ΠΡΟΣΩΠΑ

ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ ΤΥΜΒΟΥ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΡ. ΓΕΡΟΛΥΜΑΤΟΥ ΑΡΘΡΑ-ΔΟΚΙΜΙΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΛΥΠΤΙΚΗ ΔΙΕΘΝΗ ΔΥΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΡΧΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ. ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 12ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 14ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 15ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 16ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 17ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 18ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 19ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 21ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ-ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 13ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 14ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 15ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 16ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 17ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 18ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 19ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ ΘΕΑΤΡΟ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ-ΜΕΛΕΤΗ- Γ. Γ. ΓΕΡΟΛΥΜΑΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΛΟΓΟΤΡΟΠΙΟ ΜΕΓΑΛΗ ΕΛΛΑΔΑ ΜΟΥΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ-ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΜΥΘΟΙ & ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΝΕΑ ΤΑΞΗ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ Ο ΚΥΝΙΚΟΣ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟ 1821 ΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΜΑΧΕΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΟΙ ΠΟΙΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΜΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ-ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΗΡΩΙΚΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΤΟΥ 1821 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΤΕΧΝΕΣ-ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ ΤΕΧΝΗ ΤΗς ΑΦΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗ-ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΕΧΝΗ-ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΤΕΧΝΗ-ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΕΧΝΗ-ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΤΕΧΝΗ-ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΕΧΝΗ-ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΕΧΝΗ-ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΤΕΧΝΗ-ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗ-ΤΗΣ ΑΠΩ ΑΝΑΤΟΛΗΣ ΤΕΧΝΗ-ΤΗΣ ΑΣΙΑΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΦΩΤΟΘΗΚΗ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΑ ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΑ-ΤΕΧΝΙΚΕΣ

Σάββατο 29 Απριλίου 2017

O πατέρας μου o Νίκος Εγγονόπουλος

Η Ερριέττη Εγγονοπούλου μιλά στο LIFO.gr για τη σχέση της με τον πατέρα της, την απόφασή της να δώσει ανέκδοτο υλικό του στη δημοσιότητα και την επερχόμενη, αφιερωματική έκθεση του Εγγονόπουλου στο Μουσείο Γουλανδρή της Άνδρου το καλοκαίρι.

 ΕΥΗ ΜΑΛΛΙΑΡΟΥ 

Συνάντησα την Ερριέττη Εγγονοπούλου στην εκδήλωση του λογοτεχνικού περιοδικού «Ποιητική», όπου στο πλαίσιο του δεύτερου αφιερώματος στον υπερρεαλισμό εκείνη και ο ποιητής Χάρης Βλαβιανός, διευθυντής του περιοδικού, διάβασαν ανέκδοτα κείμενα του πατέρα της, υπερρεαλιστή ζωγράφου και ποιητή Νίκου Εγγονόπουλου. Ο ιστορικός Λεωνίδας Εμπειρίκος, κάτοχος και διαχειριστής του αρχείου του πατέρα του, ποιητή Ανδρέα Εμπειρίκου, καθόταν πλάι της. Στην προηγούμενη «Ποιητική» (τεύχος 17), στο πρώτο αφιέρωμα στον υπερρεαλισμό, είχαν παρουσιαστεί ανέκδοτα κείμενα και φωτογραφίες του Ανδρέα Εμπειρίκου, ενώ επιπλέον ανέκδοτα κείμενα του Εμπειρίκου και σημαντικές μελέτες πάνω στους Νικόλα Κάλας, Οδυσσέα Ελύτη και Νάνο Βαλαωρίτη δημοσιεύτηκαν στο τρέχον 18ο τεύχος. Ο Χάρης Βλαβιανός διάβασε την ανέκδοτη μετάφραση ποιήματος του Ντε Κίρικο από τον Εγγονόπουλο, η οποία πρόκειται να δημοσιευτεί στην επόμενη «Ποιητική» (19ο τεύχος).
 

