Ο Κυνικός και το ηθικό δίλημμα της Ανθρωπιάς

του Γεράσιμου Γ. Γερολυμάτου

Υπάρχουν στον κόσμο πολλοί ευκολόπιστοι άνθρωποι και κάποιοι μάλιστα σε απίστευτο βαθμό. Είναι έτοιμοι να ακολουθήσουν ό,τι τους πει κάποιος και για οποιοδήποτε σκοπό. Να πιστέψουν πως «Λεφτά υπάρχουν», πως θα εφαρμοστούν τα «18 σημεία του Ζαππείου», πως «θα σκίσουμε τα μνημόνια» κλπ. Αποδέχονται την εικόνα που τους δείχνει, χωρίς δεύτερες σκέψεις για την αλήθεια. Δεν υπάρχει διάκριση μέσα τους, ούτε μια σπίθα αμφιβολίας.

Αφαιρώντας τους ενσυνείδητους οπαδούς των ψεμάτων, οι υπόλοιποι ανήκουν σε δύο γενικές κατηγορίες με πιθανές ενδιάμεσες υποδιαιρέσεις. Στους ηλίθιους και βραδείς και στους αθώους και καλοπροαίρετους, στους δίχως πολλές εμπειρίες. Είναι χειραγωγήσιμοι στα πάντα, αρκεί να γνωρίζει κάποιος να τους χειριστεί με τον κατάλληλο τρόπο. Και αυτός που μπορεί να το κάνει, είναι ο πολύ έξυπνος. Αυτός που έχει τις φυσικές ικανότητες και που κυρίως έχει τα μέσα. Η φυσική επιλογή είναι σκληρή και αδέκαστη. Στη ζούγκλα, ο έξυπνος μετατρέπεται σε κυνηγό και ο ευκολόπιστος γίνεται το θύμα. Στην ανθρώπινη όμως κοινωνία; Επίσης, αλλά όχι μόνο.

Στην ζωή του κάθε έξυπνου και ισχυρού ανθρώπου, που έχει συνειδητοποιήσει αυτή την κατάσταση, αλλά και την ισχύ του, έρχεται πάντα κάποια στιγμή, που μπαίνει ένα σπουδαίο ηθικό δίλημμα. Ένα δίλημμα ανάλογο με εκείνο που τέθηκε στον  Ηρακλή, απέναντι στην Αρετή και στην Κακία. Το ίδιο δίλημμα που μπαίνει και σε κάθε άνθρωπο, στην θέση της κλίμακας που του αναλογεί. Με ποιον τρόπο δηλαδή και για ποιον σκοπό, να χρησιμοποιήσει την εξυπνάδα και την ισχύ του; Πως να φερθεί απέναντι στο ευκολόπιστο κοπάδι; Τι στάση να κρατήσει απέναντι στους άλλους, στα εύκολα θύματα; Να μην βλάψει και να μην κάνει το κακό, ενώ θα μπορούσε να το κάνει; Ή να μην κάνει το καλό, που επίσης θα μπορούσε να κάνει, αν το ήθελε, αλλά δεν θέλει;

Να γίνει ευεργέτης και προστάτης του «κοπαδιού», ενεργώντας ανθρωπιστικά και πατριωτικά, ακόμη και αν αυτό σημαίνει, ότι με μεγαλείο ψυχής απαρνείται τα «οφέλη» του; Ή να μεταβληθεί σε κυνηγό και σε μακελάρη του, λειτουργώντας ατομιστικά; Να το υπηρετήσει με αγαπητική διάθεση, ίδια με εκείνη του μεγάλου αδελφού προς το αδύναμο αδελφάκι του; Ή μήπως να το βάζει να δουλεύει για αυτόν για ψίχουλα και να σκοτώνεται για αυτόν, στους πολέμους της νεοφιλελεύθερης ζούγκλας, που στήνει μαζί με άλλους "έξυπνους" λύκους;.

Η απάντηση στα διλήμματα αυτά, αν και δοσμένα με μια γενικότητα, αποτελεί μια απολύτως προσωπική ηθική επιλογή και στάση ζωής, που δεν είναι για όλους η ίδια. . Υπάρχουν πάντως και οι δύο περιπτώσεις.

Του Λύκου και του Ανθρώπου.

Χρόνια ψάχνω, για να βρω τον δεύτερο......

Σχέδιο: Μελάνι-χαρτί

Γ.Γ.Γ