Ριξτε
μια ματιά στις εξωφρενικές τιμές ρεκόρ διάσημων έργων θρυλικών καλλιτεχνών
IRENE
D' ATHENES
Η
τέχνη είναι ακριβή. Και τα τελευταία δέκα και κάτι χρόνια έχει γίνει ακόμη
ακριβότερη καθώς οι πωλήσεις σε τιμές ρεκόρ στις δημοπρασίες διαδέχονται η μία
την άλλη!
Για όλα φταίει το ένα τοις εκατό, ή για να είμαστε πιο ακριβείς το
0,001% που προέρχεται κυρίως από τον Αραβικό Κόσμο και την Ρωσία, που δεν
χρειάζεται να το ξανασκεφτεί για να διαθέσει ποσά που αγγίζουν και ξεπερνάνε τα
100 εκατομμύρια δολάρια προκειμένου να αποκτήσει πίνακες καλλιτεχνών όπως ο
Σεζάν, ο Γκογκέν και ο Πικάσσο. Αν αναρωτιέστε για τι ποσά μιλάμε ρίξτε μια
ματιά στους πέντε ακριβότερους πίνακες όλων των εποχών. Φυσικά ο κατάλογος
αυτός μπορεί ανά πάσα στιγμή να αναθεωρηθεί, όποτε σημειωθεί η επόμενη τιμή
ρεκόρ.
Η τρομακτική άνοδος των
τιμών έχει δύο συγκεκριμένες αιτίες: η μία ονομάζεται Αραβικός Κόσμος, η άλλη
Ρωσία.
Πωλ
Γκογκέν, Πότε θα παντρευτείς; (1892)
Ποσό: $300 εκ. (αγορά το
2015) Αγοραστής: Αλ-Μαγιάσσα μπιντ Χαμάντ μπιν Καλίφα Αλ-Θάνι
Ο Γκογκέν ζωγράφισε την
εικόνα αυτή ένα χρόνο μετά την άφιξη του στη Ταϊτή, και είναι χαρακτηριστική
της εξιδανίκευσης με την οποία απαθανάτισε το νησί και τους κατοίκους της,
παρότι η Ταίτή ήταν μια πλήρως εξευρωπαϊσμένη Γαλλική αποικία την περίοδο
εκείνη. Όταν ο πίνακας εκτέθηκε στο Παρίσι έτυχε αποδοκιμασίας και δεν
πωλήθηκε. Πόσο άλλαξαν όμως οι καιροί! Αγοραστής είναι η αδελφή του Εμίρη του
Κατάρ και πρόεδρος της Αρχής Μουσείων του Κατάρ. Το όνομα της αναφέρεται συχνά
σε λίστες όπως "Οι 100 Πιο Ισχυρές Γυναίκες στον Κόσμο." Το 2016
αναμίχθηκε σε μια διαμάχη ανάμεσα στην σημαντική γκαλερί Gagosian και την
Pelham Holdings, μια εταιρεία που διευθύνει κάποιος Γκάι Μπένετ για να
διαχειρίζεται τις αγορές έργων τέχνης της Αλ-Μαγιάσσα και του συζύγου της Σεΐχη
Γιάσσιμ μπιν Αμπντουλαζίζ αλ-Θάνι. Η διαφωνια αφορούσε την ιδιοκτησία ενός έργου
του Πικάσσο που φιλοτεχνήθηκε το 1931, επρόκειτο για ένα γύψινο μπούστο της
ερωμένης και μούσας του Μαρί Τερέζ Βάλτερ, το οποίο εκτέθηκε στην έκθεση για
την γλυπτική του Πικάσσο το 2015. Αμφότερες οι πλευρές ισχυρίζονταν ότι είχαν
αγοράσει το έργο από την Μάγια Βιντμάγιερ-Πικάσσο, την κόρη του καλλιτέχνη από
την Βάλτερ.