Ο Νίκος Εγγονόπουλος με την κόρη του Ερριέττη στο ξενοδοχείο Auberge

Η πρώτη εμφάνιση της Ερριέττης Εγγονοπούλου δίπλα στον Λεωνίδα Εμπειρίκο μού έφερε στον νου τη φιλία των δύο ποιητών που με το έργο τους ταρακούνησαν τα μεσοπολεμικά στεγανά των νεοελληνικών γραμμάτων. Ο Ανδρέας Εμπειρίκος, στο κείμενό του με τίτλο «Νικόλαος Εγγονόπουλος ή Το θαύμα του Ελμπασάν και του Βοσπόρου», είχε εκφράσει τον θαυμασμό, την αγάπη και τη στήριξη στον καλλιτέχνη φίλο του, γράφοντας: «Ιδού πάντα το πάθος ή passion εν εγρηγόρσει. Ακοίμητο, σφαδάζον και φλεγόμενον, φωτίζει τον χώρον τον συναισθηματικόν όπου πλάθονται και εξελίσσονται –τονίζω ότι εξελίσσονται− οι εικόνες (τα λεγόμενα, νομίζω, θέματα από τους τεχνοκρίτας) που αποτελούν την ατομική και αυθεντική μυθολογία μιας κοχλαζούσης βιώσεως εντατικής, απόλυτα δικής του». Όπως σημειώνει η Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου στον τόμο «Εισαγωγή στην ποίηση του Εγγονόπουλου - Επιλογή κριτικών κειμένων» (εκδόσεις ΠΕΚ 2008), ο Εμπειρίκος διακήρυσσε τη ρομαντική αισθητική, την αυθεντικότητα και το «πάθος εν γρηγόρσει», στοιχεία υπερρεαλιστικά που ασφαλώς διέθετε ο Εγγονόπουλος, αλλά αναδεικνύονταν για πρώτη φορά. Η Ερριέττη μου μίλησε για την αίσθηση του να είσαι παιδί ενός τόσο ευφυή και δημιουργικού ανθρώπου, καθώς και για την απόφασή της να δώσει ανέκδοτο υλικό στη δημοσιότητα. Επίσης με ενημέρωσε για την επερχόμενη, αφιερωματική έκθεση του Εγγονόπουλου στο Μουσείο Γουλανδρή της Άνδρου το καλοκαίρι.  

Νico hora ruit, 1939. Ιδιωτική συλλογή

Το ανέκδοτο αρχείο του Νίκου Εγγονόπουλου στη δημοσιότητα

«Έζησα πιο κοντά στον πατέρα μου όταν πλέον είχε πάρει σύνταξη και βρισκόταν περισσότερες ώρες στο σπίτι. Με άφηνε να μπαίνω στο ατελιέ του όποτε ήθελα. Δεν μου μιλούσε για τη δουλειά του, αλλά είχε μια αμεσότητα στον λόγο του προς εμένα. Ήταν ένας άνθρωπος που ήξερε πώς να μιλήσει σε ένα μικρό παιδί. Μπορούσε να μπει στον κόσμο μου και να μου προκαλέσει το ενδιαφέρον. Όταν πέθανε, το 1985, εκείνος ήταν 78 και εγώ 24. Όσο ήταν εν ζωή δακτυλογραφούσε όλα τα γραπτά του. Μετά θάνατον βρέθηκε και ένα γραπτό μισό δακτυλογραφημένο, μισό χειρόγραφο. Έδωσα τα ανέκδοτα κείμενα του πατέρα μου στον Σταύρο Πετσόπουλο των εκδόσεων Άγρα να τα διαχειριστεί. Είναι 4-5 μεταφράσεις μικρών κειμένων και κάποια πεζά που έχουν βρεθεί. Αντιμετώπιζα πάντοτε τα προσωπικά αντικείμενα του πατέρα μου με αιδώ, αλλά διαπίστωσα ότι τώρα το ενδιαφέρον για τον υπερρεαλισμό αναβιώνει. Η επαναστατικότητα που αντιπροσώπευε αυτό το καλλιτεχνικό κίνημα στην εποχή του σημαίνει κάτι για κάποιους ανθρώπους. Αυτό αποφάσισα ότι δεν πρέπει να χαθεί. Ένας καλλιτέχνης με τέτοια ρηξικέλευθη παρουσία σαν του πατέρα μου σπανίζει στη δική μας εποχή».  

