Οι μεσαιωνικές περιπέτειες του Μεγάλου Αλεξάνδρου

Η πιο πρόσφατη προσθήκη στη συλλογή χειρογράφων του Μουσείου Getty είναι ένα εικονογραφημένο αντίγραφο του «Roman d’Alexandre» («Μυθιστορία του Αλέξανδρου»), ένας συναρπαστικός συνδυασμός ιστορικού έπους, ταξιδιωτικής αφήγησης και μύθου.

Ο ήρωας του κειμένου είναι ο Μέγας Αλέξανδρος (356-323 π.Χ.), βασιλιάς της αρχαίας Μακεδονίας, ο οποίος δημιούργησε μία από τις μεγαλύτερες αυτοκρατορίες που γνώρισε ποτέ ο κόσμος. Το «Roman d’Alexandre», η πιο επιτυχημένη και δημοφιλής μεσαιωνική αφήγηση της ζωής του, συνδυάζει τα πραγματικά του κατορθώματα με μυθικά επεισόδια στα οποία −ιδιαίτερα σε εκείνα που διαδραματίζονται σε μακρινές χώρες− συναντά κάθε λογής παράξενα πλάσματα.

Βασισμένος σε μια βιογραφία που είχε αρχικά γραφτεί στα αρχαία ελληνικά, ο θρύλος εμπλουτίστηκε καθώς μεταφραζόταν πρώτα στα λατινικά κατά τον πρώιμο Μεσαίωνα και έπειτα στα γαλλικά τον 12ο αιώνα. Το αντίγραφο που θα περιληφθεί στη συλλογή του μουσείου είναι ένα πολυτελές χειρόγραφο υψηλής ποιότητας που δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1290 για τη διαπαιδαγώγηση και την ψυχαγωγία μελών της αριστοκρατίας, στο οποίο οι εικόνες παίζουν καθοριστικό ρόλο στη μετάδοση του δέους και του ενθουσιασμού.

Ο μεγαλύτερος ηγέτης όλων των εποχών

Στο χειρόγραφο, ο Αλέξανδρος αναλαμβάνει τον ρόλο του σπουδαιότερου στρατιωτικού ηγέτη της Ιστορίας. Γεννημένος από την ένωση της βασίλισσας Ολυμπιάδας με έναν δράκο, γίνεται κύριος του δίκερου επιβήτορα Βουκεφάλα και κατακτητής χωρών σε όλη τη Μεσόγειο, την Αίγυπτο, την Περσία και την Ινδία. Το χειρόγραφο ήταν αρχικά εικονογραφημένο με περίπου 100 μικρογραφίες, όμως δυστυχώς κάποια από τα φύλλα του έχουν χαθεί και μόνο 60 εικόνες διασώζονται σήμερα. Καθεμία από αυτές τις πολύχρωμες και γεμάτες δράση εικόνες ζωντανεύει τα κατορθώματα του Αλέξανδρου, ο οποίος παρουσιάζεται όχι ως ήρωας του κλασικού κόσμου, αλλά ως ο ιδανικός μεσαιωνικός ιππότης, πλήρως εξοπλισμένος με πανοπλία του 13ου αιώνα. Αντιπροσωπεύει μια κοσμοθεωρία εμποτισμένη με τις αρχές της ιπποσύνης, και το χειρόγραφο αποτυπώνει την ένταση της μάχης, τους κινδύνους του τολμηρού του εγχειρήματος να κατακτήσει τον γνωστό κόσμο και τον ενθουσιασμό των ανακαλύψεών του σε μακρινές χώρες (είτε ήταν αληθινές είτε όχι).

Ο Αλέξανδρος και ο στρατός του πολεμούν ανθρώπους με έξι χέρια και γουρούνια∙ ο Αλέξανδρος και ο στρατός του πολεμούν τον Τρικέρατο Οδοντοτύραννο, από το χειρόγραφο «Romance of Alexander», περ. 1290-1300, Γαλλία ή Βέλγιο (Reims, Thérouanne, Hainaut, ή Ypres).

Ένας δεξιοτέχνης κατακτητής

Μεγάλο μέρος της αφήγησης επικεντρώνεται στον Αλέξανδρο που παλεύει με παράξενα και αλλόκοτα πλάσματα − ζώα και ανθρώπους. Σε ένα συναρπαστικό παράδειγμα, οι μικροσκοπικές φιγούρες του Αλεξάνδρου και των αντρών του ορμούν στη μάχη ενάντια στους γίγαντες της χώρας της Ατρείας, οι οποίοι, σύμφωνα με το κείμενο, ήταν ψηλοί όσο τα δέντρα. Ο καλλιτέχνης έχει εκμεταλλευτεί έξυπνα την τοποθέτηση της μικρογραφίας ώστε να επεκτείνει τους γίγαντες μέχρι το επάνω περιθώριο της σελίδας, τονίζοντας τόσο το τεράστιο μέγεθός τους όσο και τις ικανότητες του Αλέξανδρου, που τους νικά παρά τη φαινομενικά ακατάβλητη φύση τους.

Ο Αλέξανδρος και ο στρατός του πολεμούν γίγαντες, από το χειρόγραφο «Romance of Alexander» (λεπτομέρεια), περ. 1290-1300, Γαλλία ή Βέλγιο (Reims, Thérouanne, Hainaut, ή Ypres).

Σε άλλο επεισόδιο, ο Αλέξανδρος και τα στρατεύματά του ορμούν πάνω σε μια ομάδα αιμοδιψών μονόκερων με πριονωτά κέρατα.

Για τη συνέχεια εδώ:

http://anaskafi.blogspot.com/2025/09/blog-post_74.html