Ροζάρια, κομπολόγια και προσευχητάρια, κουτιά - μινιατούρες και άλλα πολλά συναρπάζουν με την λεπτομερή τέχνη της αναπαράστασης σκηνών της Βίβλου.
Το Μουσείο Τέχνης του Οντάριο σε συνεργασία με το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης και το Μουσείο του Rijksmuseum ετοιμάζονται να φιλοξενήσουν μία έκθεση που βυθίζει τον επισκέπτη στη μυστηριακή ομορφιά του 16ου αιώνα και στην τέχνη της ξυλόγλυπτης μινιατούρας, που πλέον αποκαλύπτει τα μυστικά μιας ολόκληρης εποχής και των τεχνιτών της.
 Κλειστή χάντρα από ροζάριο περ. 1490-1530, The Cleveland Museum of Art |
Στη συγκεκριμένη έκθεση ο επισκέπτης θα έχει την ευκαιρία να θαυμάσει περίπου 12 ξυλόγλυπτες μινιατούρες - κουτιά με το σπάνιο, καλοδιατηρημένο περιεχόμενο τους, καθώς και άλλα αντικείμενα εκείνης της εποχής, φτιαγμένα με μαεστρία που για χρόνια απασχολούσε επιμελητές και ιστορικούς της τέχνης, αναφορικά με τις λεπτομέρειες που επέτρεπαν την κατασκευή τέτοιων αντικειμένων.
Στην έκθεση με τίτλο Μικρά Θαύματα: Γοτθικές μινιατούρες, ο επισκέπτης θα μπορέσει να δει ένα 10% από τα σκαλιστά χειροποίητα θαύματα που σώζονται από εκείνη την εποχή, καθώς και 50 ακόμη εκθέματα που συμπλήρωσαν την έκθεση ως δάνειο από άλλα μουσεία του κόσμου και ιδιωτικές συλλογές. Ας σημειωθεί ότι κάποια από αυτά τα μικροσκοπικά ξυλόγλυπτα παρουσιάζονται για πρώτη φορά σε έκθεση.
Αυτά τα μικροσκοπικά σκαλιστά έργα τέχνης κατασκευάστηκαν ανάμεσα στο 1500 και 1530, και παρά το ότι βρέθηκαν σε περιοχές που εκτείνονταν από τη Φλάνδρα έως την Ολλανδία, εικάζεται ότι όλα είναι κατασκευασμένα από ένα μοναδικό –το πολύ δύο – εργαστήρια. Είναι η εποχή που η άνοδος της εμπορικής τάξης επιτρέπει την αγορά περίτεχνων αντικειμένων, που μπορεί να μην έχουν χρηστική αξία, αποτελούν, όμως, μνημεία τέχνης και δωρίζονται σε ευγενείς και ιδίως κυρίες της εποχής. Είναι επίσης η εποχή της Μεταρρύθμισης του Λούθηρου που πιέζει τους καθολικούς να αντιδράσουν: η καθολική Αντιμεταρρύθμιση είχε τα δικά της αξεσουάρ, περίτεχνα ροζάρια και κομπολόγια, σκαλιστά προσευχητάρια, που δωρίζονταν ως υπενθύμιση της πίστης και τελικώς πρόλαβαν για λίγο να γίνουν μόδα στη Βόρεια Ευρώπη.
 Ροζάριο Chatsworth |
Τα ροζάρια και τα κομπολόγια προσευχής, συνήθως τα φορούσαν οι κήρυκες και οι ιερείς, και κάθε μία μπίλια που αποτελούσε το σύνολο του ροζαρίου, ήταν σκαλιστή στο εσωτερικό της και το άνοιγμα της παρατήρηση και περισυλλογή, υποτίθεται ότι βοηθούσε τον πιστό στην προσήλωση και την ένταση της προσευχής του.
 |
Ροζάριο περ. 1490-1530, The Cleveland Museum of Art
|
Ήταν, όμως, και μία πρώτης τάξης ευκαιρία για τον άγνωστο τεχνίτη του 16ου αιώνα να ξεδιπλώσει τη μαγεία της τέχνης του, σε όλη την αίγλη και τη λεπτομέρεια της, παράγοντας αντικείμενα μικροτεχνίας, που μέχρι τότε μόνο σε γκραβούρες και ζωγραφικούς πίνακες συναντούσε κανείς. Εκείνο που εντυπωσίασε τους σύγχρονους ερευνητές είναι ο μικρός χώρος, στο οποίο είχε να κινηθεί ο καλλιτέχνης και πάλι ωστόσο κατάφερε σε μικρογραφία να αναπαραστήσει λεπτομερώς ολόκληρες σκηνές από τη Βίβλο, με ακρίβεια στα σύμβολα και στην αναβίωση δαιμονικών και ουράνιων χωρίων από γεγονότα της Αγίας Γραφής: συνήθως 2 ίντσες ξύλου ήταν αρκετές για τον λεπτολόγο τεχνίτη, προκειμένου να αφηγηθεί το επεισόδιο που είχε επιλέξει…
Το πώς, όμως, το έκανε αυτό ήταν ένα μυστήριο για αιώνες που ούτε η τεχνολογία των ακτίνων – Χ δεν μπορούσε να αποκαλύψει και τελικώς το κατάφεραν οι επιστημονικοί συνεργάτες του Μουσείου Τέχνης του Οντάριο: με τη βοήθεια μικρο-αξονικής τομογραφίας, αποκαλύφθηκε η διαστρωμάτωση της λεπτομερούς αυτής δουλειάς. Ο τεχνίτης του 16ου αιώνα. Πρώτα σκάλιζε τη σκηνή σε πολλά μικρά κομμάτια ξύλου, τα οποία μετά συναρμολογούσε σε μία ενιαία σκηνή, συγκρατώντας το κάθε τμήμα με μικροσκοπικά καρφιά, για την ακρίβεια καρφίτσες, πιο μικρές κι από τον σπόρο ενός χόρτου…
 |
Ροζάριο περ. 1500-1530
|
Ας σημειωθεί ότι κάποια από αυτά τα μικροσκοπικά ξυλόγλυπτα παρουσιάζονται για πρώτη φορά σε έκθεση. Ένα από τα ροζάρια ανήκε στον Βασιλιά Ερρίκο τον VIII και στην αφοσιωμένη σύζυγο του Κατερίνα της Αραγονίας, πιστή καθολική μέχρι το τέλος της ζωής της.
 |
Ροζάριο περ. 1500-1530
|
Η έκθεση θα φιλοξενείται στο Μουσείο του Οντάριο έως τις 22 Ιανουαρίου του 2017, στη συνέχεια θα φιλοξενηθεί στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης έως τις 21 Φεβρουαρίου του ιδίου έτους και θα καταλήξει στο Rijksmuseum έως τις 15 Ιουνίου.
 Το εσωτερικό μίας χάντρας από κομπολόι προσευχής |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου