Ιστορικός
Τέχνης – Διαπολιτισμική Επικοινωνία
Ο
George Dorignac, σύγχρονος του Α.C. Modigliani και του Марк
Chagall βγαίνει από τη σκόνη του χρόνου έναν αιώνα μετά. Στη θρυλική συντροφιά
των ζωγράφων της Αβάν-γκαρντ, αρχές του 20ου αιώνα, υπήρξαν ζωγράφοι που το
όνομά τους δεν έφτασε στις μέρες μας με την ίδια λάμψη όπως αυτά του
Modigliani, του Chagall, του Seurat και τόσων άλλων.
Παρόλο που είχαν πλούσιο
έργο, αναγνωρισμένο με επαίνους και διθυράμβους από κριτικούς και συλλέκτες της
εποχής, η ιστορία υπήρξε άδικη μαζί τους. Για διαφορετικούς λόγους το άστρο
τους χάθηκε στη σκόνη του χρόνου.
Κι όμως κάποιες φορές η
μνήμη ξυπνά και ο χρόνος μοιάζει λιγότερο άδικος μαζί τους. Η έρευνα, η τύχη,
το ενδιαφέρον ειδικών και μη τους ξαναφέρνει στο φως. Και μας τους συστήνει…
Σ΄ αυτούς που το έργο
τους φωτίζεται πολλά χρόνια μετά το θάνατό τους, είναι και ο Γάλλος ζωγράφος
George Dorignac (1879 -1925). Το μουσείο της Μονμάρτρης παρουσιάζει αυτήν την
περίοδο μια έκθεση του «ξεχασμένου» αυτού σημαντικού καλλιτέχνη με τίτλο
«Κορμιά και ψυχές», με τα περισσότερα από τα έργα να εκτίθενται για πρώτη φορά.
Επιμελητές της έκθεσης είναι η Marie–Claire Mansencal πρόεδρος της επιτροπής George
Dorignac και η Saskia Ooms υπεύθυνη συντήρησης του Μουσείου της Μονμάρτρης.
Η
ανάπαυση της αγρότισσας (1920), Μουσείο Καλών Τεχνών του Μπορντό)
Ο George Dorignac,
γεννημένος στη Μπορντό όπου και παίρνει τα πρώτα του μαθήματα θα ξεχωρίσει για
τη δεξιοτεχνία του στο σχέδιο και την ανατομία. Το 1898 θα ανέβει στο Παρίσι
για να σπουδάσει στη σχολή Καλών Τεχνών. Όμως θα την εγκαταλείψει σχεδόν αμέσως
για να στραφεί προς πιο ριζοσπαστικά μονοπάτια…
Επηρεασμένος αρχικά από τους
σύγχρονους του ιμπρεσιονιστές, και στη συνέχεια από τον πουαντιγισμό, θα
ζωγραφίσει έργα με θέματα την καθημερινή ζωή και τη μητρότητα με μοντέλο την
ίδια του την οικογένεια, που θα παραμείνει έως το τέλος πυλώνας της ζωής του.
Όμως το έργο του George
Dorignac θα αρχίσει πραγματικά να ξεχωρίζει από το 1910 και μετά, περίοδο που
διαμένει στη Ruche, το θρυλικό καταφύγιο καλλιτεχνών στο Montparnasse,
συνυπάρχοντας με κάποιους από τους διασημότερους μετέπειτα ζωγράφους και φίλους
του όπως τον Modigliani και τον Soutine. Εκείνη λοιπόν την περίοδο ο George
Dorignac αφήνει την πολύχρωμη παλέτα που τόσο αριστοτεχνικά τίμησε και αρχίζει
να δημιουργεί έργα μονόχρωμα, δίνοντας εξέχουσα θέση στο μαύρο. Θα ανανεώσει
επίσης τις τεχνικές του με τη χρήση κάρβουνου και μελάνης και τη δημιουργία
μονοτυπιών. Δημιουργεί έτσι έργα που ξεχωρίζουν για το βάθος τους και την
εκφραστικότητά τους. Πρόσωπα αγνώστων που γίνονται ολόκληροι κόσμοι, με τα
χαρακτηριστικά τους σαν να αναδύονται μέσα από συμπαγή επιφάνεια, γίνονται
πρωταγωνιστές των πινάκων του. Ο Rodin βλέποντας τα έργα του θα πει «ο Dorignac
σμιλεύει τα σχέδια του ».
Τίγρη.
Ακουαρέλλα, τέμπερα και μολύβι σε χαρτί
Σειρές από πρόσωπα,
μάσκες και χέρια, μέσα στο αστείρευτο μαύρο, αποκτούν υπόσταση. Σαν ένα σώμα,
σχέδιο και υλικό, αναδύουν λεπτομέρειες που μαρτυρούν ιδιαίτερη προσέγγιση του
θέματος, τονίζοντας τη μοναδικότητά του.
Από έντονη πλαστικότητα
του σώματος χαρακτηρίζονται επίσης επιβεβαιώνοντας το σχόλιο του Rodin για τη
γλυπτική του «φύση». Κεντρικό του θέμα γίνεται το σώμα, μέσα στην έντασή του,
και του οποίου η δυναμική υπερτερεί της στατικότητας του έργου.
Τρία
τέταρτα. Παστέλ και κάρβουνο σε χαρτί
Τα τελευταία χρόνια της
ζωής του (πέθανε από επιπλοκή μετά από εγχείρηση, στα 45 του χρόνια), ο George
Dorignac σημειώνει εντυπωσιακή καλλιτεχνική στροφή: Ακολουθεί μια ζωγραφική
διακοσμητική, με πίνακες, μωσαϊκά και ταπισερί, και στρέφεται προς θρησκευτικά
θέματα, με επιρροές από τη βυζαντινή τέχνη. Ζώα και φυτά σε συμβολική διάσταση
αναδύονται μέσα από τα έργα του που πλέον εκπέμπουν έντονη «πνευματικότητα». Ο
ίδιος θα πει πως βρίσκει τροφή στα όνειρα του. Ο πρόωρος θάνατός του κόβει εκεί
την καλλιτεχνική – αδιάκοπη μέχρι τότε – αναζήτησή του.
Ο George Dorignac
εξέθεσε επανειλημμένως στο Σαλόνι των Ανεξαρτήτων, όπως και στο Σαλόνι του
φθινοπώρου (Salon d’Automne) για το οποίο και επιμελήθηκε την αφίσα το 1922.
Κριτικοί τέχνης όπως ο André Salmon αναγνώρισαν και στήριξαν το έργο του και το
γαλλικό κράτος αγόρασε αρκετά έργα του σε όλη την καλλιτεχνική του πορεία.
Όμως μετά την αναδρομική
του έκθεση στη γκαλερί Marcel Bernheim λίγα χρόνια μετά το θάνατό του το 1928,
δεν ξαναπαρουσιάστηκε συνολικά το έργο του μέχρι σήμερα.
Ο George Dorignac, σαν
ένας «νέος» ζωγράφος του παρελθόντος, ανοίγει ίσως το δρόμο για να ανακαλύψουμε
και άλλους καλλιτέχνες που ξεχάστηκαν στο χρόνο. Όμως, ταυτόχρονα ενισχύει και
την επιθυμία να στρέψουμε την προσοχή μας και προς τη σύγχρονη δημιουργία∙ η
τέχνη άλλωστε είναι η αέναη πηγή ανακαλύψεων και εκπλήξεων…
Προς
μια ιερή τέχνη
Το έργο «Μαντόνα και το
Παιδί» για μωσαϊκό. Θυμίζει ρωμανική ή βυζαντινή τέχνη. Οι χαρακτήρες χωρίς
αυστηρότητα μετασχηματίζονται από το φωτισμό συμβάλλοντας στο να φθάσει στο
κοινό η ιερότητα τους ως ψυχικός κραδασμός.
Προς το τέλος της ζωής
του ο George Dorignac στρέφεται προς την πνευματικότητα της Ανατολής. Μεταξύ
των έργων αυτής της περιόδου είναι και μια mandala στο κέντρο της οποία
βρίσκονται οι τέσσερις ήπειροι και γύρω διάφορα σύμβολα.
Το
Μουσείο της Μονμάρτρης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου