 |
Αναπαράσταση της πολύχρωμης διακόσμησης της ζωφόρου του
Θησαυρού των Σιφνίων, των οποίων το βόρειο τμήμα θα μπορούσε να περιλαμβάνει
την υπογραφή του Bούπαλου
|
Ο Βούπαλος ήταν αρχαίος έλληνας
γλύπτης, και συγκεκριμένα αγαλματοποιός, από τη Χίο. Ο Βούπαλος έζησε τον 6ο
αιώνα π.χ., και ήταν γιος του γλύπτη Αρχέρμου και εγγονός του επίσης γλύπτη Μικκιάδη,
ενώ ήταν και αδελφός του γλύπτη Αθήνιδος. Λέγεται ότι η φτερωτή Νίκη της Δήλου
ήταν δημιουργία του Αρχέρμου και του Βούπαλου.
Όμως ο Πλίνιος αναφέρει, ότι στη Δήλο
υπήρχε επιγραφή σε ένα άγαλμα των δύο αδελφών, που έλεγε ότι «η Χίος δεν ήταν μόνο για τα αμπέλια της ονομαστή, αλλά και για τα
έργα των γιων του Αρχέρμου».
Ο ίδιος αναφέρει ότι οι δύο αδελφοί δημιούργησαν δύο αγάλματα της Αρτέμιδας
(ένα στην Κρήτη και ένα στη Χίο), καθώς και άλλα έργα στη Δήλο. Σημαντική είναι
η πληροφορία ότι ο Άρχερμος όπως και οι γιοι του Βούπαλος και Άθηνις είχαν
κάνει πολλά γλυπτά σε νησιά του Αιγαίου και ειδικά στη Δήλο, το ιερό νησί των
Ιώνων.
 Δήλος, η Nίκη του Αρχέρμου. |
Για το άγαλμα της Αρτέμιδος της Χίου
γράφει ότι ήταν στημένο σε ψηλό βάθρο και η μορφή της θεάς εμφανιζόταν θλιμμένη
για όσους έμπαιναν στην πόλη και χαρούμενη για όσους έβγαιναν από αυτή. Ο Παυσανίας
γράφει ότι έργα του Βουπάλου υπήρχαν στη Σμύρνη και στην Πέργαμο. Ο περιηγητής
αναφέρει επίσης πως ο γλύπτης Βούπαλος κατασκεύασε το άγαλμα της Τύχης για τους
κατοίκους της Σμύρνης, που κρατούσε στο ένα χέρι το κέρας της Αμάλθειας και
ήταν πρώτο του είδους του.
 Κεφάλι της Θεάς Τύχης |
Έχουν αποδοθεί στον Βούπαλο η ομάδα των
τριών Χαρίτων στον ναό της Νέμεσις στη Σμύρνη και στο παλάτι των Ατταλιδών της
Περγάμου. Κατά τη ρωμαϊκή εποχή, έργα του γλύπτη μεταφέρθηκαν από τον Αύγουστο
στη ρώμη και κόσμησαν τον ναό του Απόλλωνα στον Παλατίνο Λόφο. (Αφιερωμένο από
τον Αύγουστο, στο πλαίσιο της δέκατης περιοχής της πόλης).
 |
| Η βόρεια ζωφόρος του «Θησαυρού» των Σιφνίων |
Ο Πλίνιος και το λεξικό της Σούδας
αναφέρουν ότι ο Βούπαλος και ο Άθηνις απαγχονίστηκαν επειδή ο ποιητής Ιππώναξ
έγραψε εναντίον τους δριμείς Χωλιάμβους. Σύμφωνα με την παράδοση, επειδή οι
γλύπτες αδελφοί από τη Χίο, Αθήνης και Βούπαλος τον εμφάνισαν σε άγαλμά τους
περισσότερο άσχημο απ` όσο νόμιζε πως ήταν, τους σατίρισε αιχμηρά, με συνέπεια
να αυτοκτονήσουν. Αυτό όμως ο Πλίνιος το θεωρεί υπερβολή. Και εδώ όπως και στην
περίπτωση του Αρχιλόχου, φαίνεται ότι οι παραδόσεις υπερβάλλουν. Όπως φαίνεται
από τους στίχους του, η αντιπάθεια που του έδειξε ο Βούπαλος οφειλόταν στην
ερωτική αντιζηλία του για την κατάκτηση της Αρήτης. (Μια άλλη αιτία της
διαμάχης λέγεται ότι ήταν η άρνηση του Βούπαλου να δώσει την κόρη του σε γάμο
με τον Ιππώνακτα. Αυτή η διαμάχη αναφέρεται στην Ελληνική Ανθολογία, Β iii.
Epigr. 26).
Σήμερα, μία οδός στο κέντρο της πόλης της
Χίου φέρει το όνομα του Βουπάλου.
 |
Δελφοί, «Θησαυρός»
των Σιφνίων, από τα βόρειο-δυτικά. Από Daux, Hansen, 1987. Σχεδιασμός Ε Hansen,
ΕΕΣ.
Βούπαλος: Ο δημιουργός της βορείου και της
ανατολικής ζωφόρου του «Θησαυρού» των Σιφνίων στους Δελφούς;
 Η ασπίδα ενός από τους Γίγαντες στη βόρεια ζωφόρο του «Θησαυρού» των Σιφνίων, που κατά τον Didier Viviers φέρει την υπογραφή του Βούπαλου |
 |
Η ασπίδα του πρώτου από δεξιά από τους Γίγαντες στη βόρεια ζωφόρο του «Θησαυρού»
των Σιφνίων, που κατά τον Didier Viviers φέρει την
υπογραφή του Βούπαλου
|
Ο
Didier Viviers αναγνωρίζει την ελλιπή υπογραφή του Βούπαλου, που είναι
τοποθετημένη κατά μήκος των άκρων της ασπίδας ενός από τους γίγαντες της
βόρειας ζωφόρου του «Θησαυρού» των Σιφνίων στους Δελφούς (530-525 π.Χ.) .
Για
περισσότερες πληροφορίες εδώ: https://www.cairn.info/revue-archeologique-2007-2-page-227.htm
Παραπομπές:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου