Hokusai: ο σημαντικότερος Ιάπωνας καλλιτέχνης όλων των εποχών (1760-1849)

Το μεγάλο κύμα έξω από την Καναγκάουα

O Κατσουσίκα Χοκουσάι, (葛飾北斎), ήταν Ιάπωνας καλλιτέχνης, χαράκτης και σκιτσογράφος της περιόδου Έντο. Στην εποχή του ήταν ο κορυφαίος Ιάπωνας καλλιτέχνης στην Κινέζικη ζωγραφική Όκιο-ε. Γεννημένος στο Έντο (σημερινό Τόκιο) είναι ιδιαίτερα γνωστός για τη σειρά ξυλογραφιών σε στιλ ουκίγιο-ε 36 απόψεις του Όρους Φούτζι (36 Views of Mount Fuji, π. 1831), που περιλαμβάνει την ιδιαίτερα δημοφιλή στο Δυτικό κόσμο, διεθνώς αναγνωρισμένη του σύνθεση "Το Κύμα έξω από τη Καναγκάουα".

Κατσουσίκα Χοκουσάι, αυτοπροσωπογραφία (Λούβρο).

Ο Χοκουσάι δημιούργησε τη σειρά αυτή λόγω της άνθισης των ταξιδιών στην Ιαπωνία και της προσωπικής εμμονής για το Όρος Φούτζι. Τα έργα του Το μεγάλο Κύμα (The Great Wave) και το Φούτζι με καθαρό καιρό (Fuji in Clear Weather), που εξασφάλισαν στον Χοκουσάι παγκόσμια φήμη πέρα από τα σύνορα της Ιαπωνίας. Αν και το έργο του Χοκουσάι πριν τη σειρά αυτή ήταν πραγματικά σημαντικό, ήταν η σειρά αυτή που επηρέασε βαθιά την παγκόσμια τέχνη. Μέχρι το έτος 1795 περίπου δημιούργησε πορτραίτα ωραίων κοριτσιών (Μπιτζίν-γκα), τα οποία ήταν επηρεασμένα από το στιλ των μεγάλων τεχνητών του είδους Κιγιονάγκα και Ουταμάρο, καθώς επίσης και διακοσμήσεις ποιητικών εκδόσεων και μικρές ευχετήριες κάρτες (σουριμόνο). Από το έτος 1798 ασχολήθηκε με ξυλογραφίες σε απομίμηση ευρωπαϊκών χαλκογραφιών. Από το 1800 περίπου αυτά τα σχέδια τοπίων και παραστάσεων απέκτησαν το ιδιότυπο στιλ του καλλιτέχνη.

 

Κόκκινο Φούτζι

Ταξιδιώτες διασχίζουν το ποτάμι Οι

Ο Χοκουσάι ήταν ένας από τους πιο πολύπλευρους καλλιτέχνες του στιλ ουκίγιο-ε (εικόνες του επιπλέοντος κόσμου) με ιδιοφυή έλεγχο της σύνθεσης και της τεχνικής. Μετά το 1820 δημιούργησε τα πλέον ώριμα έργα του, ανάμεσά τους περισσότερα από 30.000 σχέδια και διακοσμήσεις σε πάνω από 500 βιβλία, καθώς επίσης πλήθος από σειρές ξυλοτυπιών με τοπία, πουλιά, άνθη κλπ.

Ο δράκοντας του καπνού δραπετεύει από το όρος Φούτζι

O κυπρίνος

Βιογραφία

Ο Χοκουσάι, του οποίου το παιδικό όνομα ήταν Τoκιταρό (Tokitarō), γεννήθηκε στο Έντο (σημερινό Τόκυο) την 23η ημέρα του 9ου μήνα του δέκατου έτους της περιόδου Χορέκι (Hōreki) (Oκτώβριος – Nοέμβριος 1760) από οικογένεια καλλιτεχνών. Πιστεύεται ότι ο πατέρας του ήταν ο δημιουργός καθρεπτών Ναγκασίμα Ίσε. Στην ηλικία των 14 ετών (1779) έως 18 ετών μαθήτευσε και εργάστηκε στο εργαστήριο του ξυλογράφου Σουνς, του οποίου την τεχνική αρχικά μιμήθηκε στα έργα του, ξυλογραφίες και διακόσμηση βιβλίων. Στη συνέχεια μαθήτευσε στο στούντιο του Κατσουκάουα Σουνσό (Katsukawa Shunshō), ενός καλλιτέχνη ουκίγιο-ε (ukikyo-e) και ιδρυτή της σχολής Κατσουκάουα.

Χιντογκαιγια στο Τοκάιντο

Ο ναός του Ασακούσα Χοντζαντζι

Ο Χοκουσάι άλλαζε το όνομά του συχνά, ανάλογα με την καλλιτεχνική του ενασχόληση. Τα διάφορα ονόματά του είναι χρήσιμα στο να διαιρέσουμε τη ζωή του σε καλλιτεχνικές περιόδους. Ο Χοκουσάι μαθήτευσε 19 χρόνια στη σχολή του Κατσουκάουα. Φήμες ισχυρίζονται ότι αποβλήθηκε από τη σχολή λόγω παράλληλων σπουδών στην αντίπαλη σχολή Κανό (Kanō). Το 1795, ο Χοκουσάι αλλάζει το καλλιτεχνικό του όνομα σε Σουνρό (Shunrō). Η περίοδος αυτή κατά τον ίδιο ήταν εμπνευσμένη: "Αυτό που αποτέλεσε το κίνητρο για την καλλιτεχνική μου εξέλιξη ήταν η ντροπή που ένιωθα στα χέρια του Σουνκό (Shunkō)". Ο Σουνκό ήταν ο διευθυντής της σχολής. Το έργο του "Πυροτεχνήματα στη γέφυρα Ριογκόκου" (1790) προέρχεται από την περίοδο αυτή.

Καγικατζάουα στην επαρχία Καί

Η γέφυρα του Νιχονμπάσι

Η επόμενη περίοδος του Χοκουσάι ήταν με την σχολή Ταουράουα (Tawaraya) και την υιοθέτηση του ονόματος Ταουράιγια Σόρι. Την περίοδο αυτή ζωγράφισε πολλούς πίνακες για ευχετήριες κάρτες σουριμόνο (surimono), και διακοσμήσεις κουόκα-έχον (kyōka ehon). Το 1798, ο Χοκουσάι δάνεισε το όνομά του σε έναν μαθητή και ξεκίνησε την ανεξάρτητη καλλιτεχνική του καριέρα υιοθετώντας το όνομα Χοκουσάι Τομίσα (Hokusai Tomisa). Το όνομα αυτό κράτησε μέχρι το 1811 οπότε, σε ηλικία 51 ετών, το άλλαξε σε Τάιτο (Taito). Την περίδο αυτή δημιούργησε έργα σε στυλ Χοκουσάι Manga, έτεχον και βιβλία τέχνης.

Η φυτεία τσαγιού στην επαρχία Σουρούγα

Γιαμάμπι

Το 1820 άλλαξε το όνομά του σε Ιίτσου (Iitsu) αρχίζοντας μία περίοδο που του έδωσε μεγάλη φήμη στην Ιαπωνία, αν και παγκόσμια η φήμη του εξαπλώθηκε μόνο μετά τον θάνατό του. Ήταν την περίοδο αυτή που δημιούργησε την ευρέως γνωστή σειρά συνθέσεων του 36 απόψεις του όρους Φούτζι. Επίσης παρήγαγε τις σειρές ξυλογραφιών Μια περιήγηση στους καταρράκτες της επαρχίας και Ασυνήθιστες απόψεις των γεφυριών της επαρχίας. Την επόμενη περίοδο που ξεκινά το 1834, ο Χοκουσάι υιοθέτησε το όνομα Gakyō Rōjin Manji (Ο γέρος άντρας που τρελαίνεται για την τέχνη). Την περίοδο αυτή δημιούργησε τη σειρά Εκατό απόψεις του όρους Φούτζι και άλλες σημαντικές παραστάσεις τοπίων.

'Άνθη και πεταλούδες

100 Απόψεις του Όρους Φούτζι

Τσουναγκον-Γιακαμότσι

Αριγουάρα

Χόντζο Τακεάουα

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CF%83%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%AF%CE%BA%CE%B1_%CE%A7%CE%BF%CE%BA%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%AC%CE%B9

Μια μεγάλη έκθεση του Hokusai στο Παρίσι

Η δουλειά του Hokusai αφορούσε κυρίως ζωγραφική σε ξύλο. Ο Hokusai  ζωγράφιζε μέχρι τα βαθειά γεράματα, αποκαλυπτικό είναι αυτό που λέγεται για τη δουλειά του, ότι τα σημαντικότερα έργα του τα έκανε μετά τα 70 χρόνια.

