Το μαντείο
της Δωδώνης δεχόταν κάθε χρόνο ένα πλήθος ερωτήσεων για διάφορα θέματα. Έχουν
σωθεί πολλές από αυτές τις ερωτήσεις, αλλά και ορισμένες από τις απαντήσεις που
έδινε το μαντείο. Πολλές ερωτήσεις σχετίζονται με αυστηρά ιδιωτικές υποθέσεις,
όπως αυτή που μεταφράζεται αμέσως παρακάτω:
Κάποιος
άνδρας ρωτά αν το παιδί μιας συγκεκριμένης γυναίκας είναι δικό του. Επειδή
αγνοούμε τα συμφραζόμενα, δύο πιθανότητες διαγράφονται: α) είτε ο νόμιμος
σύζυγος έχει αμφιβολίες για την πίστη της γυναίκας του, β) είτε ένας εραστής
αναρωτιέται αν το παιδί της ερωμένης είναι δικό του ή όχι... Η επιγραφή είναι
μολύβδινη και χρονολογείται από τον 2ο αιώνα π.Χ. Η διάλεκτος του κειμένου
είναι η δωρική.
Ρωτά ο Λυσα-
νίας τον Δία Νάιο
και την Διώνη μήπως δεν
είναι από αυτόν
το παιδάκι
που κυοφορεί η Αννύλα.
Ενα Παιδί σώζει τήν Πόλιν
ΑπάντησηΔιαγραφή-΄Αρχές Βοηδρομιώνα, τότε πού πενθούν τ’ αμπέλια καί χορεύει η Σαλώμη, κι ο Διόνυσος ετοιμάζει μέ τούς Βάκχους, τούς Σειληνούς καί τούς Σάτυρους τά όργιά του (ιερά + έργα), ένα τέτοιο πρωϊνό λοιπόν, τήν βρήκαν νά φουρνίζει τά ζυμωτά στόν πυρωμένο φούρνο. Τούς καλωσόρισε, ξεπέζεψαν απ' τ' αλόγατα. Ησαν οι δέκα Άρχοντες. Αυτοί πού ζήτησαν χρησμό καί πήραν τήν απάντηση από τήν Πυθία τού Μαντείου τών Δελφών, πώς τάχατες η Πόλη τους κινδύνευε από ένα παιδί. "Σκοτώστε το, ή γίνετε εσείς παιδιά" τούς είπε. Σιγά καλέ!, μή γίνουμε εμείς λιχούδια. Εγώ θά τό πνίξω, εγώ θά τό ξεκοιλιάσω, εγώ θά..εγώ..εγώ. θά,.. σκέφτονταν ο καθένας ενδόμυχα, εκδικητικά. Έδεσαν στήν άδεια αυλή τ' αλόγατα. Τούς πέρασε η κυρά-Φροσύνη στόν οντά τόν τρανό, ενώ έσπευσε νά τούς κεράσηι, γλυκό κεράσι καί κρύο νερό απ' τήν στάμνα, γιατί θεώρησε τιμή της καί φιλική τήν επίσκεψή τους καί έπρεπε νά φερθή όπως αρμόζει στήν περίπτωση. Απ’ τίς κλαγγές, όμως, απ’ τά ποδοβολητά καί τά χλιμιντρίσματα, ξύπνησε ο μικρός πού κοιμόταν αμέριμνος καί ήσυχος στήν κούνια του.
Η Κυρά-Φροσύνη τά ‘χασε. Θά μού καούν τά ψωμιά, ο μικρός τά "έκανε", θέλει βύζαγμα καί ..καί οι Άρχοντες. Οι Άρχοντες! Μιά φορά τής έτυχε τέτοια τιμή, καί τήν βρήκαν τούτες όλες οι συμφορές αναπάντεχα! Έδωσε, όμως, προτεραιότητες. Έτρεξε γύρισε τά ψωμιά καί ξανασφάλισε τήν πόρτα τού φούρνου, ζητώντας νά τήν συγχωρέσουν οι Άρχοντες. Ύστερα γύρισε γρήγορα - γρήγορα, φόρεσε καθαρά τουλπανάκια στόν μικρό, τόν φάσκιωσε, τόν βύζαξε καί....καί νάτην πάλι μαζί τους, μέ τόν μικρό στήν αγκαλιά της ήσυχο, καί νά κρατά τήν κουδουνίστρα. Καί πάλι, όμως, έπρεπε νά γυρίση καί τήν πίτα πού ετοίμαζε μέ τά ζυμωτά μαζί, πού μοσχοβολούσαν καθώς ψήνονταν. Μεγαλιώτατε, κράτησέ τον γιά λίγο - ο πληθυντικός τής ευγενούς υποκριτικής υποτέλειας, ξενοκρατίας καί μισελληνισμού θάρθη πολύ αργότερα- είπε στόν πρώτο Άρχοντα. Χίλιες, μύριες χαρές έκανε ο Μακαριότατος, ο Σεβασμιότατος, ο Ευτυχέστατος Άρχοντας όταν πήρε τόν μικρό στά γόνατά του. Επιτέλους θά τού έκλεινε τό στόμα πρίν προλάβει νά κάνη "γκίχ". Σάστισε ο μικρός όταν είδε από πολύ κοντά καί τούς άλλους, ντυμένους στίς "φαρέτρες" τους, στίς πορφύρες τους, στά μπιχλιμπίδια τους καί στά πλουμιστά τους εφήμερα μεγαλεία. Άνετος, όμως, χορτάτος καί καθαρός στά γόνατα καθώς ήταν, τού έφευγε η σαστιμάρα σιγά - σιγά, κι έβλεπε πότε τόν έναν καί πότε τούς άλλους καί τού ήρθαν τά γέλια, βάζοντας τόν δείχτη τού χεριού του στό στόμα, λέγοντας τους, «αγκιιί» ή κατά το κοινώς λεγόμενο μπρρίτς. ΄Ο Άρχοντας τά‘χασε καί αμέσως, χωρίς χρονοτριβή, έδωσε τόν μικρό στόν άλλον. Ο άλλος τόν έδωσε στόν άλλον, ο άλλος στόν...άλλον καί ούτω καθ' εξής, ώσπου τόν ξαναπήρε ο πρώτος καί έμεινε άπραγος χάνος καί σάν βόδι πού βλέπει πρώτη του φορά τραίνο. Γύρισε η κυρά-Φροσύνη ιδρωμένη καί ροδοκόκκινη κρατώντας στήν μισάλα της ζεστό φρέσκο ψωμί. Τό κομμάτιασε καί τούς τό μοίρασε. Αυτοί τήν αποχαιρέτησαν αμήχανοι καλπάζοντας στά καλντερίμια λέγοντας ο πρώτος στόν δεύτερο, ο ένας στόν άλλον, ο άλλος στόν άλλον, πόσο δειλός είναι. Η Πόλις σώθηκε!!! κι αυτή τή φορά.>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
ΑπάντησηΔιαγραφή- Κάποιοι νέοι πηδοκοπούσαν ξυπόλητοι στά πατητήρια τά σταφύλια. Όμορφοι νέοι, όμορφες νέες τραγουδούσαν στ’ αμπέλια τόν τρύγο. Άλλοι άπλωναν στ’ αλώνια τήν σταφίδα νά στεγνώση. Κάποιες προκομμένες νοικοκυρές άπλωναν κι αυτές στόν καυτερό ήλιο τούς τραχανάδες, τις χυλοπίτες, τά κουσκούσια. Οι "Πηνελόπες" (πηνίον +λώπος) ύφαιναν στούς αργαλειούς υφάσματα καί τά προικιά τών κοριτσιών τους, άλλες έξαιναν τά μαλλιά, άλλες έκλωθαν. Άλλοι έκαμναν ιπποδρομίες, λεμβοδρομίες. Κάποιοι καλλίκνημοι νέοι γυμνάζονταν στά γυμναστήρια - οι ντόπες θα’ρθούν πολυυυύ αργότερα. Οι αυλητές καί οι αυλήτριες ασκούνταν στήν μουσική τους. Οι γλύπτες έγλυφαν καί σμίλευαν κίονες καί Κορινθιακά κιονόκρανα στά εργαστήριά τους. Κάποια καράβια σάλπαραν από τό Λέχαιο, κι αρμένιζαν γιά τίς Συρακούσες, ενώ άλλα τραβούσαν από τίς Κεχριές γιά τήν Ποτίδαια φορτωμένα κι αυτά σύκα, σταφίδες, υφάσματα, χαλκώματα κι άλλων λογής καλούδια. Κάποιες κυρίες, στρουμπουλές "εταίρες", λαϊδες, άφηναν στήν βρεγμένη άμμο τής παραλίας τά χαμαιτυπεία τους - ίχνη από τά αρχικά τους ονόματα στά τσόκαρα -καί έκλειναν τά ραντεβού τους, μ' όσους καί όποιους ήθελαν, βεβαίως -βεβαίως νά "περάσουν" τήν μέρα τους, γιά ένα πυθάρι στάρι ή έναν αμφορέα μέ λάδι. Άλλοι ετοίμαζαν τίς θυσίες, τίς παρελάσεις, τίς τελετές, τά συμπόσια, τά θέατρα, τά Νεμέα, τά Ισθμια, τούς ύμνους τής Ζωής, τήν χαρά τής Πόλης. Ο άντρας τής Κυρά-Φροσύνης, μέ τίς τρανές τίς θυγατέρες τους ήσαν στόν τρύγο, στ’ αλώνι, στίς σταφίδες. Ο μικρός μεγάλωνε ευτυχής στήν κούνια του καί μέ νταχταρίσματα, ενώ οι αγορητές, οι ρήτορες αγόρευαν στήν αγορά, συζητούσαν καί στίς σχολές φιλοσοφούσαν. Φιλοσοφούσαν, ερωτεύονταν, εδίδασκαν. Οι πυγηστές, εάν υπήρχαν, έπαιρναν τόν δρόμο τού εξανδραποδισμού καί τής εξορίας, διότι τί νά έκαμναν(;!) αφού όπως στήν ΄Αθήνα καί αλλαχού: "...σάν παθητικός ομοφυλόφιλος όποιος εκδίδονταν, δέν επιτρέπονταν σ’ αυτόν νά εκλέγεται, νά αναλαμβάνη τό αξίωμα τού Ιερέα, ούτε νά γίνεται σύνδικος τού Δήμου, ούτε νά λαμβάνη κανένα αξίωμα, ούτε στό εσωτερικό, ούτε στό εξωτερικό, ούτε κληρωτό ούτε αιρετό, ούτε νά αποστέλλεται σέ διπλωματική αποστολή, ούτε νά εκφέρη τήν γνώμη του, ούτε νά εισέρχεται σέ δημόσια Ιερά, ούτε νά έχη δικαίωμα νά φέρη στεφάνι στίς γιορτές, ούτε νά πηγαίνη στά περιρραντήρια πού βρίσκονται μέσα στήν αγορά. Αν δέ κάποιος «τοιούτος» κάνει κάτι απ’ αυτά, εφ’ όσον έχει αποδεχθεί δικαστικώς ότι «εκδίδεται» νά τιμωρείται μέ θάνατο. Εδίδασκαν επίσης τήν Αρετή, τό Μέτρο, τήν Αρμονία, τά Μαθηματικά, τήν Αστρονομία, τήν Μουσική, τόν Χορό στόν Χώρο μέ όρχο, τό Θέατρο, διότι ήξεραν πώς: Εταίρος θά πεί Ε + Ιατρός ή Αιθέρος από τό Αίθω καί Έρως ή Έρωτας καί Ι(ερός), δηλαδή Ιερός καί Ι(ιώτα) καί έρος.Ο Έταίρος γίνεται πραγματικός από Έρωτα, καί πώς ακόμη ο Εταίρος παρακινούμενος από Ιερό Έρωτα, Έρωτά! Γνώριζαν επίσης οι Δάσκαλοι πώς: ο Έταίρος είναι Όρατός καί Ι (γιώτα) καί Ε (έψιλον).Ορά (βλέπει) τήν Ίερότητα (Ιώτα) τού Έταίρου, μαθητού, (παίς + εράν) καί είναι ορατός από αυτόν, διότι η όλη διαδικασία τής Μάθησης (γνώσης) περνά από τήν (Ε)Εποπτεία, δηλαδή, από τό νεοαναπτυχθέν Πνευματικό όργανο τής εσωτερικής όρασης καί τών δύο Έταίρων, από «τό τής Ψυχής όμμα». >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
ΑπάντησηΔιαγραφή– (Πλάτωνος, Συμπόσιον εκδ. Ι.Δ. Κολλάρος 1949, - Φαίδρος, Κρατύλος, Λάχης, Μένων, Θεαίτητος, Φίληβος εκδ. Πάπυρος – ‘Ομηρικοί Ύμνοι, εκδ. ΄Εστία 1997). Γνώριζαν, επίσης, νά σέβονται τούς γεροντότερους, μά καί τούς Ηρωες τών πολέμων, τούς τιμούσαν κι αυτούς. -Αργότερα, (146 μ.σ.χ.χ.) πολύ αργότερα, τά αιματόβρεχτα δόρατα καί ξίφη τών Ρωμαίων θά σπείρουν τήν συμφορά, τήν δυστυχία, τόν όλεθρο μέ τόν Μόμμιο αρχηγό τους, γιά νά συνεχίσουν καί νά αποτελειώσουν, άλλοι βαρβαρότεροι τότε τό έργο τους, μέ σύνθημά τους τό "ες γαίαν φέρειν", καί μέ ιεροπρεπείς μελιστάλαχτες ωραιοφανείς επιστολές αγάπης, γιά νά σβήση έτσι ο Πόλεμος (κατά τόν Εφέσιο ΄Ηράκλειτο Παππού μας) καί η ηδονή, η τραγωδία καί η λύτρωση, ο γλυκόπικρος Έρωτας τής Κορίνθου, (κόρη ΄Ανθέων) μιά γιά πάντα.
- Μάταια θά ζητούν καί θά παίρνουν πάντοτε χρησμούς οι Άρχοντες από τήν Πυθία πού θά επιμένη: "Σκοτώστε τό παιδί ή γίνετε εσείς παιδιά". Γιατί αλήθεια!; πόσο εύκολα καί γρήγορα λησμονιέται τό: "Σόλων - Σόλων, εσείς οι Έλληνες είσαστε πάντοτε παιδιά καί ποτέ σας δέν γερνάτε", πού είπε ο Αιγύπτιος αρχιερέας στόν Μεγάλον καί αξεπέραστο Αθηναίο Νομοθέτη.-
Ωμεγάλφας