ΠΡΟΣΩΠΑ

ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ ΤΥΜΒΟΥ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΡ. ΓΕΡΟΛΥΜΑΤΟΥ ΑΡΘΡΑ-ΔΟΚΙΜΙΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΛΥΠΤΙΚΗ ΔΙΕΘΝΗ ΔΥΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΡΧΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ. ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 12ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 14ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 15ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 16ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 17ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 18ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 19ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 21ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ-ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 13ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 14ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 15ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 16ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 17ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 18ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 19ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ ΘΕΑΤΡΟ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ-ΜΕΛΕΤΗ- Γ. Γ. ΓΕΡΟΛΥΜΑΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΛΟΓΟΤΡΟΠΙΟ ΜΕΓΑΛΗ ΕΛΛΑΔΑ ΜΟΥΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ-ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΜΥΘΟΙ & ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΝΕΑ ΤΑΞΗ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ Ο ΚΥΝΙΚΟΣ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟ 1821 ΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΜΑΧΕΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΟΙ ΠΟΙΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΜΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ-ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΗΡΩΙΚΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΤΟΥ 1821 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΤΕΧΝΕΣ-ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ ΤΕΧΝΗ ΤΗς ΑΦΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗ-ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΕΧΝΗ-ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΤΕΧΝΗ-ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΕΧΝΗ-ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΤΕΧΝΗ-ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΕΧΝΗ-ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΕΧΝΗ-ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΤΕΧΝΗ-ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗ-ΤΗΣ ΑΠΩ ΑΝΑΤΟΛΗΣ ΤΕΧΝΗ-ΤΗΣ ΑΣΙΑΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΦΩΤΟΘΗΚΗ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΑ ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΑ-ΚΕΡΑΜΙΚΗ ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΑ-ΤΕΧΝΙΚΕΣ

Παρασκευή 29 Δεκεμβρίου 2017

18 καλλιτέχνες περιγράφουν την επαφή τους με τον Βαν Γκογκ στην ταινία «Loving Vincent»

Γράφουν
Άλκηστις-Μαρία Κοντοπούλου, Σοφία Χρυσαφοπούλου
«…οι συγκινήσεις είναι καμιά φορά τόσο δυνατές, που δουλεύει κανείς χωρίς να έχει συνείδηση πώς δουλεύει, και οι πινελιές ακολουθούν η μία την άλλη με συνέπεια και συνοχή, όπως τα λόγια σε μια κουβέντα ή ένα γράμμα»
Βίνσεντ βαν Γκόγκ, γράμμα από την Άρλ



Valerie Fulford, part2 of triptych 40 x 20

Στην έκθεση Van Gogh Revisited που εγκαινιάστηκε την 1η Δεκεμβρίου στο My Art Box by Tchnohoros παρουσιάζεται το έργο δεκαοκτώ από τους καλλιτέχνες που εργάστηκαν για την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία animation εξ ολοκλήρου ζωγραφισμένη στο χέρι με λάδια, αφιερωμένη στον Van Gogh, Loving Vincent. Για τις ανάγκες της ταινίας 125 συνολικά ζωγράφοι από όλον τον κόσμο παρήγαγαν 65.000 ζωγραφικά καρέ σε τρία στούντιο, δύο στην Πολωνία και ένα στην Ελλάδα. Οι ζωγράφοι αυτοί επιλέχθηκαν κατόπιν μιας σειράς επαναλαμβανόμενων και απαιτητικών δοκιμασιών και μετά την ολοκλήρωση της επιτυχημένης ταινίας, θέλησαν να εκφράσουν το δικό τους σχόλιο για τον μεγάλο καλλιτέχνη. Στην έκθεση κάθε καλλιτέχνης αποτυπώνει με το προσωπικό του ύφος πώς επηρεάστηκε μέσω της εμπειρίας και της επαφής με τον μεγάλο ζωγράφο.

Αρκετά σχηματικά, θα λέγαμε πως ό,τι επηρέασε κάθε έναν από τους καλλιτέχνες συνοψίζεται στα εξής: η θεματολογία του van Gogh, ο τρόπος απόδοσης των θεμάτων του, η ευαισθησία προς τους ανθρώπους του περιθωρίου που επεδείκνυε ο van Gogh τόσο στην καλλιτεχνική του πρακτική όσο και στην ζωή του και τέλος το ζήτημα της ψυχικής ασθένειας, που τον ταλάνισε και τον οδήγησε στο τραγικό του τέλος. Κάποιοι από τους καλλιτέχνες, επίσης, μέσα από αυτήν την έκθεση θέλησαν να μιλήσουν για την εμπειρία τους στην παραγωγή της ταινίας και την ταινία την ίδια, καθώς αυτή ήταν που τους έφερε σε τόσο στενή επαφή με τον van Gogh και γέννησε μέσα τους σκέψεις αλλά και συναισθήματα. Μια προσεκτική ματιά στα έργα μέσα από το παρόν κείμενο ίσως να ήταν περισσότερο κατατοπιστική για τον αναγνώστη και επισκέπτη της έκθεσης.


Δημήτρης Κρέτσης,-Ακριβέ μου Βίνσεντ, ακρυλικά σε καμβά, 120x 60 cm, 2017

Αρχικά, στο χώρο της έκθεσης συναντάμε το έργο του Δημήτρη Κρέτση, Loving Vincent. Πρόκειται για μια απόδοση του καλλιτέχνη ενός τύπου αφίσας για την ταινία στην οποία εργάστηκαν όλοι οι καλλιτέχνες και αποτελεί κοινό σημείο της βιογραφίας όλων. Εδώ αποδίδονται οι κύριοι ήρωες, όπως τους συναντάμε στην ταινία, με τη μορφή του van Gogh κυρίαρχη και παραπέμπουν συχνά στον τρόπο που είχε αποδώσει αυτούς τους ανθρώπους ο ίδιος ο van Gogh σε κάποια από τα πιο γνωστά του πορτραίτα. Ο Δημήτρης Κρέτσης συμμετέχει στην έκθεση αυτή με ακόμα ένα έργο, το Ακριβέ μου Vincent. Σε πρώτο επίπεδο ο επισκέπτης έρχεται αντιμέτωπος με τη στιβαρή φιγούρα ενός λευκού άνδρα που κάθεται με άνεση σε μια δερμάτινη πολυθρόνα και τον κοιτά αφ’ υψηλού καπνίζοντας σχεδόν με αυθάδεια το πούρο του. Το σκούρο φόντο σε συνδυασμό με την χρυσή κορνίζα του πίνακα μας δίνει την αίσθηση της πολυτέλειας και της υπεροχής του, ενώ η αυτοπροσωπογραφία του van Gogh που βρίσκεται πάνω από τον άνδρα, αποτελεί ένδειξη πλούτου και υψηλού κοινωνικού στάτους για όποιον έχει στην κατοχή του έναν από τους πίνακές του, καθώς η αξία τους είναι πλέον τεράστια.


CarmenBelean, Tow Cut SunflowersXXXVII, 26 x 41 cm, 2017

Τέτοιου είδους έργα σίγουρα μας προβληματίζουν σχετικά με τη θέση του καλλιτέχνη στην κοινωνία, στην αγορά της τέχνης και τα brandnames που δημιουργούνται και πωλούν κάθε λογής αντικείμενα και αναμνηστικά στο όνομα καλλιτεχνών του παρελθόντος, ενώ γνωρίζουμε πως ο ίδιος ο van Gogh όσο βρισκόταν εν ζωή, πέρα από το Κόκκινο Aμπέλι, δεν κατάφερε να πουλήσει κανέναν άλλο πίνακά του.

Στη συνέχεια το έργο του Γιάννη Γιγουρτάκη, Vincent and Vincent, αποτελεί ένα έργο που χωρίζεται σε τρία μέρη. Στο κάτω μέρος του πίνακα βλέπουμε μια αναφορά στη γνωστή φιγούρα του Σπορέα του van Gogh, ο οποίος έδειχνε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας των χωρικών, ενώ στο επάνω μέρος του έργου αποτυπώνεται μια σύγχρονη εκδοχή ενός κοινωνικά περιθωριοποιημένου ατόμου. Πρόκειται για μια ανδρική μορφή που αποπνέει την εγκατάλειψη και την εσωστρέφεια ενός ανθρώπου που ταλανίζεται από υπαρξιακούς προβληματισμούς, ή από προβλήματα άμεσα σχετιζόμενα με την επιβίωσή του.


Γιάννης Γιγουρτάκης, Vincent and Vincent ακουαρέλα, γκουάς, σινική μελάνη σε Γιαπωνέζικο χαρτί Maruishi, 60 Χ 90, 2017

Στο κέντρο αναπαράγεται μέρος ενός γράμματος του van Gogh προς τον αδερφό του Τεό, η επικοινωνία με τον οποίο ήταν πολύ συχνή, σχεδόν ημερολογιακή. Η αλληλογραφία του van Gogh αποτελεί τη βασική πρωτογενή πηγή έρευνας για τη ζωή και το έργο του, και ταυτόχρονα αποτελεί και το βασικό άξονα γύρω από τον οποίο εξελίσσεται η πλοκής της ταινίας. Το περιεχόμενο του γράμματος αντανακλά τους υπαρξιακούς προβληματισμούς του van Gogh, προβληματισμοί που αγγίζουν και συγκινούν κάθε άνθρωπο στην πραγματικότητα. Το έργο είναι φτιαγμένο με σινική μελάνη και μολύβια πάνω σε ιαπωνικό χαρτί, ένα υλικό ιδιαίτερα εύθραυστο. Η ευθραυστότητα του υλικού παραπέμπει και στην ευθραυστότητα την ίδιας της ίδιας της ανθρώπινης φύσης, ενώ η διαφάνεια που υπονοεί μας θυμίζει πως στην πραγματικότητα ο άνθρωπος είναι πολύ πιο διάφανος από όσο μπορεί να νομίζει, και πως ό,τι κρύβει μέσα του αντανακλάται στο περιβάλλον του.


Νεφέλης Σουλακέλλη: Δώρα 50 x 40cm,λάδι σε καμβά, 2017

Το θέμα της ευαισθησίας του καλλιτέχνη, και εν τέλει και του ανθρώπου, θίγει και το έργο Υδραυλική Μετεγγραφή του Γιάννη Αλεξάκη. Εδώ μια κεντρική ανδρική φιγούρα μοιάζει να έχει αποσυντεθεί και ανασυντεθεί με νέους όρους. Το έργο έχοντας περάσει από μια μακρά διαδικασία επεξεργασίας με πολλά διαφορετικά υλικά και τεχνικές, μοιάζει να αποπνέει μια εργαστηριακή ατμόσφαιρα, όπου το κεφάλι αλλά και ολόκληρο το σώμα που αναπαριστάται έχει φύγει από τη θέση που του όρισε η φύση, για να αντικατασταθεί από ενός τύπου φυλλωσιά που μοιάζει να έχει ανθίσει από το υπό επεξεργασία σώμα. Είτε πρόκειται για μια αποτύπωση της λειτουργίας του νου που πολλές φορές μοιάζει να δημιουργεί ανεξήγητους συνειρμούς και να μας οδηγεί σε μονοπάτια που δεν έχουμε αγγίξει ξανά είτε για μια υδραυλική μηχανική του σώματος που επεκτείνει τις αισθήσεις του ανθρώπου στο έργο –παρά τη στατική αίσθηση που ενδεχομένως δίνει η κεντρική φιγούρα– κυριαρχεί μια κυκλική ροή, σε έναν κύκλο αέναο, χωρίς αρχή ή τέλος και τα ερεθίσματα απλά μας οδηγούν από το ένα μέρος του έργου στο άλλο.