Μια μεγάλη έκθεση στο Παρίσι εξερευνά τις έξι περιόδους στην ζωή και στη δουλειά του Hokusai παρουσιάζοντας πάνω από 500 έργα που τα περισσότερα δεν θα ξαναβγουν από την Ιαπωνία.

Ο Hokusai,  είναι αναμφισβήτητα ο πιο διάσημος Ιάπωνας καλλιτέχνης στον κόσμο,  και ο λόγος είναι ότι ξεχώρισε από τους συγχρόνους του για το ενδιαφέρον του στην καθημερινή ζωή. Αντί να απεικονίζει μόνο λαμπερές γκέισες και ηρωικούς σαμουράι, ο  Hokusai έσκυψε το βλέμμα του και τη ζωγραφική του στην εργατική τάξη της Ιαπωνίας, στους ψαράδες, στους αγρότες, σε ομάδες της κοινωνίας που κανένας καλλιτέχνης δεν είχε ενδιαφερθεί γι αυτές μέχρι τότε.

Έχει ενσωματωσεί επίσης πτυχές της ευρωπαϊκής σύνθεσης στα κατά τα άλλα παραδοσιακά ιαπωνικά έργα του, παρέχοντας προηγμένα «υβρίδια» που δεν υπήρχαν πουθενά αλλού στον κόσμο.

Μερικές λέξεις κλειδιά για όσους τυχερούς μπορέσουν να την δουν, και για όσους αποφασίσουν να ψάξουν διαδικτυακά ή μέσα από βιβλία τον μεγάλο Ιάπωνα δάσκαλο.

 

Το όνειρο της γυναίκας του ψαρά

Ukiyo-e:το είδος της ξυλογραφίας που ήταν πολύ διαδεδομένο στην Ιαπωνία από το 1600 εως το 1800. Ο όρος προέρχεται από τη λέξη «ukiyo» που σημαίνει «ο κόσμος που επιπλέει» και αναφέρεται στον ηδονισμό των ανώτερων κοινωνικων στρωμάτων. Είναι το είδος της τέχνης για το οποίο ο Hokusai έχει μείνει στην ιστορία.

Edo: η περίοδος μεταξύ 1603 και 1868 στην Ιαπωνική ιστορία, που σημαδεύτηκε από την οικονομική άνθηση και ένα μεγάλο ενδιαφέρον στην τέχνη, στον πολιτισμό, στο σεξ, και σε άλλες απολαύσεις.

Shunrō  είναι το πρώτο από τα ψευδώνυμα του Hokusai. Ο Hokusai ανάλογα την περίοδο της ζωής του και το ζωγραφικό του ύφος, άλλαζε και το όνομά του.

Το μεγάλο κύμα

Shunga στην κυριολεξία σημαίνει «εικόνα της άνοιξης» και «ανοιξη» είναι στην Ιαπωνική αργκό, το «σεξ». Άρα shunga είναι στην ουσία η πρώιμη ερωτική τέχνη στην Ιαπωνία, με πίνακες που αποικονίσουν γυμνό και διαφορετικούς τρόπους σεξ.  Παρόλο που οι ζωγραφιές πολλές φορές είναι ιδιαίτερα περιγραφικές, αυτή η ζωγραφική ήταν αποδεκτή από όλα τα κοινωνικά στρώματα, και την εκτελούσαν οι πιο σπουδαίοι καλλιτέχνες.

 

Κύματα του ωκεανού

Kabuki είναι ένα είδος θεάτρου στην Ιαπωνία, όπου οι ηθοποιοί χρησιμοποιούν έντονο μακιγιάζ και έπαιρναν μέρος σε ένα είδος χοροθεάτρου. Οι ηθοποιοί του Kabuki αποτελούσαν τα πρώτα ζωγραφικά έργα του Hokusai το 1779.

https://www.hitandrun.gr/hokusai-o-simantikoteros-iaponas-kallitechnis-olon-ton-epochon/