Ο Κυνικός στο μετερίζι του «ΟΧΙ!»

του Γεράσιμου Γ. Γερολυμάτου

Η Ελλάδα έχει διαχρονική εμπειρία σε εκβιαστικά διλήμματα. Από το «Γη και ύδωρ» του Ξέρξη, μέχρι τις προτάσεις παράδοσης του Μωάμεθ Β΄ στον Παλαιολόγο και από τις απειλές του Ιμπραήμ έως τα τελεσίγραφα των φασιστών του Μουσολίνι, ο ελληνικός λαός δόξασε το Όχι. Το αξιακό σύστημα των Ελλήνων, καταγεγραμμένο στη συλλογική μας μνήμη και εκδηλούμενο πάντα στις στιγμές της ιστορικής ευθύνης, όσο και αν βρισκόμαστε σε μια ηθική παρακμή, όπως σήμερα, δε μπορεί παρά να ενεργοποιεί το μηχανισμό της αντίστασης μας. 

Η προσήλωση στις πανανθρώπινες αξίες και στα ιδανικά, που πρώτοι οι πρόγονοι μας εισήγαγαν στον κόσμο των ιδεών και εφάρμοσαν στην πράξη, είναι σαν ένας εσωτερικός οφθαλμός, που η καθαρότητα της όρασης του, μας επιτρέπει να διακρίνουμε τις αληθινές προθέσεις πίσω από τα προσωπεία και από τα προσχήματα. Αυτή η όραση είναι, που μας κάνει πάντοτε σε όλες τις μεγάλες αναμετρήσεις της ιστορίας, να επιλέγουμε τη σωστή πλευρά στην αντιπαράθεση του δικαίου με την αδικία, της ελευθερίας με την ανελευθερία.

Το ίδιο συμβαίνει και τώρα. Όχι τυχαία, η μικρή, αλλά προεδρεύουσα στο στερέωμα των υψηλών επιτευγμάτων του πνεύματος Ελλάδα, καλείται πάλι από την ιστορία να αντισταθεί στο νέο ολοκληρωτισμό που απειλεί την ανθρωπότητα. Καλείται στο όνομα όλων, να υπερασπισθεί τον ίδιο τον άνθρωπο και την αξιοπρέπεια του. Έθνη μεγαλύτερα και πιο ισχυρά, στέκονται και παρακολουθούν αμήχανα και φοβισμένα την Ελλάδα, που τολμάει αυτό που τα ίδια θα ήθελαν να κάνουν, αλλά δεν τολμούν ακόμα. Οι λαοί κοιτάζουν τον αγώνα της Ελλάδας και όσοι είναι ακόμα με το μέρος του δικαίου, εύχονται για την επιτυχία της. Σύντομα θα ακολουθήσουν και αυτοί.

Θέτει ταυτόχρονα και τους διακριτούς όρους της αντιπαράθεσης σε μια σειρά ζητημάτων του κοσμοσυστήματος της νέας τάξης. Με αυτόν τον τρόπο σχηματίζει και την παράταξη στην οποία, με το παράδειγμα της, προσκαλεί και άλλους να την πλαισιώσουν. Στο πρόταγμα του τοκογλυφικού κέρδους και του κυνικού ορθολογισμού του νεοφιλελευθερισμού, η Ελλάδα προτάσσει την προτεραιότητα του ανθρώπου έναντι της οικονομίας. Στην παγκοσμιοποίηση το δικαίωμα της εθνικής ύπαρξης. Στον ολιγαρχικό ολοκληρωτισμό τη μεγαλειώδη αρετή της Δημοκρατίας. Αν η Ελλάδα νικηθεί, θα νικηθεί όλη η Ευρώπη. Αν νικήσει, ο ιστός της αυταρχικής τραπεζικής αράχνης και της καταδολίευσης των λαών, θα αρχίσει να διαλύεται. Το γνωρίζουν και για αυτό ο πόλεμος θα είναι αδυσώπητος. Η επιλογή της, άλλωστε, ως πρώτου πειραματόζωου της οικονομικής επίθεσης εναντίον των λαών της Ευρώπης και ως τιμωρητέου παραδείγματος, δεν μπορεί να ήταν τυχαία. Σε επίπεδο συμβολισμού, η υποταγή της χώρας που ο πολιτισμός της διαμόρφωσε το σύστημα των πνευματικών αξιών της ουμανιστικής δύσης, θα άνοιγε τον δρόμο της υποταγής όλων.

Η Ελλάδα ξαναπαίζει τον ρόλο που της επιφυλάσσει το πεπρωμένο της. Να είναι μπροστάρισσα και υπέρμαχος του δικαίου και του ανθρωπισμού. Θα μπορούσαν οι Έλληνες να αποφύγουν την αναμέτρηση; Ναι, θα μπορούσαν! Αρκεί να έλεγαν το Ναι! Αρκεί να υποτάσσονταν, όπως τόσοι και τόσοι! Θα μπορούσαν στον Β’ ΠΠ να αφήσουν Ιταλούς και Γερμανούς να περάσουν, στο όνομα μιας λογικής επιβίωσης. Όμως δεν το έκαναν. Γιατί δε μπορούν! Γιατί δεν θα ήταν πια οι εαυτοί τους.

Τα Ναι, σχεδόν ποτέ δεν απέβησαν καλά για την Ελλάδα, όσο την δόξασαν τα Όχι. Και ποτέ η δόξα δεν ήταν το βραβείο της ευκολίας και του ενδοτισμού, αλλά του αγώνα και της αντίστασης. Διότι, μόνο τα «Όχι» προασπίζουν το δίκαιο της ανθρώπινης ύπαρξης και της ελευθερίας και ποτέ τα «Ναι», καθόσον η ανθρώπινη φύση και δη αυτή του ισχυρού, έχει την ροπή να επιβάλλεται στον εκβιαζόμενο, αν είναι δυνατόν με τη συναίνεση του μέσω του φόβου. Μέσω ενός φοβικού Ναι. Για αυτό τα Όχι είναι πολύ πιο σημαντικά από τα Ναι ως έκφραση μιας πολύ ισχυρής θέλησης για αυτοδιάθεση.

Η ιστορία δεν χαρίζεται σε κανένα. Ούτε στους Έλληνες. Αν η ιστορία έχει καταγράψει με ένδοξα γράμματα τους αγώνες των Ελλήνων, είναι επειδή αυτοί γράφτηκαν με αίμα θυσιαστικό και ήταν πάντα υπέρ του δικαίου. Έτσι και τώρα!

Σχέδιο: Μελάνι-χαρτί

Γ. Γ. Γ.