Ο Ιμπρεσιονιστής ζωγράφος, Auguste Renoir (1841-1919)

Ένα σπάνιο φιλμ του 1915, που δείχνει τον Auguste Renoir να ζωγραφίζει

του Γεράσιμου Γ. Γερολυμάτου

Οι ζωγράφοι του νέου αυτού κινήματος της τέχνης, οι ιμπρεσιονιστές, εφάρμοζαν τις νέες θεωρίες τους, όχι μόνο στην τοπιογραφία αλλά και σε όλες τις σκηνές από τη ζωή. Στο έργο του Auguste Renoir, με τον τίτλο «Χορός στο Moulin de la Galette», του 1876, έγινε προσπάθεια να περιγραφεί το χαρούμενο μείγμα των ζωηρών χρωμάτων και να μελετηθεί η επίδραση του ηλιακού φωτός πάνω στο πλήθος που στροβιλίζεται. Το έργο αποτελεί μια πολύ τολμηρή και ελεύθερη σύνθεση, που με τα κριτήρια της παραδοσιακής ζωγραφικής, μοιάζει με ένα απλό σχέδιο, σχεδόν ατέλειωτο.

Ο Ρενουάρ απέφυγε σκόπιμα κάθε λεπτομέρεια, ώστε το έργο να μην φαίνεται πληκτικό και άψυχο. Όταν με την επικράτηση του νατουραλισμού και της προοπτικής, έγινε δυνατή η απόδοση της φύσης, είχε δημιουργηθεί ένα πρόβλημα σχετικά με τη σύνθεση και την ακαμψία των μορφών, που μόνο ο Λεονάρντο μπόρεσε να ξεπεράσει με την ανακάλυψη του «sfumato», δηλαδή του σκόπιμου σβησίματος των μορφών σε σκούρες σκιές.

Αυτή η παραδοσιακή διέξοδος αποκλείστηκε από τους ιμπρεσιονιστές, ως ασύμβατη με την πραγματική φύση. Έτσι, προχώρησαν περισσότερο στο σκόπιμο θόλωμα των περιγραμμάτων, από ό,τι όλες οι προηγούμενες γενιές, επειδή ήξεραν πως το ανθρώπινο μάτι, ήταν σε θέση να συμπληρώνει ολόκληρη τη μορφή που γνωρίζει πως υπάρχει, αν του δινόταν το κατάλληλο ερέθισμα.

Ο πραγματικός στόχος των ιμπρεσιονιστών, ήταν το να κατορθώσουν αυτό το θαύμα της μεταφοράς της εικαστικής εμπειρίας από το ζωγράφο στον θεατή. Αυτό μπορούσε να επιτευχθεί με την ανασύνθεση, από τον ίδιο τον θεατή, των φαινομενικά ασύνδετων κομματιών του χρώματος σε μια εικόνα που αποκτούσε ξαφνικά ένα νόημα και ζωντάνευε μπροστά στα μάτια του. Αυτό το θαύμα, βεβαίως, προυποθέτει πως ένας ιμπρεσιονιστικός πίνακας, θα πρέπει να βλέπεται από κάποια απόσταση.

1.       E.H.GOMBRICH: «Ιστορία της Τέχνης». M.I.E.T - 1994

2.       HERBERT READ:  «Λεξικό Εικαστικών Τεχνών». Εκδ. Υποδομή- Αθήνα 1985