Ιερά Μονή Δοχειαρίου του Αγίου Όρους

Γερ, Γερολυμάτος: Ι. Μ. Δοχειαρίου

Μολύβι-χαρτί

του Γεράσιμου Γ. Γερολυμάτου

ΜΑΗΣ-23-2002-Πέμπτη

Ι. Μ. Δοχειαρίου- Άγιον όρος*

Ξημέρωσε η 6^η και τελευταία ημέρα παραμονής μας στο Άγιον Όρος. Ξυπνήσαμε γύρω στις 6 π.μ και πήγαμε στο Καθολικό για τον Όρθρο και την Θεία Λειτουργία, μέχρι τις 8 π.μ. Έπειτα από ένα καφέ και διάλλειμα μισής ώρας, κατεβήκαμε στο παλαιό Καθολικό του μοναστηριού με τις ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες του, για τη διάρκεια μισής ώρας παράκληση προς τον προστάτη της μονής, Άγιο Γεώργιο. Εδώ, όπως και σε άλλες περιστάσεις, έδωσα ονόματα οικείων και γνωστών προς μνημόνευση, υπέρ υγείας, φωτισμού και αναπαύσεως.

Φορτωθήκαμε τους σάκους μας και οι 5 και πήραμε το μισής περίπου ώρας, παραθαλάσσιο μονοπάτι, που θα μας έφερνε στη μονή του Δοχειαρείου για το προσκύνημα της «Γοργοϋπηκόου». Φτάσαμε στη μονή Δοχειαρίου, όπου ο υψηλός αμυντικός πύργος της δεσπόζει εντυπωσιακός πάνω από το υπόλοιπο πετρόκτιστο οικοδομικό συγκρότημα, που έχει φρουριακή όψη. Ένα από τα όμορφα μοναστήρια, που όμως δεν δέχεται εύκολα επισκέπτες για διανυκτέρευση. Σταθήκαμε ευτυχείς να βρούμε ανοικτό το παρεκκλήσι, όπου φυλάσσεται η θαυματουργός εικόνα της Παναγίας της καλουμένης «Γοργοϋπηκόου» (τοιχογραφία), και έτσι μπορέσαμε να προσκυνήσουμε την Χάρη της. Εντυπωσιακές ήταν και οι τοιχογραφίες στο νάρθηκα του Καθολικού, από τον Κρητικό ζωγράφο Τζώρτζη, του 15^ου αιώνα, με θέμα την Δευτέρα Παρουσία, την Κρίση, την Κόλαση και σκηνές της Αποκάλυψης. Η μονή τιμάται επ΄ονόματι των Αγίων Αρχαγγέλων, υπάρχει μάλιστα και εξωτερικό προσκύνημα, με την εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ πάνω σε λευκό άλογο, που εκδιώκει ομάδα πειρατών οι οποίοι πέφτουν στην θάλασσα για να σωθούν. Το προσκύνημα, είναι ενθύμιση αυτού του θαύματος που συνέβη πραγματικά, όταν κάποτε ομάδες πειρατών πολιορκούσαν τη μονή με σκοπό την λεηλασία της.

Μετά το προσκύνημα και μια σύντομη, χαλαρωτική περιδιάβαση σε άλλους εξωτερικούς χώρους, κατηφορίσαμε το σύντομο μονοπάτι μέχρι την προβλήτα της μονής. Μέρα πολύ ζεστή, ηλιόλουστη, περασμένο μεσημέρι, περιμένουμε το πλοιάριο που θα μας πάρει από το Άγιον Όρος, για να μας βγάλει στον «κόσμο», στην Ουρανούπολη. Ήρθε, λοιπόν, η ημέρα της επιστροφής μας στην πολύβουη κοσμική ζωή, εκεί που δοκιμάζονται και ταυτόχρονα πρέπει να γίνονται πράξεις, όλα τα ηθικά διδάγματα και οι πνευματικές συνειδητοποιήσεις.

Η αναχώρηση μου από τον Άθω, η τρίτη κατά σειρά, συνοδεύεται από ένα βαθύ αίσθημα εκπλήρωσης του σκοπού της επίσκεψης, θείας δωρεάς και προσωπικής μετάνοιας. Γνωρίζω πλέον, εκ πείρας, ότι είμαι ένας άνθρωπος γεμάτος αδυναμίες και πάθη, όπως άλλωστε είμαστε όλοι. Έχω, ή νομίζω πως έχω, μια ξεκάθαρη αρκετά γνώση περί της πνευματικής ζωής και του θείου θελήματος. Τέτοια, που μου στερεί την όποια πρόφαση δικαιολογίας περί άγνοιας και με καθιστά προσωπικά υπεύθυνο για τις επιλογές μου τις ηθικές. Οποιαδήποτε, λοιπόν, πτώση μου στο μέλλον, είναι αναμενόμενη, ως τέτοιος εμπαθής που είμαι, και ακόμη θα είναι δείγμα της διαρκούς αναξιότητας και του εγωϊσμού που με περιβάλλει. Έχω την επιθυμία, όμως, να γίνω καλύτερος, να παλαίψω με την βοήθεια του θεού το φθαρμένο κομμάτι του εαυτού μου και να ανακαινιστώ. Γνωρίζω πως δεν είναι εύκολος, ούτε σύντομος αυτός ο αγώνας. Θα πέσω, θα ξανασηκωθώ, πάλι με το βλέμμα προσηλωμένο στον Κύριο και φωνάζοντας με δυνατή φωνή: «Ιησού, Υιέ Δαβίδ, ελέησον με!».

Ουρανούπολη: Αποβιβαστήκαμε γύρω στις 2.30 μ.μ, και πήραμε τον δρόμο της επιστροφής. Ο Τάκης είναι ενθουσιασμένος με αυτή την πνευματική του εμπειρία, που τον έκανε να αλλάξει θετικά τη γνώμη του για το μοναχισμό και την Ορθόδοξη Εκκλησία. Στις 6.30 μ.μ, κάναμε μια ενδιαφέρουσα επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο της Βεργίνας, όπου είδαμε τους Βασιλικούς τάφους και αυτόν του Φιλίππου. Ωραίο επιμορφωτικό διάλειμμα, χάρις στην προθυμία και την επιμονή του Τάκη, να πάμε ως εκεί. Στις 11 μ.μ, κάναμε μισής ώρας στάση στον Άγιο Κωνσταντίνο Στυλίδας, για να φάμε κάτι ελαφρύ. Αθήνα, περίπου στις 2 π.μ.

* Σημ: (Το απόσπασμα είναι από τις ημερολογιακές σημειώσεις μου με τον τίτλο: «ΝΥΧΤΕΡΙΝΑ ΒΙΒΛΙΑ»)

Το σχέδιο της μονής με μολύβι, είναι  του Γεράσιμου Γ. Γερολυμάτου.

======================

Πληροφορίες για την Ιερά Μονή Δοχειαρίου

Η Ιερά Μονή ∆οχειαρίου είναι το πρώτο παραθαλάσσιο µοναστήρι που συναντούµε καθώς παραπλέουµε τη χερσόσησο του Άθω, κατευθυνόµενοι από την Ουρανούπολη προς τη ∆άφνη.

Ως ιδρυτής της µονής φέρεται ο όσιος Ευθύµιος, ο οποίος υπήρξε συνασκητής του Αθανασίου του Αθωνίτου και δοχειάρης της Μεγίστης Λαύρας. Ο όσιος ίδρυσε πιθανότατα ένα µονύδριο κοντά στο λιµάνι της ∆άφνης το δεύτερο µισό του 10ου αιώνα αφιερωµένο στον Άγιο Νικόλαο, αλλά στις αρχές του 11ου αιώνα πειρατικές επιδροµές οδήγησαν κάποιους µοναχούς και τον όσιο Ευθύµιο στην σηµερινή θέση της µονής. Λίγο αργότερα το Καθολικό της µονής αφιερώθηκε στους Αρχαγγέλους. Η ιεραρχία της µονής στα διάφορα Τυπικά ποικίλλει και σήµερα κατέχει την δέκατη θέση.

Στις δύσκολες στιγµές της µονής κατά τον 14ο αιώνα ο αυτοκράτορας Ιωάννης Ε΄ Παλαιολόγος και ο ηγεµόνας της Σερβίας Στέφανος ∆ουσάν την ενίσχυσαν πολλαπλώς. Τον 15ο αιώνα η ∆οχειαρίου πέρασε µια περίοδο παρακµής, την µόνη ανασταλτική φάση στη ζωή της, µια και δε γεύθηκε ποτέ την καταστροφική µανία της πυρκαγιάς. Τον 16ο αιώνα ο ιερέας Γεώργιος από την Αδριανούπολη αφιέρωσε στη µονή τόσο τα υπάρχοντα όσο και τον εαυτό του. Επίσης, την ίδια περίοδο, µε τη συνδροµή του ηγεµόνα της Μολδοβλαχίας Αλεξάνδρου και της συζύγου του Ρωξάνδρας ανακτήθηκε η περιουσία της µονής από τους Τούρκους. Στις αρχές του 17ου αιώνα ανακαινίστηκε ο πύργος της µονής ενώ το 1660 αναγνωρίσθηκε σταυροπηγιακή, και στην πορεία του 18ου αιώνα κτίστηκε το κωδωνοστάσιό της. Την περίοδο της Επαναστάσεως οι Τούρκοι αφού βασάνισαν τους µοναχούς, λεηλάτησαν τα κειµήλιά της.

Το σηµερινό ωραίο και φωτεινό Καθολικό της ∆οχειαρίου είναι κτίσµα του 16ου αιώνα µε εξαιρετικές τοιχογραφίες της Κρητικής σχολής. Το πλούσιο τέµπλο του Καθολικού κατασκευάστηκε το 1783. Στη µονή βρίσκονται 12 παρεκκλήσια και 4 εξωκκλήσια. Το σπουδαιότερο είναι της Παναγίας της Γοργοϋπηκόου, όπου φυλάγεται η οµώνυµη θαυµατουργή εικόνα της Θεοτόκου.

Στη µονή φυλάγεται ένα κοµµάτι Τίµιο Ξύλο, λείψανα αγίων, ιερά σκεύη και άµφια. Η βιβλιοθήκη έχει 545 χειρόγραφα, 62 εκ των οποίων είναι περγαµηνά και περισσότερα από 5,000 έντυπα βιβλία. Σήµερα µονάζουν περί τους 30 φιλόκαλοι και φίλεργοιµοναχοί.

Πηγή:

http://www.mountathos.gr/active.aspx?mode=el%7B4be61c9d-412d-47ca-8eeb-55b58a9eb657%7DView