Λέανδρος, 1964. Ιδιωτική συλλογή

Η εγγονή του Εγγονόπουλου Ελεωνόρα 

«Ονόμασα την κόρη μου Ελεωνόρα με "ωμέγα", όχι Ελεονώρα με "όμικρον", καθώς υπάρχουν δύο ποιήματα του πατέρα μου με τίτλο το όνομα αυτό, το καθένα με διαφορετική ορθογραφία (Νίκου Εγγονόπουλου «Ποιήματα», εκδόσεις Ίκαρος 2007, πρώτη έκδοση 1977). Ο γιος μου πήρε το όνομα του πατέρα μου, Νίκος. Ο πατέρας μου έλεγε πάντα ότι ο καλύτερός του φίλος ήταν ο Ανδρέας Εμπειρίκος. Είχαν σύμπνοια σε πολλά πράγματα και έναν τρόπο επικοινωνίας δικό τους. Δεν είχα δει ποτέ τον Εμπειρίκο όταν ήμουν μικρή, ίσως γιατί μέναμε στον πρώτο, ενώ το ατελιέ του πατέρα μου, όπου συναντιόντουσαν, βρισκόταν στον δεύτερο. Ούτε τον Λεωνίδα είχα γνωρίσει. Έτυχε όμως, όταν η Ελεωνόρα ήταν πολύ μικρή, να παίζει στη Δεξαμενή και εκεί, ανάμεσα στα παιδάκια, να ξεχωρίσει και ν' αποκτήσει έναν γκαρδιακό φίλο, τον Ανδρέα. Ήταν ο εγγονός Εμπειρίκος και συμπτωματικά καλύτερη φίλη του έγινε η εγγονή Εγγονοπούλου!» 
 
Αδελαΐς, η (μεγάλη) Ιέρεια του φετιχισμού, 1977. Ιδιωτική συλλογή

Η αφιερωματική έκθεση του Νίκου Εγγονόπουλου στην Άνδρο

«Το 2007, με αφορμή το έτος Νίκου Εγγονόπουλου, είχε γίνει μια μεγάλη αναδρομική έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη για τα 100 χρόνια από τη γέννησή του (1907). Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή ετοιμάζει για το καλοκαίρι του 2017 (25 Ιουνίου-1 Οκτωβρίου) μια αφιερωματική έκθεση στην Άνδρο με 110 ζωγραφικά έργα και επιλεγμένα ποιήματα. Επιμελήτρια της έκθεσης είναι η Μαρία Κουτσομάλλη-Moreau. Στις 25 Ιουνίου, ημέρα των εγκαινίων, θα μιλήσουν στο Δημοτικό Θέατρο της Άνδρου οι Νάσος Βαγενάς, καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών-ποιητής, Σωτήρης Σόρογκας, ομότιμος καθηγητής Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου-ζωγράφος, Θανάσης Χατζόπουλος, ποιητής-ψυχαναλυτής. Πιστεύω ότι ο πατέρας μου ταύτισε τη ζωή του με την τέχνη. Με ευφάνταστη ευρηματικότητα, με επινοητική δεξιότητα και λογιότητα, με πνευματική επάρκεια και ψυχικό σθένος υπερέβη συμβατικούς περιορισμούς και δεσμεύσεις, βιώνοντας την ελευθερία που του πρόσφερε η υπερρεαλιστική διαλεκτική. Αυτό σκοπεύει να αναδείξει και η μεγάλη αυτή έκθεση στην Άνδρο».   

Αυτοπροσωπογραφία στη Βενετία, 1954. Ιδιωτική συλλογή


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...