Γιάννη Αλεξάκη: Υδραυλική Μετεγγραφή. 50x50cm miced media

Στην έκθεση παρουσιάζεται ακόμα ένα έργο του Αλεξάκη, τα Χωράφια στο Αιγαίο στο οποίο διακρίνονται τρεις ζώνες σαφώς διαχωρισμένες αλλά και άμεσα συνδεόμενες. Στο κάτω μέρος διακρίνεται μια επιφάνεια που ομοιάζει με το βυθό της θάλασσας σε βαθύ μπλε. Στη κεντρική ζώνη θα εντόπιζε κανείς μια έκταση γης με ένα χωράφι, το οποίο παραπέμπει έντονα στα χωράφια όπως τα αποτύπωνε και ο ίδιος ο van Gogh στο έργο του. Η ένωση των δύο τμημάτων πραγματοποιείται μέσω μιας βάρκας-φέρετρο που μοιάζει σαν να αιωρείται. Στο πάνω μέρος παρουσιάζεται ένα θαλασσινό τοπίο με λίγη αμμουδιά στο βάθος και έναν βαθυγάλαζο ουρανό στο δεξί μέρος του οποίου εμφανίζεται ένας καταρράκτης. Το στοιχείο που ενώνει τις τρεις αυτές ζώνες είναι μια αλληγορική φιγούρα, ένα πλάσμα της θάλασσας, με το κεφάλι να κοιτάζει προς τον υπόλοιπο πίνακα μορφάζοντας με έναν μυστηριώδη τρόπο. Η ένωση των μερών του πίνακα γίνεται αφενός μέσω του βλέμματος αυτής της τερατώδους μορφής και αφετέρου με το χέρι της που σαν να βρίσκεται έξω από τον πίνακα με ανάγλυφο τρόπο, τείνει το δείκτη του χεριού στο κάτω μέρος έργου. Επίσης, σύμφωνα με τον ίδιο τον καλλιτέχνη, το δάχτυλο της μορφής αποτυπώνει τα χρώματα του βυθού της θάλασσας –από το πιο σκούρο του βάθους στο πιο ανοιχτό της επιφάνειας. Η σκιά που δημιουργείται στο πίσω μέρος αυτής της φιγούρας υποδεικνύει ίσως την ύπαρξη μιας άλλης οντότητας πίσω από αυτό το πρόσωπο, που ίσως δεν είναι παρά μια μάσκα. Ο συνδυασμός της βάρκας με την φιγούρα αυτή, το πραγματικό πρόσωπο της οποίας δεν αποκαλύπτεται, μας φέρνει στον νου όσα συμβαίνουν και δεν μπορεί το άτομο να ελέγξει παρόλο που τον αφορούν άμεσα.


Αλεξάνδρα Μπαρή: Tο Δωμάτιο, λάδι σε μουσαμά, 99 × 37cm,-2017

Μορφές που ξεπηδούν από το χώρο της φαντασίας μας παραπέμπουν στα δύο έργα («Χωρίς τίτλο») της Πολίνας Μαυρικάκη. Σε πιο pop ύφος, η καλλιτέχνις καλεί το θεατή να ανασυνθέσει μορφές που δημιουργούνται από τη φαντασία της, άλλοτε πιο αναπαραστατικά και άλλοτε πιο αφαιρετικά. Πηγή έμπνευσης για τα δύο έργα που παρουσιάζει στην έκθεση αποτελεί η διαδικασία που ακολουθούσαν οι ζωγράφοι κατά τη διάρκεια της παραγωγής της ταινίας, όπου καλούνταν μετά την ολοκλήρωση ενός έργου-καρέ της ταινίας, αφού το φωτογραφίσουν, να σβήνουν ένα μέρος του ή και ολόκληρο, ώστε να το ανασυνθέσουν στη συνέχεια, προχωρώντας με αυτόν τον τρόπο προς την ολοκλήρωση πλάνου. Κατά ομολογία της καλλιτέχνιδας, η διαδικασία του σβησίματος γεννούσε στα μάτια της μορφές κάθε είδους, γεγονός που την προκάλεσε να το αποτυπώσει με τον τρόπο αυτό. Η χειρονομία του σβησίματος είναι εμφανής στα έργα, ενώ μέσα από τον μορφασμό και της έκφραση απόγνωσης του γνωστού παιδικού ήρωα κινουμένων σχεδίων Bob, ο οποίος με μια έκφραση απόγνωσης παραπέμπει στην απελπισία των καλλιτεχνών οι οποίοι έπρεπε να καταστρέψουν το έργο τους αμέσως μετά τη δημιουργία του.

Σε pop διάθεση κινείται και το έργο της Aleksandra Osa. Οι φιγούρες εδώ αποδίδονται σχηματικά ενώ το τοπίο που περιγράφεται αποδίδεται λιτά χωρίς ιδιαίτερες λεπτομέρειες. Το έργο της Osa συνδέεται με τον τρόπο που εργάστηκαν οι καλλιτέχνες στην ταινία μέσω των χρωμάτων, καθώς κατά γενική ομολογία τα κύρια χρώματα που χρησιμοποιήθηκαν κατά την παραγωγή της ταινίας κυμαίνονταν κατά κόρον στις αποχρώσεις του μπλε και του κίτρινου, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το κουστούμι του πρωταγωνιστή Arman, του γιου του ταχυδρόμου Roulen.

Παρόμοια παλέτα χρωμάτων επικρατεί και στο έργο της Carmen Belean, Two Cut Sunflowers XXXVII, το οποίο τείνει στη σχεδόν πιστή αναπαραγωγή του έργου του van Gogh, Still life with two sunflowers. Εδώ σε στυλ που προσομοιάζει πολύ σε αυτό του van Gogh, χρησιμοποιώντας παχιά πάστα όπως χρησιμοποιήθηκε και στην ταινία, η καλλιτέχνις αποδίδει δύο κομμένα και πεσμένα ηλιοτρόπια, σε μπλε φόντο, ένας φόρος τιμής στη σειρά με τα ηλιοτρόπια του van Gogh.

Στο έργο του van Gogh και μάλιστα σε μια από τις πιο γνωστές του αυτοπροσωπογραφίες παραπέμπει το έργο του Μιχάλη Παλαπουίδη, Van Gogh’s Portrait. Η γνωστή αυτοπροσωπογραφία του 1889, όμως, στο έργο του Παλαπουίδη τεμαχίζεται για να ανασυντεθεί με νέους όρους. Κάποια από τα κομμάτια του παζλ που δημιουργείται είναι αποδοσμένα με διαφορετικό τρόπο, με μια πιο ρεαλιστική γραφή, που έρχεται σε αντίθεση με τη γραφή του van Gogh. Ένα πορτραίτο σαν αυτό μας θυμίζει τη διαταραγμένη προσωπικότητα του van Gogh και την πολλαπλότητα των νοημάτων των έργων του.


Γιάννης Αλεξάκης, Χωράφια στο Αιγαίο, 100 χ 100 εκ. λάδι σε καμβά

Σε άμεση σύνδεση με το έργο του van Gogh έρχεται το έργο της Λίλας Αγραφιώτη, Prisoners Exercising, Αfter Dore. Εδώ η καλλιτέχνιδα έχει εμπνευστεί από το ομώνυμο έργο του van Gogh, μέσω μιας δικής της αναπαράστασης – η οποία αντλεί περισσότερο από άλλες μορφές εγκλεισμού· άλλωστε ο van Gogh ζωγράφισε τον συγκεκριμένο πίνακα κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του στο φρενοκομείο του Saint-Remy, σε μια περίοδο που του είχε αφαιρεθεί η άδεια να ζωγραφίζει στο ύπαιθρο. ο χώρος αποδίδεται μέσα από τη δική της αντίληψη και παρουσιάζει τις μορφές των φυλακισμένων γυμνές κάνοντας ένα προσωπικό σχόλιο στα κοινωνικά πράγματα.

Στο πλαίσιο της έμπνευσης που προσέφεραν τα έργα του van Gogh στους εν λόγω ζωγράφους ανήκει και το Δωμάτιο της Αλεξάνδρας Μπαρή, το οποίο παραπέμπει στο Δωμάτιο του van Gogh στην Αρλ. Στο έργο της Μπαρή, η οπτική γωνία έχει αλλάξει καθώς ο θεατής έρχεται αντιμέτωπος με την κάτοψη τρόπον τινά του δωματίου αυτού. Βλέπουμε λοιπόν το δωμάτιο από πάνω και μια μικρή κλίση προς το κάτω μέρος του πίνακα. Οι φόρμες έχουν αποδοθεί στο στυλ της καλλιτέχνιδας ενώ το κυρίως αυτό έργο συμπληρώνεται από τέσσερα μικρότερα στα οποία αποτυπώνονται, σαν μεγεθυμένες, κάποιες λεπτομέρειες του πίνακα. Η παλέτα του καλλιτέχνη, το πάτωμα, η καρέκλα και το σεντόνι έρχονται σε πρώτο πλάνο με τα μικρά αυτά έργα, κάτι που μας θυμίζει ότι τα πάντα έχουν να κάνουν με τον τρόπο θέασης και αξιολόγησης των πραγμάτων.