Πωλ
Σεζάν, Οι Χαρτοπαίκτες (1892–1895)
Πόσο: $250 εκ. (αγορά το
2011) Αγοραστής: Βασιλική Οικογένεια του Κατάρ
Ο πίνακας αυτός είναι
μία από τις πέντε εκδοχές του συγκεκριμένου θέματος που ζωγράφισε ο Σεζάν, μία
άλλη φιλοξενείται στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης. Ως
αγοραστής αναφέρεται η Βασιλική Οικογένεια του Κατάρ (στην οποία ανήκει η
προαναφερθείσα Αλ-Μαγιάσσα), αλλά η μυστικοπάθεια αφορά και την ίδια την πώληση:
κρατήθηκε μυστική μέχρι έναν χρόνο μετά
την αγορά του έργου.
Μαρκ
Ροθκο, No. 6 (Μωβ, Κόκκινο και Πράσινο) (1951)
Πόσο: $186 εκ. (αγορά το
2014) Αγοραστής: Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ
Παρότι ο Ρόθκο έχει
ταυτιστεί με τους πίνακες χρωματιστών ορθογωνίων όπως αυτός, η αλήθεια είναι
ότι πρόκειται για μια θεματική ενότητα που αποδίδεται στην ύστερη περίοδο της
καριέρας του. Ξεκίνησε να ζωγραφίζει αυτού του είδους τα έργα το 1949, όταν ήδη
διένυε την τέταρτη δεκαετία της ζωής του, τα οποία έγιναν συνώνυμα με την
καλλιτεχνική του δημιουργία μέχρι την αυτοκτονία του το 1970. Οι τιμές στην αγορά έχουν εκτιναχθεί σε
θεόρατα ύψη όπως αποδεικνύεται και από το παράδειγμα του τέως καρδιολόγου, νυν
ολιγάρχη Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ. Αυτή η αγορά του Ρόθκο είναι το κλασικό
παράδειγμα του πως οι ιδιωτικές αγοραπωλησίες μπορούν να βγούνε ξινές. Ο
Ριμπολόβλεφ αρχικά αγόρασε τον πίνακα μέσω μιας υπεράκτιας εταιρείας του,
πρόκειται για κοινή πρακτική που επιτρέπει πίνακες όπως αυτός να
"αποθηκευθούν" σε φορολογικούς παραδείσους ώσπου να πωληθούν
ξανά...αφορολόγητα. Ο πωλητής ήταν ένας Ελβετός έμπορος τέχνης ο οποίος επένδυε
σε σειρά τέτοιων "άνευ δασμών" αγοραπωλησιών. Όπως αποδείχθηκε ο
Ελβετός διεξήγαγε και μια επιχίρηση ξεπλύματος χρημάτων. Ο Ριμπολόβλεφ είχε
αγοράσει αρκετά έργα τέχνης από εκείνον, συμπεριλαμβανομένου του Ρόθκο, αλλά
απευθύνθηκε στις αστυνομικές αρχές όταν ανακαλυψε ότι "φούσκωνε"
παράνομα τα τιμολόγια που εξέδιδε για τις υπηρεσίες του. Η όλη υπόθεση
ξεσκέπασε τις πρακτικές του μυστικοπαθούς κόσμου των ιδιωτικών
αγοραπωλησιών.
Πάμπλο
Πικάσσο, Οι Γυναίκες από το Αλγέρι (1955)
Πόσο: $179 εκ. (αγορά το
2015) Αγοραστής: (πιθανολογείται) Χαμάντ μπιν Γιάσσιμ μπιν Γιάμπερ Αλ-Θανι
Το Κατάρ ξαναχτυπά! Ο
αγοραστής αυτή την φορά είναι ο πρώην Πρωθυπουργός του Κατάρ, ένας
δισεκατομμυριούχος (φυσικά), ο οποίος σύμφωνα με την βρετανική εφημερίδα
Independent, είναι ιδιοκτήτης κάποιων από τα ακριβότερα ακίνητα του Λονδίνου. Ο
πίνακας αποτελεί μέρος της σειράς 15 ελαιογραφιών με θέμα το χαρέμι, τις οποίες
φιλοτέχνησε σε μία περίοδο δύο μηνών, ως φόρο τιμής στην οριενταλιστική σύνθεση
του Ευγένιου Ντελακρουά Γυναίκες από το Αλγέρι στα Διαμερίσματα τους, του 1834.
