ΠΕΡΙ ΤΕΧΝΗΣ Ο ΛΟΓΟΣ: Ο ζωγράφος Αγήνωρ Αστεριάδης, (1898

Κυριακή 12 Ιουνίου 2016

Ο ζωγράφος Αγήνωρ Αστεριάδης, (1898 - 1977)

Μαρούσι, 1973- Αυγοτέμπερα σε ξύλο , 195 x 260 εκ.

Δείχνοντας από μικρός κλίση στο σχέδιο, πήρε τα πρώτα μαθήματα στη Λάρισα από το ζωγράφο Χρήστο Παπαμερκουρίου και στη συνέχεια στην Αθήνα από την Ερατώ Ασπρογέρακα-Βάλβη. Από το 1915 ως το 1921 σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών κοντά στους Γεώργιο Ροϊλό, Γεώργιο Ιακωβίδη, Σπύρο Βικάτο, Παύλο Μαθιόπουλο και Νικόλαο Λύτρα.

Τη χρονιά της αποφοίτησής του ξεκίνησε και την εκθεσιακή του δραστηριότητα, παρουσιάζοντας την πρώτη ατομική του έκθεση στη Λάρισα. Ακολούθησαν άλλες ατομικές και συμμετοχές σε ομαδικές, Πανελλήνιες και διεθνείς εκθέσεις, μεταξύ των οποίων οι Μπιενάλε της Βενετίας το 1934 και το 1940, του Σάο Πάολο και της Αλεξάνδρειας το 1959, καθώς και των ομάδων "Τέχνη" και "Στάθμη", των οποίων υπήρξε ιδρυτικό μέλος. Το 1925 έγινε μέλος του Συνδέσμου Ελλήνων Καλλιτεχνών.

Το 1961 το έργο του παρουσιάστηκε σε αναδρομική έκθεση στο Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο και το 1976 στην Εθνική Πινακοθήκη.

Προσωπογραφία γυναίκας, 1932

Λάδι σε μουσαμά , 65,4 x 54,3 εκ.

Για βιοποριστικούς λόγους εργάστηκε για ένα διάστημα στη διαφημιστική εταιρεία GEO, ενώ αργότερα δίδαξε ελεύθερο σχέδιο στη Μέση Εκπαίδευση και σε δημόσιες και ιδιωτικές σχολές. Παράλληλα με τη ζωγραφική ασχολήθηκε με την αντιγραφή βυζαντινών τοιχογραφιών, την αγιογράφηση εκκλησιών, το σχεδιασμό ψηφιδωτών και φορητών εικόνων και την εικονογράφηση βιβλίων. Η χαρακτική αποτέλεσε έναν ακόμη τομέα της καλλιτεχνικής του δημιουργίας και περιλαμβάνει λευκώματα με λιθογραφίες, ενώ στην Κατοχή κυκλοφόρησε μονόφυλλα χαρακτικά με θέματα από δημοτικά τραγούδια. Το 1928 εξέδωσε το βιβλίο "Το σπίτι του Σβαρτς στα Αμπελάκια" (επανέκδοση 1974), με χαρακτικά από την περιήγησή του στη Θεσσαλία, και το 1933 τα "Παιδικά σχέδια", σε συνεργασία με το φίλο του ζωγράφο Σπύρο Βασιλείου, για τα οποία τιμήθηκε το 1937 με το Μέγα Βραβείο Εκδόσεων της Διεθνούς Εκθέσεως του Παρισιού.

Μαρούσι, 1950, Λάδι σε μουσαμά , 60 x 80 εκ.

Το έργο του, πλούσιο κυρίως σε τοπία, περιλαμβάνει επίσης γυμνά, προσωπογραφίες και νεκρές φύσεις. Αποδίδει τις συνθέσεις του με ένα χαρακτηριστικά προσωπικό ύφος, στο οποίο συνυπάρχουν στοιχεία της βυζαντινής παράδοσης, της λαϊκής τέχνης και της ναΐφ ζωγραφικής με τη χρησιμοποίηση μιας ιδιόρρυθμης προοπτικής, ενώ δεν λείπουν και ορισμένες κυβιστικές ή και υπερρεαλιστικές επιρροές.

Πειραιάς, 1973

Αυγοτέμπερα σε ξύλο , 202 x 122 εκ.

Κατά την περίοδο του μεσοπολέμου, συμμετείχε στην ίδρυση του πρωτοποριακού καλλιτεχνικού ομίλου «Ομάς Τέχνη». Καλλιτέχνης σεμνός αλλά και πρωτοπόρος, προσπάθησε να συνδυάσει στο έργο του την ελληνική λαϊκή παράδοση, το πνεύμα της βυζαντινής αγιογραφίας και τα διδάγματα του κυβισμού και των άλλων εικαστικών ρευμάτων των αρχών του 20ου αι. Τα ζωγραφικά του έργα είναι συνήθως δισδιάστατα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι ρεαλιστικά. Όσο για την θεματογραφία του, αυτή ποικίλει από την ύπαιθρο και το αστικό τοπίο, έως την ανθρώπινη φύση.

Μυστράς (Ανάκτορα), 1927

Υδατογραφία , 43 x 48 εκ.

Το 1974 παρουσίασε έργα του στην γκαλερί «Ώρα» στην Αθήνα. Το 1976, έναν χρόνο πριν από τον θάνατό του, η Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας τον τίμησε με μεγάλη αναδρομική έκθεση.

Μυστράς, Άγιοι Θεόδωροι, 1927

Υδατογραφία , 28,5 x 42,3 εκ.

Συμμετείχε επίσης σε πολλές άλλες εκθέσεις εντός και εκτός Ελλάδας (Ρώμη, Οττάβα, Βελιγράδι, Μόσχα, Βουκουρέστι, Λουγκάνο, Μπουένος Άιρες, Μπιενάλε του Σάο Πάολο, Μπιενάλε Αλεξανδρείας, κ.ά.). Μετά τον θάνατό του, εκθέσεις έργων του πραγματοποιήθηκαν στην πατρίδα του, την Λάρισα (1984), στην Αθήνα (1987, Γκαλερί «Υάκινθος» 1998, Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων) και στην Πάτρα (1998).

Μυστράς (Αφεντικό), 1927

Υδατογραφία σε χαρτί , 45 x 48,5 εκ.

Εκτός από την ζωγραφική, την αγιογραφία και την χαρακτική, ο Αστεριάδης ασχολήθηκε και με την εικονογράφηση βιβλίων, αρχής γενομένης από τα Παιδικά σχέδια, που εξέδωσε το 1933 με τον συνάδελφό του Σπύρο Βασιλείου. Εικονογράφησε επίσης τα Νεοελληνικά Αναγνώσματα για το Γυμνάσιο (1950), το βιβλίο Στο Μυστρά των Παλαιολόγων της Ελένης Βαλαβάνη (εκδ. Δωδώνη, Αθήνα 1971) κ.ά.