Έλλη-Βέλλιου: Ένα ενθύμιο από μένα 45 x -21 εκ. μεικτή-τεχνική 2017

Στα πορτραίτα αγαπημένων προσώπων που απέδωσε ο van Gogh μας παραπέμπουν τα δύο πορτραίτα της Νεφέλης Σουλακέλλη, Χανάν και Δώρα, στο πλαίσιο ενδιαφέροντος για την αναπαράσταση της ανθρώπινης μορφής καθημερινών προσώπων και της σχέσης μεταξύ ζωγράφου – μοντέλου. Οι φιγούρες στα έργα αυτά έχουν αποδοθεί με κοφτές πινελιές, που θυμίζουν έντονα τις πινελιές του van Gogh, κάνοντας εμφανή τον τρόπο που επηρέασε το καλλιτεχνικό της ύφος η εμπλοκή της καλλιτέχνιδος στην ταινία.

Η επίδραση από τα χρώματα και τον τρόπο χρήσης τους κατά την παραγωγή της ταινίας γίνεται εμφανής και στο έργο του Edmond Tesho, Ο Παλιός Δρόμος, όπου μέσα από τη χρήση των τεσσάρων βασικών χρωμάτων και τις έντονες φωτοσκιάσεις αποδίδεται ένα οίκημα στο τέλος ενός δρόμου. Το συγκεκριμένο έργο μας θυμίζει πολύ έντονα την πρακτική που ακολουθούσαν πολλοί καλλιτέχνες –με πρώτους τους ιμπρεσιονιστές– κατά τα τέλη του 19ου αιώνα, όπως και ο ίδιος ο van Gogh, να βγαίνουν από το εργαστήριο και να ζωγραφίζουν στο ύπαιθρο.

Προχωρώντας, στο έργο της Valerie Fulford (τρίπτυχο Hurricane, Aurora Borealis, Marscape) γίνεται φανερή η επίδραση από τον τρόπο που απέδιδε συχνά τον ουρανό ο van Gogh. Τα έργα που απαρτίζουν το τρίπτυχο αποτυπώνουν διαφορετικά φυσικά φαινόμενα ακόμα και ένα τοπίο από τον Άρη, όπως θα το έκανε ο van Gogh, σύμφωνα με δήλωση της καλλιτέχνιδος.

Κατά τον ίδιο τρόπο έχει προσεγγίσει η Maria Redko το έργο που παρουσιάζει στην έκθεση. Εμπνευσμένη από τις Ίριδες του van Gogh, στην Agave, η Redko προσεγγίζει το θέμα της φύσης μέσω της αγαύης, χρησιμοποιώντας μια χρωματική παλέτα παρόμοια με αυτή που χρησιμοποιούσε ο van Gogh στο διάσημο έργο του.


Έλλη Βέλλιου – Handmade

Στη συνέχεια, το έργο του Wiktor Jackowski, Sunset, αναπαριστά το τοπίο μιας βιομηχανικής περιοχής με πολλά εργοστάσια και φουγάρα τη στιγμή του ηλιοβασιλέματος. Το βαθύ κόκκινο καθώς και η εμφανής χειρονομία στην πινελιά μας παραπέμπουν στο έργο του van Gogh καθώς και στον τρόπο που χρησιμοποιούσε την πάστα του χρώματος.

Προχωρώντας περνάμε σε μια ενότητα έργων όπου οι καλλιτέχνες εμπνεύστηκαν από την προσωπικότητα του van Gogh και θέλησαν να μιλήσουν για στιγμές που σημάδεψαν τη ζωή του είτε για την ψυχική ασθένεια.

Εδώ βρίσκουμε το έργο της Έλλης Βέλλιου η οποία μέσα από ένα πορτραίτο μιας γυναικείας μορφής με τονισμένο και ανάγλυφο το αυτί μας πηγαίνει στο θρυλικό πλέον αυτοακρωτηριασμό του αυτιού από τον van Gogh, που αποτελεί, που αποτελεί ένδειξη της ψυχικής του ανισορροπίας το 1888. Λέγεται ότι μετά από μια διαμάχη με τον φίλο του Gaugen, ο van Gogh έκοψε το αυτί του και το προσέφερε σε μια πόρνη σε ένα καμπαρέ της Αρλ, με την οποία φημολογείται ότι σχετιζόταν εκείνο το διάστημα, λέγοντάς της «πάρ’ το να το έχεις ένα ενθύμιο από μένα. Φύλαξε το με επιμέλεια». Η ψυχική ασθένεια τον οδήγησε στη νοσηλεία δύο φορές και στην ανάγκη για ιατρική παρακολούθηση. 

Το ζήτημα της νοσηλείας για ψυχιατρικούς λόγους θίγει και το έργο του Νίκου Κόνιαρη. Με μια ιδιαίτερη σύνθεση, ο Κόνιαρης μας μεταφέρει στο εσωτερικό ενός θαλάμου ψυχιατρικής κλινικής. Το έργο ανήκει στην ενότητα που ο καλλιτέχνης πειραματίζεται με τη ζωγραφική πάνω σε επαναχρησιμοποιημένα υλικά· πράγματι, έχει δημιουργηθεί πάνω σε ένα πανί που φαίνεται ότι χρησιμοποιούσε για να καθαρίζει τα πινέλα του. Η πρακτική της επανάχρησης υλικών για τη δημιουργία του αποτελέσματος μας θυμίζει την πρακτική που ακολουθούσε και ο van Gogh την περίοδο που αντιμετώπιζε οικονομικές δυσκολίες – όταν δηλαδή ο αδερφός του Τεό αδυνατούσε να τον ενισχύσει οικονομικά είτε με την παροχή υλικών ζωγραφικής. Ο ίδιος χρησιμοποίησε συχνά πετσέτες που χρησιμοποιούνταν για το καθάρισμα των ποτηριών ως καμβά για το έργο του. Ο ίδιος ο Κόνιαρης βρίσκει πολύ ενδιαφέρον το γεγονός πως όταν χρησιμοποιεί τέτοιου είδους επιφάνειες στη ζωγραφική του είναι η ίδια η επιφάνεια που καθορίζει τη σύνθεση και υποβάλει την τοποθέτηση των μορφών.

Στο πλαίσιο της ψυχικής νόσου αναφέρονται και τα έργα του Βασίλη Τσοκόπουλου, δύο πορτραίτα όπου οι μορφές που αναπαριστώνται φαίνονται εξαιρετικά προβληματισμένες, αποκομμένες από κάθε στοιχείο που θα υποδήλωνε την ύπαρξη κάποιου χώρου σε γκρι φόντο. Τα παραπάνω σε συνδυασμό με την ύπαρξη επιδέσμου στο αριστερό μέρος του στέρνου –στο μέρος της καρδιάς– της ανδρικής φιγούρας υποδεικνύουν την ύπαρξη του τραύματος που μάλλον δεν είναι μόνο επιδερμικό.

Τέλος, με το θέμα της ψυχικής ασθένειας αλλά από μια άλλη οδό, μέσα από τη θεραπεία προσεγγίζει ο Χρήστος Μαρμέρης στο έργο του 1000 λέξεις. Πρόκειται για ένα έργο που έχει προκύψει έπειτα από ψηφιακή επεξεργασία και απαρτίζεται εξ ολοκλήρου από λέξεις διαφορετικού μεγέθους που ενώνονται και σχηματίζουν την αυτοπροσωπογραφία του καλλιτέχνη σε γκρι φόντο το οποίο μοιάζει να σχηματίζει τους στροβιλισμούς όπως αποτυπώνονται στον διάσημο ουρανό της Έναστρης Νύχτας του van Gogh. Όλες οι λέξεις που αποτυπώνονται αποτελούν λέξεις κλειδιά που χρησιμοποιούνται κατά κόρον στην ψυχοθεραπεία, λέξεις όπως αποδέχομαι, εξελίσσομαι, μοιράζομαι κ.ο.κ.

