τα δύο επόμενα χρόνια εργάστηκε με υποτροφία της ιταλικής κυβέρνησης. Μελέτησε τη λαϊκή και τη βυζαντινή τέχνη στο Αγ. Όρος και τη Λέσβο.

Παρέμεινε κολορίστας με αφαιρετικές εξπρεσιονιστικές εντάσεις, χωρίς να χρησιμοποιεί μια τυπικά ρεαλιστική γραφή. Η συνύπαρξη της υψηλής ζωγραφικής ευαισθησίας με τη νηφάλια κριτική διάθεση χάριζαν στην τέχνη του μια ιδιαιτερότητα που δύσκολα θα περνούσε απαρατήρητη. Έπαιξε θετικό ρόλο στον εκσυγχρονισμό της ελληνικής τέχνης.

Έργο από την τελευταία του έκθεση (2019) στη γκαλερί Εικαστικός Κύκλος – Σιάντη

Είχε έντονο προβληματισμό ως προς την κοινωνική λειτουργία των τεχνών και αυτό φάνηκε από το έντονο ενδιαφέρον του στις καλλιτεχνικές εφαρμογές και την αισθητική των χρηστικών αντικειμένων. Στο ίδιο ιδεολογικό πλαίσιο ανέπτυξε σημαντική δραστηριότητα ως ιδρυτικό μέλος της «Ομάδας Τέχνης Α» (1960-1967). Το 1972 έλαβε υποτροφία του ιδρύματος Ford. Συμμετείχε σε εκδηλώσεις και εκθέσεις ως ιδρυτικό μέλος της «Ομάδας για την Επικοινωνία και την Εκπαίδευση στην Τέχνη» (1974-1981).

Το 1967 εξελέγη τακτικός καθηγητής στην ΑΣΚΤ, όπου διετέλεσε και πρύτανης της σχολής την περίοδο 1980-1982. Αρνήθηκε να συμμετάσχει σε μεγάλες διεθνείς εκθέσεις (Μπιενάλε κλπ.), θεωρώντας ότι στις συναντήσεις αυτές, με τον τρόπο που διοργανώνονται στα μητροπολιτικά κέντρα, δεν εξασφαλίζεται ο αμοιβαίος σεβασμός προς τα έργα των εκθετών των άλλων χωρών.

Μαθητής του Δημοσθένη Κοκκινίδη ο καθηγητής της ΑΣΚΤ Άγγελος Αντωνόπουλος πληροφορήθηκε το θάνατο του δασκάλου στη γκαλερί ΕΝΙΑ όπου στήνει την έκθεση του. Όπως μας είπε επικοινωνούσε πολύ τακτικά με το «δάσκαλο» καθώς έτρεχε τις διαδικασίες για την τιμητική έκθεση που του διοργάνωνε η σχολή.

Συνταγματάρχες – 21η Απριλίου του 1967. (1967-1968)

Μιλώντας για τον Κοκκινίδη ο Άγγελος Αντωνόπουλος τον χαρακτήρισε ένας από τους ανανεωτές της ΑΣΚΤ. Μετά το Μόραλη ήταν η γενιά των καθηγητών που έφεραν νέους τρόπους διδασκαλίας. Βοήθησε στον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού προγράμματος και συνέβαλε να δημιουργηθεί ένα κλίμα εξωστρέφειας. Ήταν ένας καλλιτέχνης με γνώσεις, λόγιος, που υιοθέτησε νέο μοντέλο στην καλλιτεχνική εκπαίδευση. Εισήγαγε μια εκπαιδευτική διαδικασία που κατέστησε την ΑΣΚΤ από μια παραδοσιακή σε μια σύγχρονη σχολή. Δεν υπήρξε ένας παραδοσιακός ζωγράφος εργάτης, υποστήριζε το έργο του με το λόγο και με θεωρητικά κείμενα. Είχε μια άκρως ενδιαφέρουσα στάση απέναντι στην πολιτική. Η πολιτική κατάσταση της χώρας τον απασχολούσε πολύ. Δεν είναι τυχαία η σειρά των έργων του για το Βιετνάμ, για τους συνταγματάρχες, για τη χούντα.

Ο Δημοσθένης Κοκκινίδης και το έργο που χάρισε στο μαθητή του Χρήστο Αντωναρόπουλο

Ο Χρήστος Αντωναρόπουλος με αγάπη μας δείχνει το έργο που του χάρισε ο δάσκαλος του Δημοσθένης Κοκκινίδης όταν ακόμη ο Χρήστος ήταν φοιτητής. «Μαζί με το συμφοιτητή μου Άγγελο Αντωνόπουλο πηγαίναμε και κάναμε μεροκάματο στο σπίτι του. Οι τρεις μας, δάσκαλος και μαθητές, βάψαμε το καινούργιο του σπίτι. Μας παρέδιδε ιδιαίτερα μαθήματα και τον ενδιέφερε η πρόοδος μας. Ήταν καλός δάσκαλος. Μαζί με το Δημητρέα ξεχώριζαν. Ήταν δάσκαλοι διανοούμενοι. Μάθαινες απ’ αυτούς. Με συγκίνηση ο Χρήστος Αντωναρόπουλος θυμάται την πρώτη του έκθεση την οποία διοργάνωσε ο Δημοσθένης Κοκκινίδης. «Όταν έγινε η πρώτη μου έκθεση ήμουν στρατιώτης. Με κάποια μικρή άδεια ή έξοδο προσπαθούσα να βρεθώ στην Αθήνα για την προετοιμασία της. Έτσι η λύση όλων των προβλημάτων περνούσε από το δάσκαλο. Ήταν μεγάλη τιμή για μένα, αλλά και αμέριστη βοήθεια».

— Αρχική φωτογραφία από την περυσινή έκθεση του Κοκκινίδη στον Εικαστικό Κύκλο – Σιάντη

https://www.art22.gr/%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%bf%cf%83%ce%b8%ce%ad%ce%bd%ce%b7%cf%82-%ce%ba%ce%bf%ce%ba%ce%ba%ce%b9%ce%bd%ce%af%ce%b4%ce%b7%cf%82-%ce%b1%cf%86%ce%ae%ce%bd%ce%b5%ce%b9-%cf%84%ce%bf-%cf%83%cf%84%ce%af%ce%b3/