Θεωρείται και ένα κλείσιμο του ματιού στο φίλο και αντίζηλο του Πικάσσο, Ανρί
Ματίς, ο οποίος είχε επίσης ζωγραφίσει σκηνές με Αλγερινές παλλακίδες. Πολλοί
κριτικοί τέχνης θεωρούν την σειρά αυτή μια μέτρια απόπειρα της ύστερης καριέρας
του Πικάσσο, αλλά σχεδόν όλοι συμφωνούν ότι αυτή η εκδοχή είναι η καλύτερη.
Παρά τα χρήματα που δαπάνησε ωστόσο, ο Χαμάντ δεν θα μπορέσει να παρει τον
πίνακα σπίτι επειδή ο ισλαμικός νόμος απαγορεύει την απεικόνιση γυμνών, ακόμα
και τα αφαιρετικά όπως αυτό. Τουλάχιστον μπορεί να τον κρεμάσει στον τοίχο των
Λονδρέζικων ακινήτων του.
Πάμπλο
Πικάσσο, Το όνειρο (1932)
Πόσο: $155 εκ. (αγορά το
2011) Αγοραστής: Στήβεν A. Κόεν
Το να συμπεριλαμβάνονται
δύο πίνακες του Πικάσσο στην κορυφαία πεντάδα των ακριβότερων έργων τέχνης δεν
είναι κάτι που μας εκπλήσσει. Ζωγράφισε αυτό το πορτρέτο της ερωμένης του
Μαρί-Τερέζ Βάλτερ όταν εκείνος ήταν 50 κι εκείνη 24. Για έναν τόσο ένθερμο
εραστή δεν ήταν παράξενο το ότι απέδωσε το κεφάλι της αγαπημένης του ως βάλανο
ενός τεράστιου πέους. Όσο γα το αν αναπαριστά την δική του βάλανο, βασιζόμενοι
και στο τεράστιο εγώ του θα πούμε μάλλον ναι. Όσο για τον αγοραστή του πίνακα,
είναι αναμφισβήτητα λάτρης της καλής ζωής. Διαχειριστής ενός αμοιβαίου
κεφαλαίου, στον Κόεν επιβλήθηκε πρόστιμο της τάξεως του 1,2 δις δολαρίων από το
ομοσπονδιακό δικαστήριο για μια υπόθεση εκμετάλλευσης εσωτερικής πληροφορίας
στην οποία ενεπλάκη η εταιρεία του. Γεγονός που δεν του χάλασε και πολύ τις
δουλειές αν κρίνουμε από τα κέρδη 2,3 δις δολαρίων για το έτος εκείνο. Ο Κόεν
είναι διάσημος για την αγορά του έργου του Ντάμιεν Χίρστ Καρχαρίας σε Δεξαμενή,
στην φιλική τιμή των 8 εκ. δολαρίων. Επειδή στο αρχικό έργο για την συλλογή
Saatchi ο καρχαρίας πριν βυθιστεί στην φορμαλδεΰδη είχε συντηρηθεί λάθος,
άρχισε να αποσυντίθεται και ο Κόεν έσκασε άλλες 100.000 δολάρια για να τον
αποκαταστήσει. Μην ανησυχείτε πάντως, ο Κόεν αποκάλεσε το έξοδο
"ασήμαντο".
Στοιχεία
από το TimeOut New York
Πηγή:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου