Ο ζωγράφος Διονύσιος
Τσόκος. Αυτοπροσωπογραφία
(Αθήνα, Εθνική Πινακοθήκη
- Συλλογή Κουτλίδη).
|
Κατά την
παραμονή του στη Ζάκυνθο, σε νεαρή ηλικία, αναφέρεται ότι έλαβε μαθήματα
ζωγραφικής από τον Ν. Καντούνη, ενώ το 1844 βρίσκεται γραμμένος στην Ακαδημία
Καλών Τεχνών της Βενετίας με καθηγητή τον L. Lipparini. Κατά τη διάρκεια των
σπουδών του στην Ιταλία παίρνει μέρος στην Δημόσια Έκθεση της Βενετίας (1845)
με μια προσωπογραφία και στην Έκθεση της Βενετίας (1846) με το έργο «Ο Μάρκος
Μπότσαρης αποχαιρετά την οικογένειά του», θέμα που είχε επεξεργαστεί ο
Lipparini στο παρελθόν και δείχνει την επίδραση που άσκησε επάνω στον Τσόκο.
Το 1847
επιστρέφει στην Ελλάδα και εγκατεστημένος στην Αθήνα διορίζεται καθηγητής
σχεδίου και ζωγραφικής στο Αρσάκειο (1856-1862). Ασχολείται κατ’ εξοχήν με τις
προσωπογραφίες και τις ιστορικές σκηνές, ενώ μέρος της εικαστικής του
δημιουργίας καταλαμβάνουν και οι ηθογραφίες πατριωτικού χαρακτήρα. Καθιερώθηκε
ως ένας από τους επίσημους προσωπογράφους της αθηναϊκής κοινωνίας και
απεικόνισε επιφανείς προσωπικότητες και καθηγητές του Πανεπιστημίου της Αθήνας.
Μετά από παραγγελία της κυβέρνησης, ανέλαβε τη φιλοτέχνηση προσωπογραφιών των
ηρώων της Ελληνικής Επανάστασης και παρότι δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει την
παραγγελία εξαιτίας του θανάτου του, θεωρείται ως ένας από τους πιο
παραγωγικούς ζωγράφους του 19ου αιώνα.
Η φυγή
απ΄την Πάργα, Διονύσιος Τσόκος
|
Η φυγή
απ΄την Πάτρα, Διονύσιος Τσόκος
|
Οι
προσωπογραφίες του συνδυάζουν στοιχεία της επτανησιακής σχολής και των
διδαγμάτων του Ν. Καντούνη, κυρίως στην έμφαση στην επεξεργασία των
λεπτομερειών και των ματιών των μορφών του, και της ιταλικής τέχνης με τα θερμά
χρώματα του βενετσιάνικου εργαστηρίου και τον συνδυασμό κλασικιστικών και
ρομαντικών στοιχείων. Οι προσωπογραφούμενοι των έργων του διατηρούν γενικευτικά
χαρακτηριστικά και τυπικές στάσεις στην σύνθεση, ενώ οι προσωπογραφίες των
Αγωνιστών διαφοροποιούνται μερικώς βάσει της ιδεαλιστικής διάθεσης που θέλει να
αποδώσει ο ζωγράφος.
Προσωπογραφία
του Θρασύβουλου Ζαΐμη
|
Προσωπογραφία
ναυτικού αγωνιστή
Λάδι σε
χαρτόνι , 55 x 39 εκ.
Συλλογή
Ιδρύματος Ε. Κουτλίδη
|
Δ. Τσόκος,
Προσωπογραφία του Θεόκλητου Φαρμακίδη (1858).
Λάδι σε μουσαμά, 74 εκ. x 58 εκ.
Συλλογή της
Βουλής των Ελλήνων.
|
Πορτραίτο
Αθανάσιου Λυδωρίκη (1851), Δ. Τσόκος
|
Πορτραίτο
κυρίας (1851), Δ. Τσόκος
|
Μεγάλο άξονα στην καλλιτεχνική του δημιουργία καταλαμβάνουν και οι ιστορικές συνθέσεις, που σχετίζονται είτε με γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης είτε με τα Επτάνησα και τη Φιλική Εταιρεία. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της ζωγραφικής είναι «Ο Όρκος των Φιλικών» (1849) και η «Δολοφονία του Καποδίστρια» (1847- 1850, σε δύο παραλλαγές) που φανερώνουν τις επιρροές του Lipparini για την ιστορική σύνθεση και την ακαδημαϊκή διάθεση του ζωγράφου για την απόδοση τέτοιων θεμάτων σε συνδυασμό με λαϊκότροπα στοιχεία.
Γέρος
αγωνιστής παίζει λύρα, Διονύσιος Τσόκος
|
Η Βάπτιση,
Διονύσιος Τσόκος
|
Διονύσιος
Τσόκος,
Η δολοφονία
του Καποδίστρια
|
Βιβλιογραφία:
Γιοφύλλης Φ., τ. Α’, 1962, σελ. 100-101, Χαραλαμπίδης Α., 1976, σελ. 19, 91,
96, Σπετσιέρη – Beschi Κ., «Η Δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια και ο ζωγράφος
Διονύσιος Τσόκος», περ. Ζυγός, τχ. 22-23 (1976), σελ. 109-126, Σπητέρης Τ.,
1979, τ. Α’, σελ. 90, 275, 279, 314, τ. Γ’, σελ. 287-288, Κούρια Α. , 1985,
σελ. 26,27,30, Χρήστου Χ., 1981, σελ. 27-28, Μισιρλή Ν., 1993, σελ. 34-37, 215,
Θησαυροί της νεοελληνικής τέχνης. Η συλλογή Γιάννη Περδίου, κειμ. Ν. Μισιρλή –
Σ. Λυδάκης, Αθήνα 1998, σελ. 54-59, Λεξικό Ελλήνων Καλλιτεχνών, τ. Δ’, Αθήνα
2000, σελ. 346-347 (συγγραφή λήμματος Ε. Γεωργιάδου – Κούντουρα).
Πηγές:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου