Στα κρυφά μεταφέρθηκαν τα Γλυπτά του Παρθενώνα στο Ερμιτάζ

Είχε δοθεί ρητή εντολή από το Βρετανικό Μουσείο, κανείς απ' όσους επέβαιναν στο αεροπλάνο, ούτε καν τα μέλη του πληρώματός του, να μην μάθει τι κρύβεται μέσα στο τεράστιο κιβώτιο που βρισκόταν στον χώρο αποσκευών.

Κάτω από άκρα μυστικότητα και υπό τον φόβο αντιδράσεων αλλά και δυσάρεστων…εκπλήξεων μεταφέρθηκε, στις αρχές Δεκεμβρίου του 2014, από το Βρετανικό Μουσείο στο Μουσείο Ερμιτάζ της Ρωσίας, το ακέφαλο άγαλμα του Θεού Ιλισσού, τμήμα των κλεμμένων από τον Λόρδο Έλγιν Γλυπτών του Παρθενώνα. Και μπορεί ο τότε διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου να προσπάθησε, με κάθε τρόπο, να καλύψει το κλίμα μυστικοπάθειας που εντέχνως καλλιεργήθηκε, ήταν ωστόσο ολοφάνερο πως υπήρχε έντονος ο φόβος των αντιδράσεων ακόμη, της πιθανότητας το γλυπτό να μην μπορέσει να φθάσει ποτέ στη Ρωσία ή ακόμη και να μην επιστρέψει πίσω στη Βρετανία.

Πώς αλλιώς να εξηγηθεί το γεγονός ότι η επιχείρηση μεταφοράς του αρχαίου ελληνικού γλυπτού στήθηκε μόλις 15 ημέρες πριν να ταξιδέψει στη μακρινή Ρωσία και ήταν ελάχιστα τα άτομα που γνώριζαν γι’ αυτήν. Σύμφωνα με πληροφορίες το εντυπωσιακό άγαλμα του Θεού Ιλισσού πακεταρίστηκε, με ιδιαίτερη προσοχή τα μεσάνυχτα της 20ής Νοεμβρίου του 2014, λίγες ώρες μετά την ολοκλήρωση του ωραρίου λειτουργίας του μουσείου. Αφού πρώτα έγινε ένας καλός καθαρισμός παρέμεινε στην αποθήκη για λίγες ημέρες μέχρι να φθάσει η ώρα της προγραμματισμένης μεταφοράς του.

Άλλο ένα στοιχείο που αποδεικνύει πως οι υπεύθυνοι του Βρετανικού Μουσείου δεν επιθυμούσαν σε καμία περίπτωση να κυκλοφορήσει η είδηση της μεταφοράς του γλυπτού αποτελεί το γεγονός ότι προτίμησαν να χρησιμοποιήσουν ένα επιβατικό αεροσκάφος με προορισμό την Αγία Πετρούπολη. Είχε βεβαίως δοθεί ρητή εντολή, κανείς από όσους επέβαιναν στο αεροπλάνο, ούτε καν τα μέλη του πληρώματός του, να μην μάθουν τι κρύβεται μέσα στο τεράστιο κιβώτιο που βρισκόταν στο χώρο αποσκευών. Κανείς, εκτός από τα άτομα που το συνόδευαν και ήταν της απολύτου εμπιστοσύνης της διεύθυνσης του Βρετανικού Μουσείου.

Τι φοβούνταν οι Βρετανοί

Τι φοβούνταν οι Βρετανοί; Η αποστολή αυτή ήταν όντως επικίνδυνη, καθώς κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει τι θα μπορούσε να συμβεί σε περίπτωση που γινόταν γνωστό πως τμήμα των Γλυπτών του Παρθενώνα ταξιδεύει, για πρώτη φορά στα χρονικά, εκτός Βρετανικού Μουσείου. Σε περίπτωση, για παράδειγμα, που η ελληνική πλευρά το μάθαινε και ακολουθούσε τη νομική οδό το πολύτιμο έκθεμα θα μπορούσε να παραμείνει επί σειρά ετών είτε στη Ρωσία είτε σε κάποιο άλλο μέρος του κόσμου. Γι΄ αυτό εξάλλου και ελέγχθηκαν διεξοδικά τα αεροπορικά δρομολόγια και οι πιθανές πόλεις ανταπόκρισης της πτήσης.

Σε δεύτερο επίπεδο υπήρχε, βεβαίως, και ο φόβος μιας ενδεχόμενης επιχείρησης κλοπής καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που ανεκτίμητα μουσειακά εκθέματα έχουν μπει στο στόχαστρο επικίνδυνων διαρρηκτών και αρχαιοκάπηλων. Όσο για το ενδεχόμενο η Ρωσία να μην επιστρέψει ποτέ το άγαλμα, γι’ αυτό οι άνθρωποι του Βρετανικού Μουσείου αποφάσισαν να εμπιστευθούν τις διαβεβαιώσεις που έλαβαν από το ρωσικό υπουργείο Πολιτισμού.

Παρόλα αυτά η μυστική επιχείρηση μεταφοράς του ακέφαλου Ιλισσού στη Ρωσία ξεσήκωσε πλήθος αντιδράσεων, όχι μόνον από την ελληνική πλευρά, όπως ήταν εξάλλου αναμενόμενο, αλλά και από την βρετανική. Γνωστοί βρετανοί δημοσιογράφοι και κριτικοί τέχνης έγραψαν τότε πως ήταν απαράδεκτος και πρωτοφανής ο τρόπος της μεταφοράς του γλυπτού. Και η αλήθεια είναι πως, για πρώτη φορά στα παγκόσμια χρονικά, ο δανεισμός ενός μουσειακού εκθέματος, ανακοινώθηκε αφότου έφθασε στο μουσείο που θα το φιλοξενούσε προσωρινά!

Οι προτάσεις δανεισμού από άλλα Μουσεία

Δεν ήταν μόνο το Ερμιτάζ που είχε εκδηλώσει την επιθυμία να δανειστεί τα κλεμμένα Γλυπτά του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο. Όπως είχε αποκαλύψει ο ίδιος ο τότε διευθυντής του Μουσείου αντίστοιχο αίτημα είχε δεχτεί - και συζητήσει - από μουσεία – κολοσσούς μεταξύ των οποίων και το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, το Μουσείο του Λούβρου και κάποια μουσεία της Γερμανίας. Όπως αποδείχτηκε όμως καμία από τις παραπάνω προτάσεις δεν υλοποιήθηκε καθώς το Βρετανικό Μουσείο δεν θέλησε να διακινδυνεύσει μια δεύτερη μυστική επιχείρηση.

Η πολιτική αυτή βεβαίως δεν ακολουθείται για την πλειοψηφία των εκθεμάτων του διάσημου μουσείου τα οποία ταξιδεύουν συχνά σε άλλες χώρες προκειμένου να εκτεθούν. Η περίπτωση των Μαρμάρων του Παρθενώνα όμως είναι διαφορετική, είναι μοναδική, «φωνάζουν» το δίκαιο αίτημα επιστροφής τους εκεί όπου ανήκουν. Ένα αίτημα με το οποίο συντάσσεται η πλειοψηφία της διεθνούς κοινής γνώμης ακόμη και των ίδιων των Βρετανών.

Πηγή: Α. Κουκά, Έθνος

http://anaskafi.blogspot.com/2019/09/blog-post_84.html#more