Ο ζωγράφος Gustav Klimt: Η τέχνη της ζωής (1862-1918)

Μητέρα και παιδί

Γράφει η Χριστίνα Λάμπρου

Έζησε τη ζωή του όπως τη ζωγράφισε: με ένταση, αισθησιασμό και πάθος. Άφησε πίσω του λίγα λόγια και πολλές εικόνες, οι οποίες είναι σήμερα οι μοναδικοί μάρτυρες και αφηγητές της εκπληκτικής ζωής του ζωγράφου. Τα έργα του θεωρούνται θησαυροί όχι μόνο για την καλλιτεχνική τους αξία αλλά και για την οικονομική τους δύναμη – ο Κλιμτ μαζί με τον Πάμπλο Πικάσο είναι οι αδιαμφισβήτητοι “βασιλιάδες” των δημοπρασιών. Δικά του είναι επίσης τα έργα που συναντά κανείς πιο συχνά σε αναπαραγωγές: αφίσες, καρτ ποστάλ αλλά και φλιτζάνια, μπλούζες, πετσέτες – υπάρχει ακόμη και Μπάρμπι Κλιμτ! [σ.σ. το Wienn Museum έχει ανακοινώσει διαγωνισμό για τα πιο κακόγουστα αντικείμενα με αναπαραγωγές έργων του]. Παράλληλα, χιλιάδες επισκέπτες κάνουν ουρές έξω από τα μουσεία της Βιέννης ως ευλαβείς προσκυνητές για μια ευκαιρία να σταθούν μπροστά στα έργα του.

Ο Γκούσταβ Κλιμτ, δημιουργός των συγκλονιστικών γυναικείων πορτρέτων της Βιέννης της Μπελ Επόκ, αλλά και αμέτρητων και εξίσου συγκλονιστικών σχεδίων με θέμα τον γυναικείο ερωτισμό, ο δημιουργός του διάσημου “Φιλιού” συντάραξε την τέχνη και την κοινωνία της εποχής του.

Εκατόν πενήντα χρόνια μετά τη γέννησή του, ο Γκούσταβ Κλιμτ συνεχίζει να ασκεί μαγνητική έλξη σε ένα πολύ ευρύ κοινό [ψηφίστηκε για παράδειγμα στην πεντάδα αγαπημένων καλλιτεχνών για την ημέρα της μητέρας!]. Με εκθέσεις σε όλο τον κόσμο, η Βιέννη τιμά φέτος τα γενέθλια του “χρυσού παιδιού” της και σε αυτό το πλαίσιο η αυστριακή πρεσβεία στη Λευκωσία διοργανώνει έκθεση αφιερωμένη στη ζωή και το έργο του με τίτλο “150 Χρόνια Gustav Klimt: η Ζωή ενός Καλλιτέχνη”.

Αν ο κανόνας λέει πως η βιογραφία αποτελεί συνήθως αναπόσπαστο μέρος του έργου του καλλιτέχνη, ο Κλιμτ αποτελεί εξαίρεση. Παρά το ότι έζησε ως σούπερ σταρ στη Βιέννη του 19ου αιώνα και παρά την αδιάλειπτη θεαματική του απήχηση στο κοινό από τότε μέχρι σήμερα, οι πληροφορίες για τη ζωή του είναι δυσανάλογα λίγες. Ξέρουμε ότι ο Κλιμτ γεννήθηκε στις 14 Ιουλίου 1862, στο Μπάουμγκαρτεν κοντά στη Βιέννη, το δεύτερο από τα επτά παιδιά της Άννα και του Ερνστ Κλιμτ. Ξέρουμε επίσης ότι στα δεκατέσσερά του γράφτηκε στη Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών [Kunstgewerbeschule] της Βιέννης και ότι στα δεκαοκτώ ανέλαβε την πρώτη του παραγγελία [μαζί με τον αδελφό του Ερνστ, και τον Φραντς Ματς]. Από κει και πέρα, συνάντησε τον ενθουσιασμό του κοινού, αναγνωρίστηκε και καθιερώθηκε λαμβάνοντας μάλιστα το Αυτοκρατορικό Μετάλλιο του Τάγματος της Τιμής.

Το Φιλί

Έζησε όλη του τη ζωή στο Μπάουμγκαρτεν μαζί με τη μητέρα και τις αδελφές του, άφησε πίσω του αναρίθμητα εξώγαμα [από τα οποία κάποια αναγνωρίστηκαν] και ελάχιστα γραπτά. “Πανικοβάλλομαι, παθαίνω ναυτία όταν πρόκειται να γράψω κάτι, ακόμη και μια απλή επιστολή”, είχε πει ο ίδιος. Πάντως, δεν διατηρούσε ημερολόγιο και δεν έφτιαξε ποτέ την αυτοπροσωπογραφία του, βέβαιος πως η ζωή του δεν είχε τίποτα το ενδιαφέρον: “Με ενδιαφέρει πολύ λιγότερο ο εαυτός μου ως αντικείμενο των έργων μου απ’ ό,τι με ενδιαφέρουν οι άλλοι, πάνω απ’ όλα οι γυναίκες”. Ο ίδιος ο ζωγράφος τοποθετεί τον εαυτό του σε μόνο ένα από τα έργα του, στο διάσημο “Φιλί”, πορτρέτο το ιδίου και της συντρόφου του Έμιλι Φλόγκε.

Και ενώ ο Φρόιντ σε μια άλλη γωνιά της Βιέννης προσπαθούσε να αποκρυπτογραφήσει τη “σκοτεινή ήπειρο” της γυναικείας σεξουαλικότητας, του φόβου και της επιθυμίας, ο Κλιμτ ζωγράφιζε πυρετωδώς σε ένα εργαστήρι γεμάτο από γυμνά μοντέλα, έτοιμα να εκπληρώσουν κάθε επιθυμία του. Στα αισθησιακά πορτρέτα των επιφανών γυναικών της Βιέννης, στα μυθολογικά αλληγορικά έργα του [Ιουδήθ, Σαλώμη, Δανάη] και ιδιαίτερα στις μελέτες, τα γυμνά και τα πολυάριθμα σκίτσα του, ο Κλιμτ δίνει εκρηκτικές ερμηνείες των θεμάτων που απασχόλησαν τον Φρόιντ.

Δανάη

Απεικονίζει μέσα από τα μοτίβα και τις διακοσμήσεις των εικόνων του το σώμα ως φιλήδονο πεδίο μάχης του υποσυνειδήτου. Είτε μέσα από τη χρονοβόρα διαδικασία διακόσμησης στους χρυσοποίκιλτους πίνακες ή μέσα από την απλότητα και την αυτοπεποίθηση του μολυβιού στα λιτά του σχέδια, ο Κλιμτ απενοχοποιεί τον ερωτισμό κάνοντάς τον το θέμα της ζωγραφικής του. Γιορτάζοντας μέσα από τα έργα του τις αισθήσεις, ο ζωγράφος έζησε τη ζωή του μέσα από την τέχνη του: “Δεν υπάρχει κάτι ιδιαίτερο να δεις όταν με κοιτάζεις. Είμαι ένας ζωγράφος που ζωγραφίζει κάθε μέρα από το πρωί μέχρι το βράδυ. Αν θέλει κάποιος να μάθει κάτι για μένα, πρέπει να παρατηρήσει προσεκτικά τα έργα μου”.

http://www.parathyro.com/?p=11087