Εν κατακλείδι, έπειτα από ένα ομοιόμορφο ύφος γραφής που ακολούθησαν οι καλλιτέχνες στη δημιουργία της βραβευμένης ταινίας Loving Vincent, με την έκθεση αυτή γίνεται η παρουσίαση του προσωπικού έργου τους μέσα από μια εντελώς προσωπική ματιά και μέσα από το ιδιαίτερο ύφος καθεμίας και καθενός από τους 18 συμμετέχοντες. Η σύζευξη ενός τόσο ιδιόμορφου αποτελέσματος, το οποίο συγκροτείται από τόσο διαφορετικές δουλειές και προσεγγίσεις, τόσο ως προς τη θεματολογία, όσο και ως προς το ύφος γραφής, αποτέλεσε επιμελητικά πρόκληση για εμάς, που προσπαθήσαμε να συνδυάσουμε έργα τόσο ετερόκλητα μεταξύ τους, ωστόσο και τόσο ενδιαφέροντα, κάνοντάς τα όσο το δυνατό περισσότερο να συνομιλήσουν με έναν αρμονικό τρόπο.

— Την έκθεση συνοδεύει κατάλογος με τα έργα των καλλιτεχνών σε μορφή αλληλογραφίας, όπως έκανε και ο ίδιος ο van Gogh σε ολόκληρη τη ζωή του.
— Επιμέλεια Έκθεσης και κειμένου: Άλκηστις-Μαρία Κοντοπούλου, Ιστορικός τέχνης & Σοφία Χρυσαφοπούλου Ιστορικός τέχνης/Κοινωνική Ανθρωπολόγος

Επιμελήτριες

Άλκηστις Μαρία Κοντοπούλου

Γεννήθηκε το 1992 στην Αθήνα. Είναι αριστούχος απόφοιτος του τμήματος Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών και σήμερα παρακολουθεί μεταπτυχιακό πρόγραμμα του τμήματος Θεωρία και Ιστορίας της Τέχνης της ΑΣΚΤ.
Έχει λάβει μέρος σε πολυάριθμα καλλιτεχνικά projects και εκθέσεις. Κάποιες συμμετοχές είναι: Ομαδική έκθεση “Panopticon” στην Depo Darm Contemporary Art Space το 2017 (συνεπιμέλεια με Σοφία Χρυσαφοπούλου), συν-επιμέλεια στην έκθεση «Εικαστικές τέχνες και Αντίσταση» το 2017 στη Δημοτική Πινακοθήκη Αθηνών, συν-επιμέλεια στην έκθεση «21 χρόνια Σχολή Ορνεράκη» το 2015, συν-επιμέλεια στην “Έκθεση Αποφοίτων 2011-2012”, 2015 στην ΑΣΚΤ με τον Χριστόφορο Μαρίνο, κά. Εργάζεται ως assistant manager σε πολυχώρο πολιτισμού στην Αθήνα.

 Σοφία Χρυσαφοπούλου

Σπούδασε Κοινωνική Ανθρωπολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και στη συνέχεια Θεωρία και Ιστορία της Τέχνης στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, όπου σήμερα συνεχίζει στον μεταπτυχιακό κύκλο σπουδών.
Έχει συμμετάσχει ως επιμελήτρια σε εκθέσεις όπως: Ομαδική έκθεση “Panopticon” στην Depo Darm Contemporary Αrt Αpace το 2017 (συνεπιμέλεια με Άλκηστις Κοντοπούλου) και “Rooms 2017” (Kappatos gallery). Έχει εργαστεί ως βοηθός επιμελήτρια σε εκθέσεις όπως: «Εικαστικές τέχνες και Αντίσταση» (Δημοτική Πινακοθήκη Αθηνών 2017), «Bλάσης Κανιάρης Προς Τήνο ΙΙΙ» (ΙΤΗΠ 2016 με τον Χ. Μαρίνο), «21 χρόνια Σχολή Ορνεράκη» (2015), «Έκθεση Αποφοίτων 2011-2012 ΑΣΚΤ». Το 2013 συμμετείχε στο workshop διεπιστημονικού χαρακτήρα «Αξία» (Αgora 4th Athens Biennale 2013). Εργάζεται σε γκαλερί της Αθήνας.



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...