«Δημήτριος Φιλιππότης Τήνιος εποίει»: Η νέα έκθεση γλυπτικής στο Μουσείο Μαρμαροτεχνίας της Τήνου, 31 Ιουλίου - 14 Οκτωβρίου 2019

Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ), σε συνεργασία με την Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου (ΕΠΜΑΣ), εγκαινιάζει την Τετάρτη 31 Ιουλίου στις 20:00 την έκθεση «Δημήτριος Φιλιππότης Τήνιος εποίει», στο Μουσείο Μαρμαροτεχνίας στον Πύργο της Τήνου, με αφορμή την επέτειο των εκατό χρόνων από τον θάνατο του σπουδαίου νεοέλληνα γλύπτη.

Ο Δημήτριος Φιλιππότης (1834-1919) καθόρισε με την καλλιτεχνική του παραγωγή την εξέλιξη της νεοελληνικής γλυπτικής κατά την τελευταία τριακονταετία του 19ου αιώνα. Το έργο του Φιλιππότη προκάλεσε το νεοκλασικιστικό κατεστημένο της πρωτεύουσας, τόσο με τις ελεύθερες διακοσμητικές συνθέσεις του, που εισήγαγε για πρώτη φορά στη νεοελληνική γλυπτική του 19ου αιώνα, όσο και με τη ρεαλιστική απόδοση των μορφών στις προτομές και στα επιτύμβια μνημεία του. Ο ρομαντικός ρεαλισμός του καλλιτέχνη δεν ήρθε σε οριστική ρήξη με την επίσημη τέχνη του νεοκλασικισμού. Άνοιξε, ωστόσο, τον δρόμο για μελλοντικές αναζητήσεις της νεοελληνικής γλυπτικής και άφησε αξεπέραστο παράδειγμα μεγάλου και αυθεντικού τεχνίτη, απόλυτα εξοικειωμένου με τη φύση και με τις δυνατότητες του υλικού του.

Η έκθεση περιλαμβάνει αυθεντικά έργα, προτομές σε μάρμαρο και γύψο και δύο εκμαγεία ταφικών μνημείων του Δημητρίου Φιλιππότη από τις συλλογές της ΕΠΜΑΣ, τα οποία παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην Τήνο, πατρίδα του καλλιτέχνη. Οι προτομές, έργα της δεκαετίας του 1890, αποκαλύπτουν τη μετάβαση από τη νεοκλασική εξιδανίκευση στη ρεαλιστική προσωπογραφική απεικόνιση. Τα εκμαγεία της ανάγλυφης μορφής του Εμμανουήλ Ευστρατίου και της επιβλητικής Μαρίας Κασσιμάτη, από τα ταφικά μνημεία στο Α΄ Νεκροταφείο της Αθήνας, περιήλθαν στην ΕΠΜΑΣ το 1980 χάρη στη συνεργασία του τότε διευθυντή Δημήτρη Παπαστάμου με τον τότε δήμαρχο της Αθήνας Δημήτρη Μπέη. Διασώζουν δύο μνημεία-ορόσημα στην ιστορία της νεοελληνικής ταφικής γλυπτικής, τα οποία συνδυάζουν τη ρεαλιστική απόδοση με τις νεοκλασικές αναφορές.

 Προτομή άνδρα, 189 – Μάρμαρο, ενυπόγραφο και χρονολογημένο © Αρχείο Εθνικής Πινακοθήκης-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, Σταύρος Ψηρούκης

Συνεχίζοντας και φέτος την αγαστή συνεργασία τους, με την έκθεση «Δημήτριος Φιλιππότης Τήνιος εποίει» στο Μουσείο Μαρμαροτεχνίας, το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς και η Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου παρουσιάζουν ένα αφιέρωμα που επιβεβαιώνει τη συμβολή του καλλιτέχνη στην εξέλιξη της νεοελληνικής γλυπτικής.

 Πριγκίπισσα Αλεξάνδρα, 1891 – Μάρμαρο, ενυπόγραφο και χρονολογημένο. Παραχώρηση του Μαιευτηρίου «Αλεξάνδρα» © Αρχείο Εθνικής Πινακοθήκης-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, Σταύρος Ψηρούκης

Η επιστημονική επιμέλεια της έκθεσης ανήκει στην Ευθυμία Μαυρομιχάλη, επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ, σε συνεργασία με την Τώνια Γιαννουδάκη, επιμελήτρια της Εθνικής Πινακοθήκης.

https://www.elculture.gr/blog/dimitrios-filippotis-tinios-epoiei-mouseio-marmarotexnias/