Η Ιστορία και η αναθεωρητική μυθογραφία - Οι προ του 1821 εθνικές εξεγέρσεις

Ο θάνατος του Μάρκου Μπότσαρ 

Γράφει και επιμελείται 

ο Γερ. Γ. Γερολυμάτος

(ΑΠΕΛΛΗΣ)

Η αναθεωρητική μυθογραφία, που αξιώνει να αυτοαποκαλείται επιστήμη της Ιστορίας και να διατηρεί έδρες στα Πανεπιστήμια, απεφάνθη δια των κυρίων εκπροσώπων της, Βερέμη, Φραγιουδάκη, Ρεπούση, Δραγώνα, πως υπάρχει ανάγκη να ξαναγραφτεί η ιστορία, όχι με βάση τα ιστορικά δεδομένα, αλλά με γνώμονα τους επιβαλλόμενους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς. 


Αυτό ισοδυναμεί με ωμή επέμβαση στην ιστορική αλήθεια και κατ΄επέκταση στον τρόπο πρόσληψης των ιστορικών γεγονότων με αντεθνικά χαρακτηριστικά, που εξυπηρετούν τους σχεδιαστές τους και όχι την αλήθεια. Μέσα στο πλαίσιο αυτό, οι αναθεωρητές της νεοταξικής λαίλαπας, έχουν κατά καιρούς ισχυριστεί μεταξύ άλλων, ότι δεν είμαστε Έλληνες, ότι δεν είχαμε λόγους να επαναστατήσουμε απέναντι στην «ανεκτική» Οθωμανική αυτοκρατορία, ότι δεν υπήρχαν κρυφά σχολειά, Ζάλογγος και Κούγκι, ότι ένα μάτσο αρβανιτόφωνοι κατσιαπλάδες ήταν αυτοί που ξεσηκώθηκαν το 1821, και ότι τελοσπάντων, πριν τον 19^ο αιώνα, οι Έλληνες περνούσαν καλά και δεν είχαν ξεσηκωθεί ποτέ.

Η Ιστορία, όμως,  γράφει άλλα. Τα ακριβώς αντίθετα από αυτά που κατασκευάζει η αναθεωρητική μυθογραφία. Θα παραθέσω, λοιπόν, παρακάτω ορισμένα στοιχεία, που αποδεικνύουν, τόσο τη συνέχεια του Ελληνικού Έθνους, όσο και τους αιώνιους αγώνες του για την απελευθέρωση. Γιατί αυτοί, που εξεγέρθηκαν ήδη από το 1463 και το 1479, ήταν Έλληνες, πρώην Βυζαντινοί πολίτες, όπως Έλληνες ήταν και οι απόγονοι τους, που συνέχιζαν να εξεγείρονται στους επόμενους αιώνες, έχοντας επίγνωση της εθνικής τους συνείδησης, ως Γένος Χριστιανικό και Ελληνικό (Ρωμέϊκο).

Οι προ του 1821 εθνικές εξεγέρσεις

Ήδη δέκα χρόνια μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης, και καθώς σταδιακά η Οθωμανική Αυτοκρατορία εγκαθιδρύει την κυριαρχία της στον ελλαδικό χώρο, ξεσπάει το 1463 το πρώτο αντιστασιακό κίνημα των πελοποννησίων ενάντια στον Μωάμεθ Β,΄το οποίο κατεπνίγη στο αίμα. Στο επόμενο διάστημα των τεσσάρων αιώνων σημειώνονται πλήθος τοπικών κινημάτων και εξεγέρσεων κυριότερα των οποίων ήταν:

Το 1479, όταν ομάδες πελοποννησίων εισέβαλαν στην Μάνη με επικεφαλής τον Κλαδά και τον Θεόδωρο Μπούα. Το κίνημα αυτό πέτυχε μικρά μόνο οφέλη για την περιοχή της Μάνης.

Τα έτη 1496 – 1499, σημειώθηκαν δυο επαναστατικά κινήματα που υποκινήθηκαν από τους Ενετούς και τον Κάρολο Η΄ της Γαλλίας. Οι υποσχέσεις για υποστήριξη των Ελλήνων διαψεύστηκαν και τα δύο κινήματα προδόθηκαν με αποτέλεσμα  την σφαγή του πληθυσμού από την τουρκική εκδικητικότητα.

Το 1532, ο Γερμανο-Ρωμαίος Αυτοκράτωρ Κάρολος Ε΄ διηνήργησε πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον των Τούρκων που αναπτέρωσαν τις ελπίδες των Ελλήνων. Ο ναύαρχος του εις την Κορώνη υποκινεί ένα νέο επαναστατικό κίνημα, που όμως εγκαταλείφθηκε στην τύχη του και η Πελοπόννησος πνίγηκε στο αίμα των εξεγερμένων ελλήνων.

