ΠΕΡΙ ΤΕΧΝΗΣ Ο ΛΟΓΟΣ: ΚΒΕ: «Σήμερα η Ροτόντα είναι ταυτόχρονα ναός και πολιτιστικό-αρχαιολογικό μνημείο»

Τρίτη 26 Ιανουαρίου 2016

ΚΒΕ: «Σήμερα η Ροτόντα είναι ταυτόχρονα ναός και πολιτιστικό-αρχαιολογικό μνημείο»

Ψήφισμα του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών του ΑΠΘ

Το θέμα της ολοκλήρωσης των αρχαιολογικών εργασιών στη Ροτόντα της Θεσσαλονίκης και της απόδοσης του μνημείου στο κοινό της πόλης συζήτησε το Διοικητικό Συμβούλιο του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών του ΑΠΘ, σε πρόσφατη συνεδρίασή του. Λαμβάνοντας υπόψη την εισήγηση του Διευθυντή του Τμήματος Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης του ΚΒΕ, Καθηγητή Αριστοτέλη Μέντζου, Το ΔΣ του Κέντρου ενέκρινε ομόφωνα το παρακάτω ψήφισμα:

«Η Ροτόντα της Θεσσαλονίκης, το πλέον σημαντικό μνημείο της πόλης και ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της Ρωμαϊκής και της Βυζαντινής περιόδου στην Ευρώπη αποτέλεσε το αντικείμενο εκτεταμένων και μακρόχρονων εργασιών στερέωσης, συντήρησης και ανάδειξης, μετά τις σοβαρές βλάβες που υπέστη στους σεισμούς του 1978.

Στο μακρό αυτό διάστημα των 37 και πλέον χρόνων, από το 1978 έως σήμερα, η Ροτόντα δέχτηκε εκτεταμένες και μακρόχρονες επεμβάσεις, τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά, με συνέπεια ο εντυπωσιακός εσωτερικός χώρος του μνημείου με τα μοναδικά ψηφιδωτά να παραμένει ουσιαστικά κρυμμένος πίσω από γιγαντιαίες σκαλωσιές. Έτσι το εξαιρετικό αυτό μνημείο όχι μόνον παρέμενε δυσπρόσιτο στους ειδικούς, αλλά, προπάντων, ήταν απρόσιτο και αποκομμένο από το ευρύτερο κοινό.

Είναι ευτυχής συγκυρία ότι στη διάρκεια του 2015 οι εξελίξεις επιταχύνθηκαν. Στο διάστημα των τελευταίων μηνών η Εφορεία Αρχαιοτήτων της πόλης Θεσσαλονίκης παρενέβη αποφασιστικά για να συμπληρώσει το κενό στην εικόνα των πολιτιστικών μνημείων της Θεσσαλονίκης με στόχο να αποδώσει τη Ροτόντα αποκατεστημένη και πλήρως συντηρημένη στο διεθνές επιστημονικό κοινό και στο κοινό της Ελλάδας και της πόλης μας. Έγιναν εργασίες επισκευής της στέγης, συντήρησης και αποκατάστασης των παραθύρων, συστηματική έρευνα και αποκατάσταση του χώρου του Βήματος, τοποθετήθηκε σύγχρονος φωτισμός, που αναδεικνύει τη μεγαλοπρέπεια των ψηφιδωτών και τοποθετήθηκαν πληροφοριακές πινακίδες, ώστε το μνημείο να είναι επισκέψιμο και αναγνώσιμο για το ευρύτερο κοινό.

Παράλληλα έγιναν εργασίες συμπλήρωσης και στερέωσης των ανασκαφικών τομών στη νότια πλευρά της Ροτόντας και βελτίωση του εξωτερικού περιβόλου, ώστε να αναδειχθεί η βυζαντινή αυτοκρατορική προσπέλαση στο κτήριο-βυζαντινό ανακτορικό ναό και να προβληθεί ο μεγαλοπρεπής άξονας Ροτόντα-Τόξο-Ανάκτορο.

Σήμερα η Ροτόντα, με ιστορία που διατρέχει πάνω από 1.700 χρόνια, είναι ταυτόχρονα ναός και πολιτιστικό-αρχαιολογικό μνημείο, στο οποίο μπορεί να συνδυαστεί η εκκλησιαστική λειτουργία με την τουριστική επίσκεψη και τη φιλοξενία πολιτιστικών εκδηλώσεων, που συνάδουν με το χαρακτήρα και την ιστορία του μνημείου.

