Νέες μαθηματικές διαστάσεις στο έργο του Τζάκσον Πόλοκ

Είναι η απάντηση της Αμερικής στην Ευρώπη. Ο Τζάκσον Πόλοκ είναι ο Πικάσο πέραν του Ατλαντικού. Το 1950 το TIME τον χαρακτηρίζει ως τον «μεγαλύτερο εν ζωή Αμερικανό καλλιτέχνη». Η ραγδαία καθιέρωσή του είναι αποτέλεσμα μιας επαναστατικής μεθόδου που είχε επινοήσει το 1947 και την παρουσίασε το 1948. Πρόκειται για το dripping που θα αποτελέσει τη σφραγίδα της προσωπικής του γραφής.

«Οι νέες ανάγκες χρειάζονται νέες τεχνικές. Και οι σύγχρονοι καλλιτέχνες έχουν βρει νέους τρόπους και νέα μέσα για να εκφράζονται…Κάθε εποχή βρίσκει τις δικές της τεχνικές» δήλωνε ο ίδιος, παρουσιάζοντας την επινόηση του. Παράλληλα διευκρίνιζε ότι στους πίνακες του δεν επιδιώκει και δεν κυριαρχεί το τυχαίο.

Η εξαιρετική δουλειά του έχει γοητεύσει λάτρεις της τέχνης αλλά και επιστήμονες οι οποίοι μέσα από μελέτες, έρευνες και πειράματα προσπαθούν να πλησιάσουν και να αποκρυπτογραφήσουν το έργο του Τζάκσον Πόλοκ. Άλλωστε όπως είχε επισημάνει ο φυσικός και ιστορικός τέχνης Ρίτσαρντ Τέιλορ το αποτέλεσμα στη δουλειά του Πόλοκ δεν ανιχνεύεται στην τέχνη αλλά στα μαθηματικά και μάλιστα στη θεωρία του χάους και στη φράκταλ δομή.

Jackson-Pollock-Number-28-1950

Το 2011 επιστήμονες από το χώρο της φυσικής εντυπωσιάστηκαν διαπιστώνοντας ότι ο Πόλοκ επωφελήθηκε από τη ρευστοδυναμική πριν ακόμη οι ίδιοι οι φυσικοί μελετήσουν την αρχή της.

Πριν από μερικές μέρες ερευνητές του Universidad Nacional Autonoma de Mexicο δημοσιοποίησαν ότι χρησιμοποιώντας μια πειραματική τεχνική, μπόρεσαν να μιμηθούν την ασυνήθιστη τεχνική dripping του Pollock.

«Μπορούμε να μεταβάλλουμε την ταχύτητα και το ύψος στο οποίο το χρώμα έχει εκτοξευτεί σε οριζόντιο επίπεδο», εξηγεί ένας ειδικός. Στη διάρκεια των πειραμάτων τους, οι ερευνητές έριξαν φως στο πώς ο σπουδαίος Αμερικάνος καλλιτέχνης δημιούργησε τα αριστουργήματά του. «Το χρώμα όπως και το αίμα, είναι ένα μη νευτώνειο υγρό, που σημαίνει ότι αλλάζει υπό πίεση επειδή είναι λίγο ελαστικό», εξηγεί ένα μέλος της επιστημονικής ομάδας. «Το χρώμα, το οποίο περιγράφεται ως δυσκολαστικό λεπτόρρευστο μη νευτώνειο υγρό, γίνεται λεπτότερο και ρέει πιο εύκολα όταν του ασκείται πίεση. Μια ιδιότητα των δυσκολαστικών υγρών είναι η μεγάλη αντίσταση τους στο να  τεντώνονται. Κάποιες από τις σταγόνες στα σχέδια του Pollock προκύπτουν από τη συγκεκριμένη ιδιότητα».

Αυτή η διαδικασία και ορισμένα προκαταρκτικά συμπεράσματα περιγράφηκαν και συζητήθηκαν  σε επιστημονική συνάντηση στο Τμήμα Αμερικανικής Φυσικής Εταιρείας των Ρευστών (DFD) στο Σαν Φρανσίσκο, στην Καλιφόρνια. Συγκεκριμένα η πειραματική τεχνική που εφαρμόζεται δημιουργεί σταλάγματα χρώματος με ελεγχόμενο τρόπο: Όπως είδαμε και στην αυτοβιογραφική ταινία του Τζάκοσν Πόλοκ με τον Ed Harris, ο καλλιτέχνης δούλευε ρίχνοντας, στάζοντας, τινάζοντας ή πιτσιλώντας χρώμα συνήθως σε μη τεντωμένο καμβά που τοποθετούσε στο πάτωμα. Ο Πόλοκ έχυνε χρώμα κατευθείαν από το κουτί μπογιάς ή χρησιμοποιούσε μικρές ράβδους ή βούρτσες για να «ψιχαλίζει» το χρώμα πάνω στην επιφάνεια.

«Η μηχανική των ρευστών μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να κατανοήσουμε τη ζωγραφική, δεδομένου ότι είναι ουσιαστικά ένα πρόβλημα ροής», λέει ο Zenit Palacios ένας από τους επίσημους συντελεστές της έρευνας. Την τεχνική αυτή ο Πόλοκ, την περιέγραψε ως εξής: «Η μπογιά που χρησιμοποιώ είναι κυρίως ένα υγρό, μια ρέουσα μορφή μπογιάς. Τα πινέλα που χρησιμοποιώ, τα χρησιμοποιώ κυρίως ως ραβδιά και όχι ως πινέλα… Τα πινέλα δεν αγγίζουν την επιφάνεια του καμβά είναι ακριβώς από πάνω».

Μετά τον Πόλοκ οι ερευνητές του Universidad Nacional Autonoma de Mexicο σχεδιάζουν να μελετήσουν τη ρευστοδυναμική και στο έργο άλλων καλλιτεχνών.

*Ο Τζάκοσν Πόλοκ γεννήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1912 στο Γουαϊόμινγκ των Ηνωμένων Πολιτειών. Έζησε μια πολυτάραχη, δημιουργική και γεμάτη έμπνευση ζωή. «Έφυγε» μόλις στα 44 χρόνια του   σε τροχαίο δυστύχημα στις 11 Αυγούστου 1956.

http://www.art22.gr/%CE%BD%CE%AD%CE%B5%CF%82-%CE%BC%CE%B1%CE%B8%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%AC%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%BF/