Το 1571, ένα νέο κίνημα με αφορμή την ναυμαχία της Ναυπάκτου ξεσπά στην Πελοπόννησο και στην Στερεά Ελλάδα που είχε όμως την ίδια τύχη με τα προηγούμενα.

Το 1606, μετά από συνενόηση των Ιπποτών της Μάλτας και Ελλήνων της Ηπείρου ξεκίνησε νέο κίνημα  στην 'Ηπειρο, που όμως απέτυχε οικτρά με αποτέλεσμα τη θανάτωση των εξεργεθέντων από τους Τούρκους.

Το 1600 στα Άγραφα και το 1611 στα Ιωάννινα, από τον Επίσκοπο Τρίκκης Διονύσιο τον Φιλόσοφο, που κατεστάλλει με την παραδειγματική του θανάτωση από τους Τούρκους και τους Εβραίους της πόλης.

Το 1715, έγινε ένα νέο αποτυχημένο κίνημα στην Πελοπόννησο και το 1770 με την υποστήριξη της Αυτοκράτειρας της Ρωσσίας Αικατερίνης Β΄, ξέσπασε το πολύ γνωστό επαναστατικό κίνημα του Ορλώφ η αποτυχία του οποίου σήμανε απέραντα δεινά και αιματοχυσία για τον ελληνικό πληθυσμό.

Το 1790, με την υποστήριξη πάλι της Μεγάλης Αικατερίνης της Ρωσίας ξεκίνησε μια κατά θάλασσα αντίσταση με επικεφαλής τον Λάμπρο Κατσώνη που επίσης δεν είχε αίσιο τέλος.

Από το 1792 και για σειρά ετών από το 1800-1803, σημειώθηκαν τοπικού χαρακτήρα επαναστατικοί αγώνες των Σουλιωτών ενάντια στον Πασά των Ιωαννίνων Αλή Τεπενενλή με την τελική επικράτηση του τελευταίου έπειτα από το ολοκαύτωμα  στο Κούγκι.

Και όλα αυτά, χωρίς να αναφερθούμε σε παρόμοια γεγονότα που συνέβησαν σε Κρήτη και σε Κύπρο. Όμως, κάθε αναφορά στις εθνικές εξεγέρσεις, θα πρέπει να εξετάζεται πάντα σε σχέση με τον ξένο παράγοντα, που εκ των πραγμάτων είχε διαρκή εμπλοκή, και δη με την Ευρώπη. Έτσι, θα είναι σκόπιμο να αναφερθούμε και στο δικό της αρνητικό ρόλο, σε ότι αφορά την ανεκτική στάση της, για τη διάρκεια της τεσσάρων αιώνων βάναυσης δουλείας των χριστιανών Ελλήνων από τους Μουσουλμάνους Οθωμανούς.

Η στάση της Ευρώπης απέναντι στο Ελληνικό ζήτημα

Από τις συνεχείς εξεγέρσεις γίνεται φανερό, πως ο διακαής πόθος των Ελλήνων για ελευθερία παρέμενε ζωντανός όλο αυτό το διάστημα των τεσσάρων αιώνων της τουρκικής σκλαβιάς. Όνειρο ανεξαρτησίας πληρωμένο ακριβά με το αίμα πολλών γενεών. Γίνεται επίσης φανερός ο ρόλος της Ευρώπης και των ευρωπαίων μοναρχών του 15ου - 19ου αιώνα, όπως επίσης και η προσδοκία των Ελλήνων για ουσιαστική βοήθεια από την Χριστιανική δύση. Προσδοκία που την καθιστούσαν αναγκαία, τόσο η βαρβαρότητα του κατακτητή, όσο και η αδυναμία να προτάξουν αυτόνομη αντίσταση απέναντί του.

Η άλωση της Κωνσταντινούπολης και η τυπική πλέον διάλυση της Ελληνικής Αυτοκρατορίας, ανέδειξε την ανερχόμενη Οθωμανική Αυτοκρατορία σε κύριο παράγοντα στην ανατολική Μεσόγειο και στα Βαλκάνια. Νέες πολιτικο-οικονομικές και γεω-στρατηγικές ισορροπίες εγκαθιδρύθηκαν ανάμεσα στα χριστιανικά κράτη της Δύσης και την Υψηλή Πύλη. Η προοπτική απελευθέρωσης του ελλαδικού χώρου, ήταν πλέον όχι μόνο ουτοπική, αλλά από πολλές απόψεις ούτε επιθυμητή. Η παλινόρθωση της Ρωμανικής Αυτοκρατορίας που υπήρξε ο πολιτικός και θρησκευτικός αντίποδας της δύσης και της παπικής Ρώμης για αρκετούς αιώνες, δεν εξυπηρετούσε τα συμφέροντα για επέκταση της επηρροής της στον βαλκανικό χώρο. Έτσι, πέρα από κάποιους γενικούς αφορισμούς και συγκινητικές δηλώσεις συμπάθειας και βοήθειας στους υπόδουλους, οι επίσημες πολιτικές στράφηκαν προς την αποδοχή του νέου status και στη σύναψη διπλωματικών και εμπορικών σχέσεων με τον Σουλτάνο.

Σε γενικές γραμμές μπορεί να ειπωθεί, ότι το εθνικό ζήτημα χρησιμοποιήθηκε αρκετές φορές από τους ευρωπαίους βασιλιάδες σαν μοχλός πίεσης προς τον Σουλτάνο και ρίχτηκε στο βωμό των δικών τους γεωπολιτικών συμφερόντων και στους σκοτεινούς διαδρόμους της μυστικής τους διπλωματίας. Η μια ευρωπαϊκή μοναρχία σε ανταγωνισμό με την άλλη για τις σφαίρες επηρροής τους, δεν δίσταζαν να θυσιάσουν στην θηριωδία των Τούρκων τους Έλληνες, που αυτοί οι ίδιοι υποκινούσαν με ψεύτικες υποσχέσεις, εκμεταλλευόμενοι την λαχτάρα τους για ελευθερία. Από την άποψη αυτή, τα πράγματα τότε δεν ήταν πολύ διαφορετικά από ότι είναι σήμερα για κάθε λαό που αγωνίζεται για την αυτοδιάθεσή του. Ωστόσο οι Έλληνες, μην έχοντας από που αλλού να αναζητήσουν βοήθεια, εκτός μόνον από τους πολιτισμένους, χριστιανούς ευρωπαίους, κατέληγαν να πιστεύουν αυτούς που επανειλλημένα τους πρόδιδαν.

Πάντως, υπήρξαν και ευρωπαίοι ηγεμόνες, όπως ο Κάρολος Η΄της Γαλλίας, που κινούνταν από καλές προθέσεις για την εθνική υπόθεση, άσχετα από την έκβαση ή τη ματαίωση των προσπαθειών τους. Ανάμεσα στην πολιτική και θρησκευτική επηρροή του Πάπα, που σκοπό του είχε την εξάπλωση του Ρωμαιοκαθολισμού στην Ανατολή, τη σθεναρή αντίσταση της Ορθοδοξίας και τα συγκρουόμενα συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων της εποχής, το εθνικό ζήτημα διένυσε άλυτο τέσσερεις ολόκληρους ματωμένους αιώνες.

Η εξάπλωση των μηνυμάτων του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού στα τέλη του 17ου και τον 18ο αιώνα, η εξάπλωση των φιλελεύθερων ιδεών του Λιμπεραλισμού και η εμφάνιση του Ρομαντισμού στην Ευρώπη, αλλά και οι ριζοσπαστικές δημοκρατικές μεταβολές, που εισήγαγαν τόσο η Γαλλική όσο και η Αμερικανική Επάνασταση, δημιούργησαν πρόσφορο πολιτικο-ιδεολογικό υπόβαθρο για την δράση διάφορων απελευθερωτικών κινημάτων στον ευρωπαϊκό χώρο. Το επαναστατικό κίνημα στην Ιβηρική χερσόνησο, το ριζοσπαστικό κίνημα των Καρμπονάρων στην Ιταλία και η Ελληνική Επανάσταση, ήταν μερικά από τα κινήματα της εποχής. Η σιδηρά Ιερά Συμμαχία των μεγάλων Μοναρχών δεν έβλεπε με καθόλου καλό μάτι τα κινήματα αυτά, που τα πυροδοτούσε η ανάγκη των λαών για πολιτική- Δημοκρατική χειραφέτηση και εθνική αυτοδιάθεση. Τα κινήματα αυτά πολεμήθηκαν από την Ιερά Συμμαχία, που φοβήθηκε τις πολιτικές αλλαγές που θα επέφεραν στην κατεστημένη μέχρι τότε κατάσταση. 

Παντού τα κινήματα αυτά κατεστάλησαν, εκτός από την Ελληνική Επανάσταση η οποία, ενώ στην αρχή αντιμετωπίστηκε αρνητικά και πολεμήθηκε, στο τέλος ωστόσο, και χάρι στην συμβολή των φιλελλήνων κατάφερε να επιτύχει τους σκοπούς της. Την 25η Μαρτίου του 1821 ξέσπασε ασυγκράτητο το σάλπισμα της ελευθερίας. Οι προσπάθειες τόσων χρόνων, αλλά και οι μυστικές προετοιμασίες κατάφεραν να αλλάξουν τον ρου της Ιστορίας, αναγεννώντας με πολύ αίμα ένα ελεύθερο πλέον Ελληνικό Κράτος.

Παραπομπές:

Ø        ''Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΙΣ''  Διον. Κόκκινου. Εκδ. Οίκος ΜΕΛΙΣΣΑ. 1956. Τμ.1ος, σελ 112-130

Ø        ''ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ'' Εκδ. Ελευθερουδάκη. Τόμοι 10ος-11ος

Ø        ''ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ'' Κ. Δημαρά