Το ΔΣ του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών θεωρεί ότι το συνολικό αποτέλεσμα των προσπαθειών της Εφορείας Αρχαιοτήτων της πόλης Θεσσαλονίκης είναι εξαιρετικό από κάθε άποψη. Δηλώνει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι επιτέλους το πιο σημαντικό μνημείο της πόλης μας αποδόθηκε αποκατεστημένο στο κοινό και στους ειδικούς και συγχαίρει την ηγεσία της ΕΦΑΠΟΘ, τα επιστημονικά στελέχη και το προσωπικό για την αίσια έκβαση σε σύντομο διάστημα του σημαντικού αυτού έργου».

http://www.archaiologia.gr/blog/2016/01/22/%CE%BA%CE%B2%CE%B5-%CF%83%CE%AE%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%B1-%CE%B7-%CF%81%CE%BF%CF%84%CF%8C%CE%BD%CF%84%CE%B1-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%B1%CF%85%CF%84%CF%8C%CF%87%CF%81%CE%BF%CE%BD/

===================

(Σημ. Γερ. Γ. Γερολυμάτου: Η επιμονή του θιασώτη της νέας τάξης Δημάρχου της Θεσσαλονίκης Γ. Μπουτάρη, να μην τοποθετηθεί ο σταυρός στον τρούλο και η επιθυμία του για αποχριστιανοποίηση της Ροτόντας, εγείρει πλήθος ερωτημάτων για την εκφορά ενός τέτοιου απαράδεκτου αιτήματος, αλλά και για τους σκοπούς του. Ο αλλόκοτος Δήμαρχος των γκέι παρελάσεων, επιθυμεί την Ροτόντα, που υπήρξε χριστιανικός ναός επί 1.300 χρόνια αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο, ένα ασαφές και ουδέτερο μνημείο του παγκόσμιου πολιτισμού, θεωρώντας πως η χριστιανική του ταυτότητα αποτελεί «προσβολή» για τους επισκέπτες! Προφανώς, κρίνει εξ ιδίων τα αλλότρια συναισθήματα και πιστεύει πως η πλειονότητα των ανθρώπων ακολουθεί τις δικές του ιδέες, αλλά και των ελάχιστων ομοϊδεατών του.

Ο ειδικός περί των οίνων Δήμαρχος, έχει κατά πως φαίνεται μια αλλοιωμένη αντίληψη περί ενός αυτονομημένου «πολιτισμού», που υπάρχει από μόνος του, αφού φροντίζει να εξαιρεί από τη διαδρομή του την θρησκευτικότητα, που υπήρξε η κινητήρια δύναμη του για χιλιετίες ολόκληρες, αφήνοντας στην ανθρωπότητα ένα πλήθος σημαντικών μνημείων, από την Άπω Ανατολή και την Ασία, έως την αρχαία Ελλάδα και την ευρωπαϊκή δύση. Φαίνεται να αγνοεί ο παντεπόπτης και ημιμαθής Δήμαρχος, πως ο πολιτισμός δεν έπεσε ως κομήτης από τον ουρανό και ότι οι θρησκείες με τις εκφάνσεις τους αποτελούν τον κατεξοχήν κορμό του πολιτισμού της ανθρωπότητας. Ότι ένα σχεδόν 85% αυτών των μνημείων έχουν άμεση σχέση κι αναφορά σε κάποια θρησκεία. Πως η συντριπτική πλειονότητα των φημισμένων καλλιτεχνικών έργων, τουλάχιστον μέχρι τον 18^ο αιώνα, ήταν δημιουργίες προορισμένες για την θρησκευτική λατρεία.

Ο Δήμαρχος, που προσβλέπει στην είσπραξη εσόδων από τις επισκέψεις στο μνημείο, θέλει μεν τα ψηφιδωτά της χριστιανικής τέχνης που θα φέρουν το παραδάκι, αλλά τα θέλει αποκομμένα. Δεν επιθυμεί το χριστιανικό πνεύμα που τα δημιούργησε. Αυτό το απορρίπτει. Δείχνει να μην αντιλαμβάνεται, ότι η Ροτόντα είναι μεν ένα θαυμάσιο μνημείο της αρχαίας αρχιτεκτονικής, αλλά πως η ψυχή που το γεμίζει είναι τα εντός του ψηφιδωτά. Τα απαράμιλλα χριστιανικά ψηφιδωτά, που αποτελούν δείγματα της αναγνωρισμένης παγκόσμια ορθόδοξης πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Αυτά, που είναι ταυτόχρονα πόλος έλξης για τους επισκέπτες, που δεν κάνουν το λάθος, όπως ο Μπουτάρης, να πιστεύουν, ότι επισκέπτονται κάποιο κέντρο «πολιτισμού», ούτε τέσσερα ντουβάρια, αλλά έναν ναό. Πράγμα που αντιλαμβάνονται ευθύς αμέσως κοιτάζοντας τους τοίχους του.

Τελικά, πόση ντροπή είναι για την πόλη της Θεσσαλονίκης, να έχει έναν τέτοιο Δήμαρχο!)

Ψηφιδωτές παραστάσεις του 4ου-5ου αιώνα μ.Χ

στην Ροτόντα (Ναός του Αγίου Γεωργίου) της Θεσσαλονίκης.