Εκφράσεις εξουσίας: Από τον Περικλή ως τον Θεοδόσιο Β’. Η εικόνα του πολιτικού ανδρός

«Εκφράσεις Εξουσίας. Η εικόνα του πολιτικού ανδρός από τον Περικλή ως τον Θεοδόσιο Β’» είναι ο τίτλος έκθεσης που διοργανώνει το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και θα εγκαινιαστεί την Πέμπτη 14 Απριλίου 2016 και ώρα 20.00, στο Μουσείο Εκμαγείων της Φιλοσοφικής Σχολής.

 

Κεφαλή του Περικλή. Βερολίνο, Antikensammlung. Ρωμαϊκό αντίγραφο από πρωτότυπο του 430 π.Χ. περίπου το οποίο κατασκεύασε ο γλύπτης Κρησίλας και είχε στηθεί στην Ακρόπολη των Αθηνών.

Η θεματική έκθεση βασίζεται σε μια σειρά από εκμαγεία έργων γλυπτικής που αποδίδουν κεφαλές πολιτικών προσώπων της αρχαιότητας και συνοδεύεται από πλούσιο συμπληρωματικό υλικό (κείμενα και εικόνες). Στόχος της είναι να παρουσιάσει τους τρόπους με τους οποίους προβάλλονται οι πολιτικοί άνδρες και, ειδικότερα, τα πρόσωπα της εξουσίας στον κοινωνικό χώρο και να δείξει τι είδους μηνύματα εκπέμπονται μέσω των απεικονίσεών τους στους ανθρώπους της εποχής εκείνης.

 

Κεφαλή του Αλεξάνδρου. Αθήνα, Μουσείο Ακροπόλεως. Αντίγραφο των ύστερων ελληνιστικών χρόνων από πρωτότυπο που ίσως είχε στηθεί στην Ολυμπία με άλλα αγάλματα της βασιλικής οικογένειας των Μακεδόνων μετά τη μάχη της Χαιρώνειας το 338 π.Χ.

«Οι σύγχρονες κοινωνίες διαθέτουν μια μεγάλη γκάμα μέσων επικοινωνίας και μετάδοσης πληροφοριών και μηνυμάτων. Στην αρχαιότητα το ρόλο των media αναλαμβάνουν τα έργα τέχνης που παρουσιάζονται στους δημόσιους χώρους, και κυρίως οι ανδριάντες» αναφέρει η Διευθύντρια του Μουσείου Εκμαγείων του ΑΠΘ και επιμελήτρια της έκθεσης, Καθηγήτρια Θεοδοσία Στεφανίδου-Τιβερίου. «Μέσω αυτών προπαγανδίζονται οι ιδέες και τα επιτεύγματα των τιμώμενων, προβάλλονται οι ευεργεσίες και οι αρετές τους, οι οποίες διατηρούνται και στη μνήμη των κατοπινών γενεών. Η καθαίρεση ανδριάντων των πολιτικών προσώπων που περιπίπτουν σε δυσμένεια δείχνει τη μεγάλη πολιτική σημασία τους», επισημαίνει η κα Στεφανίδου-Τιβερίου.

 

Κεφαλή του Αυγούστου. Κοπεγχάγη, Γλυπτοθήκη Νy Carlsberg. Ένα από τα πολλά αντίγραφα ενός τύπου απεικόνισης του πρώτου Ρωμαίου αυτοκράτορα που δημιουργήθηκε το 27 π.Χ.

Σύμφωνα με τους διοργανωτές της έκθεσης: «Τον κυριότερο ρόλο στους ανδριάντες κατέχει η εικονιστική κεφαλή, το πορτρέτο. Ανάλογα με την περίπτωση προβάλλονται λιγότερο ή περισσότερο τα πραγματικά χαρακτηριστικά του προσώπου. Το αρχαίο πορτρέτο δεν αποτελεί συνεπώς πιστή απόδοση της πραγματικότητας. Είναι μια έντεχνη δημιουργία που πηγάζει από ιδεολογικά κίνητρα. Εκφράζει το πολιτικό και κοινωνικό υπόβαθρο της συγκεκριμένης εποχής στην οποία δημιουργείται και ταυτόχρονα την ιδιότητα και τις αξίες του τιμώμενου».

 

Κεφαλή του Αδριανού. Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας (117-138 μ.Χ.) υιοθετεί χαρακτηριστικά που παραπέμπουν σε ελληνικές συνήθειες, όπως το γένι.

Επιμέλεια έκθεσης: Θεοδοσία Στεφανίδου-Τιβερίου, Καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας, Διευθύντρια Μουσείου Εκμαγείων. Σχεδιασμός και κείμενα: Καθηγήτρια Θεοδοσία Στεφανίδου-Τιβερίου, Δρ Nαταλία Kαζακίδη. Μουσειολογική επιμέλεια: Δρ Στέλλα Συλαίου.

Κεφαλή του Καρακάλλα. Ρώμη, Μουσεία Καπιτωλίου. Ο αυτοκράτορας αυτός βασίλευσε μόνος (212-217 μ.Χ.) αφού δολοφόνησε τον συναυτοκράτορα και αδελφό του Γέτα.

Η έκθεση θα λειτουργήσει έως και τον Δεκέμβριο του 2016. Θα είναι ανοιχτή στο κοινό δωρεάν κάθε Δευτέρα, Τετάρτη και Πέμπτη (09:00-14:00). Επισκέψεις ομαδικές ή και ξεναγήσεις θα είναι δυνατόν να γίνουν κατόπιν ραντεβού, στο τηλ. 2310 997351.

 

Kολοσσιαία κεφαλή του Κωνσταντίνου. Ρώμη, Μουσεία Καπιτωλίου. Το άγαλμα από το οποίο προέρχεται κατασκευάστηκε πιθανόν μετά τη νίκη του έναντι του Μαξεντίου στη Μουλβία γέφυρα (312 μ.Χ.).

Η αφίσα της έκθεσης.

http://www.archaiologia.gr/blog/2016/04/08/%CE%B5%CE%BA%CF%86%CF%81%CE%AC%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%B5%CE%BE%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%BB%CE%AE-%CF%89%CF%82/