Νέα αριστουργήματα του Ραφαήλ αποκαλύφθηκαν στο Βατικανό

Ίσως το τελευταίο δείγμα δουλειάς του πριν από το θάνατό του

Νέα αριστουργήματα του Ραφαήλ αποκαλύφθηκαν στο Βατικανό, κατά τις πρόσφατες εργασίες αποκατάστασης στην Αίθουσα του Κωνσταντίνου. Σύμφωνα με τους ειδικούς μάλιστα, αυτά μπορεί να αντιπροσωπεύουν την τελευταία δουλειά του αναγεννησιακού ζωγράφου πριν από τον ξαφνικό του θάνατο το 1520.

Πρόκειται για δύο γυναικείες μορφές που εντάσσονται στον τοιχογραφικό διάκοσμο της Αίθουσας του Κωνσταντίνου, ενός μνημειακού χώρου  προοριζόμενου για τη διεξαγωγή διπλωματικών συναντήσεων. Οι μορφές ταυτίζονται με τις αλληγορίες της Δικαιοσύνης (λατινικά: Iustitia) και της Φιλίας (Comitas) και αποτελούν μέρος του εικονογραφικού κύκλου της αίθουσας που συνδέεται θεματικά με τον Μέγα Κωνσταντίνο και αποτελεί ανάθεση του Πάπα Λέοντα Ι’ των Μεδίκων.

Το έργο

Το έργο ξεχωρίζει για τις τεχνικές του λεπτομέρειες: στη δημιουργία του ο Ραφαήλ χρησιμοποίησε ελαιοχρώματα τα οποία άπλωσε σε μια υποδομή από ένα στρώμα ζεστού κολοφωνίου και ένα άλλο από λευκό γύψο. Τα καρφιά που στήριξαν το στρώμα κολοφωνίου μάλιστα ανακτήθηκαν κάτω από την επιφάνεια του τοίχου.

Στυλιστικές λεπτομέρειες δείχνουν ότι οι δύο μορφές μπορεί να αντιπροσωπεύουν τις τελευταίες δημιουργίες του Ραφαήλ. Το «χέρι» του εμβληματικού καλλιτέχνη είναι ορατό στις μορφές των δύο αλληγοριών όταν κανείς τις συγκρίνει με τις υπόλοιπες φιγούρες, οι οποίες αποδίδονται στους μαθητές και τους συνεργάτες του καλλιτέχνη, οι οποίοι έπρεπε να ολοκληρώσουν το έργο μετά τον αιφνίδιο θάνατό του το 1520. Εάν είναι έτσι, η δημιουργική δράση του Ραφαήλ δεν τελείωσε με τη «Μεταμόρφωση» (έργο του σε συνεργασία με τον Sebastiano del Piombo) όπως πιστευόταν μέχρι τώρα, αλλά οι δύο αλληγορίες είναι που αποτελούν το Κύκνειο Άσμα του.

Η αποκάλυψη

Σύμφωνα με την εφημερίδα Vatican News, τα νέα αριστουργήματα βρέθηκαν κατά τη διάρκεια ενός έργου αποκατάστασης που εκτελείται από το 2015 από τα Εργαστήρια Αποκατάστασης των Μουσείων του Βατικανού υπό την επίβλεψη της Francesca Persegati, της επιστημονικής διεύθυνσης του Guido Cornini, και σε συντονισμό από τον Fabio Piacentini.

Κατά τη διάρκεια του έργου, οι ειδικοί επικεντρώθηκαν στον καθαρισμό του αριστουργήματος του Ραφαήλ χρησιμοποιώντας μεθόδους που επιτρέπουν την εμφάνιση των χαρακτηριστικών του χρωματικών τόνων. Μέχρι τώρα, η αποκατάσταση των τριών τοίχων της Αίθουσας έχει ολοκληρωθεί, ενώ ο τέταρτος τοίχος, που φιλοξενεί μια σκηνή που απεικονίζει τη «Δωρεά της Ρώμης», και αποτελεί έργο των μαθητών του Ραφαήλ, πρόκειται να αποκατασταθεί κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Τα μέχρι τώρα αποτελέσματα των εργασιών, μαζί με τα νέα αριστουργήματα, αποκαλύφθηκαν στις 13 Μαΐου παρουσία της Διευθύντριας των Μουσείων του Βατικανού Barbara Jatta, τεχνικών και εμπειρογνωμόνων.

Τα Μουσεία του Βατικανού επαναλειτουργούν από την 1η Ιουνίου.

 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1.Corriere della Sera, https://roma.corriere.it/notizie/cultura_e_spettacoli/20_maggio_19/vaticano-scoperta-l-ultima-opera-raffaello-giustizia-cortesia-8ceb312c-99d6-11ea-b9f2-25b3e76a2ab9.shtml (19/05/2020)

2. Vatican News, https://www.vaticannews.va/en/vatican-city/news/2020-05/vatican-museums-raphael-last-paintings-discovery.html (17/05/2020)

https://www.archaiologia.gr/blog/2020/05/27/%ce%bd%ce%ad%ce%b1-%ce%b1%cf%81%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%b3%ce%ae%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%b1%ce%ae%ce%bb-%ce%b1%cf%80%ce%bf%ce%ba%ce%b1%ce%bb/