Τέλος πια στην πυρηνική απειλή!

1986-2013: 27 χρόνια Τσερνομπίλ

Δρ Ζωή Καβόγλη

Καθηγήτρια Φυσικής 1^ο Ενιαίο Λύκειο Αιγάλεω

ü      Εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σήμερα μακριά από τα σπίτια τους, πρόσφυγες στην ίδια τη χώρα τους.

ü      Τα παιδιά αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες συνέπειες από την πυρηνική έκρηξη: Αύξηση λευχαιμιών, καρκίνων θυρεοειδούς, κατάρρευση του αμυντικού συστήματος τους.

Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε το ακόλουθο ψήφισμα (45/190) στις 21 Δεκεμβρίου του 1990 για τις χώρες της Παγκόσμιας Κοινότητας:

Η Επιτροπή Ηνωμένων Εθνών

… είναι βαθιά ενοχλημένη από τις συνεχείς αρνητικές επιδράσεις, όσον αφορά τις ζωές και την υγεία του πληθυσμού που προσβλήθηκαν από την καταστροφή του Τσερνομπίλ, που, όπως αποδείχτηκε έχει τόσο σοβαρές και ασύγκριτες διαστάσεις.

… είναι ιδιαίτερα ενοχλημένη όσον αφορά το επίπεδο της υγείας των παιδιών που προσβλήθηκαν και είναι ακόμα μολυσμένα από την ραδιενέργεια, καθώς και από τις πιθανές μετέπειτα επιπλοκές που είναι δυνατόν να συμβούν.

… κάνει έκκληση σε όλα τα έθνη της Διεθνούς Κοινότητας, διεθνείς και τοπικές οργανώσεις να δώσουν περισσότερη αναγκαία βοήθεια και υποστήριξη.

Η Κοινότητα των Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε επίσης ένα ψήφισμα στη συνδιάσκεψη για «Τα Δικαιώματα του Παιδιού», που επικυρώθηκε το 1992 με το οποίο κατοχυρώθηκε το δικαίωμα στη ζωή (παράγραφος 6) και στην φροντίδα για την υγεία (παράγραφος 24) των παιδιών.

Στην παράγραφο 24 δηλώνεται ότι: «Οι χώρες του συμφωνητικού υπόσχονται να ενισχύσουν τη διεθνή συνεργασία και να ενθαρρύνουν την πραγματοποίηση των δικαιωμάτων που αναφέρονται σε αυτές τις παραγράφους».

Τον Απρίλιο του 2013 έκλεισαν 27 χρόνια από την έκρηξη στον πυρηνικό αντιδραστήρα του Τσερνομπίλ, γεγονός που οδήγησε στην απελευθέρωση μεγάλων ποσοτήτων ραδιενέργειας στην ατμόσφαιρα. Το ραδιενεργό νέφος ταξίδευσε εννέα φορές πάνω από τον πλανήτη αδειάζοντας το ραδιενεργό φορτίο του σε πολλές περιοχές. Ανάμεσα από τις περιοχές που επιβαρύνθηκαν περισσότερο με ραδιενέργεια είναι η Λευκορωσία, στην οποία κατέπεσε το 70% περίπου της ραδιενέργειας. Στο ένα τέταρτο της χώρας τα ποσοστά ραδιενέργειας είναι σε υψηλά επίπεδα, και περίπου 3. 000. 000 άτομα κατοικούν σε περιοχές με ραδιενεργό καίσιο, στρόντιο, πλουτώνιο κλπ. Σε πολλές περιοχές απαγορεύεται, λόγω της μόλυνσης, η παραμονή στα σπίτια, η βόλτα στο δάσος, το κολύμπι στο ποτάμι, η βόλτα στην εξοχή, η διατροφή με κρέας ή γάλα κ.α.

Μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας χιλιάδες άνθρωποι και ιδιαίτερα παιδιά βιώνουν τις συνέπειες της μεγαλύτερης μέχρι σήμερα καταστροφής: πάνω από 13.000 από τους «καθαριστές» του πυρηνικού αντιδραστήρα έχουν πεθάνει, πάνω από 200.000 άλλοι (από τους συνολικά 600.000) έχουν σοβαρά προβλήματα υγείας. Τα ποσοστά καρκίνου θυρεοειδούς και λευχαιμίας μεταξύ κυρίως των παιδιών έχουν 400πλασιαστεί. Δυστυχώς, η κορύφωση των συνεπειών στην υγεία από την πυρηνική καταστροφή του Τσερνομπίλ θα συμβεί μεταξύ 2000 και 2010.

Η συνεχιζόμενη λειτουργία εκατοντάδων πυρηνικών αντιδραστήρων, ιδιαίτερα βέβαια αυτών στο Κοζλοντούι της Βουλγαρίας και στο Ακούγιου της Τουρκίας, αποτελούν μόνιμο κίνδυνο για ολόκληρη την ανθρωπότητα, αλλά ιδιαίτερα για μας. Η αλληλεγγύη μας στα θύματα του Τσερνομπίλ αποτελεί την καλύτερη κινητοποίηση των πολιτών για την εξάλειψη της πυρηνικής απειλής, πριν συμβεί ένα νέο Τσερνομπίλ, και μάλιστα στη γειτονιά μας.

Ας συνοψίσουμε τώρα τη σημερινή εικόνα του πυρηνικού οπλοστασίου στη γη. Υπάρχουν περί τις 50 000 πυρηνικές κεφαλές αποθηκευμένες είτε σε σιλό (βάση της πυρηνικής κεφαλής) σε διάφορα σημεία της γης, είτε σε υποβρύχια που βρίσκονται σε όλους τους ωκεανούς του πλανήτη μας. Παράγονται κάθε μέρα που περνάει περί τις 10 νέες πυρηνικές κεφαλές (εν μέρει αντικαθιστούν υπάρχουσες που αποσύρονται). Η συνολική εκρηκτική ισχύς είναι περίπου ισοδύναμη με 13 000 μεγατόνους ΤΝΤ. Για σύγκριση αξίζει να σημειωθεί ότι όλες οι βόμβες που έπεσαν στο Β Παγκόσμιο Πόλεμο δεν ξεπερνούσαν σαν σύνολο τους 2 – 3 μεγατόνους ΤΝΤ.

Σε κάθε άνθρωπο στη γη αντιστοιχεί σήμερα πυρηνικό εκρηκτικό υλικό ισοδύναμο με 2,5 τόνους ΤΝΤ.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΚΑΤΣΑΡΟΣ Ν. (2001): Ρύποι που προκλήθηκαν από τους βομβαρδισμούς βιομηχανικών εγκαταστάσεων, Φυσικός Κόσμος, αριθμ. τεύχ. 4, Ιούν Ιούλ Αυγ 2001, σελ. 29 – 32.

ΠΑΠΑΣΤΕΦΑΝΟΥ Κ. (2001 ): Το απεμπλουτισμένο ουράνιο και η επίδραση του στο περιβάλλον , Φυσικός Κόσμος, αριθμ. τεύχ. 4, Ιούν Ιούλ Αυγ 2001, σελ. 14 – 15.

(πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό πολιτιστική ΕΝΝΕΑΔΑ, τ. 11^ο, 2002)