Η προσωπογραφία του Γεωργίου Καραϊσκάκη που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ!

Ο φιλέλληνας υπολοχαγός Καρλ Κρατσάιζεν (1794 – 1878) φτάνει στην Ελλάδα τον Νοέμβριο του 1826 μαγεμένος από την αυτοθυσία των Ελλήνων και κύρια από τις θαυμαστές προσωπικότητες των οπλαρχηγών και των ναυμάχων που ηγούνται της επανάστασης. Αποφασίζει να αποτυπώσει πρόχειρα με μολύβι στο χαρτί όσους ακόμα βρίσκονται εν ζωή.

Τον Απρίλιο του 1827 φτάνει στο στρατόπεδο του Πειραιά όπου ξεκινά να αποτυπώνει γρήγορα στο χαρτί τον γιο της Καλογριάς, τον Γεώργιο Καραϊσκάκη ο οποίος την εποχή εκείνη υποφέρει από πυρετό.

Έχει χάσει κιλά, η κούραση έχει αλλοιώσει τα χαρακτηριστικά του προσώπου του ενώ η αγωνία φανερώνεται έκδηλη, καθώς έχει ήδη ανατεθεί η διεύθυνση του Αγώνα στον R. Church που προτείνει ένα σχέδιο επίθεσης κατά του Κιουταχή παντελώς ανεφάρμοστο.

Ο Καραϊσκάκης παρά τις αντιρρήσεις αναγκάζεται να το αποδεχθεί καθώς γνωρίζει ότι η πορεία του Αγώνα εξαρτάται και από τη συμμετοχή των ξένων και την αποδοχή των κυβερνήσεών τους. Το μολύβι του Κρατσάιζεν τρέχει γοργά πάνω στο χαρτί. Έχει τελειώσει με τα χαρακτηριστικά του προσώπου και αρχίζει να σχεδιάζει με αχνές γραμμές το σώμα του. Ο Καραϊσκάκης ίσως το ίδιο εκείνο απόγευμα που ο Κρατσάιζεν διέκοψε το σχέδιό του, ίσως το επόμενο, πετάγεται από το κρεβάτι της αρρώστιας, προκειμένου να σταματήσει αψιμαχίες μεταξύ των Ελλήνων που ρίχνουν από τα ταμπούρια της Καστέλλας και των Τούρκων από την απέναντι μάντρα του Φαληρικού πεδίου.

Ο ίδιος μαζί με τους άνδρες του, μια δύναμη 80 περίπου ατόμων, βρίσκονται στο σκοτάδι ανάμεσα σε διασταυρούμενα πυρά. Είκοσι πέφτουν νεκροί και εξήντα τραυματίζονται. Ο Καραϊσκάκης δέχεται βολή στο υπογάστριο και οκτώ ώρες αργότερα πεθαίνει. Το σχέδιο του Κρατσάιζεν δεν τελειώνει ποτέ.

Είναι το μόνο έργο του Κρατσάιζεν που είναι ημιτελές και ανυπόγραφο στο κάτω μέρος του, από τον ίδιο τον ήρωα που απεικονίζει. Διότι ο Κρατσάιζεν έβαζε τους πρωταγωνιστές του Αγώνα να υπογράφουν το σχέδιο, δείγμα αυθεντικότητας και ιστορικής τεκμηρίωσης. Ο Κρατσάιζεν φεύγοντας από την Ελλάδα πήρε τα 23 ολοκληρωμένα σχέδια αγωνιστών και το ένα και μοναδικό ημιτελές σχέδιο του Γεωργίου Καραϊσκάκη πίσω στο Μόναχο όπου τα εξέδωσε σε λιθογραφική μορφή.

Το 1971 τα σχέδια αυτά επανεκδόθηκαν σε μια πολύτιμη έκδοση της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών αφιερωμένη στα 150 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης. Σήμερα μπορείτε από το σπίτι σας να δείτε και να θαυμάσετε τις αυθεντικές μορφές των πρωταγωνιστών της Εθνικής μας Παλιγγενεσίας επισκεπτόμενοι την ψηφιακή γκαλερί της Εθνικής μας Πινακοθήκης, διαβάζοντας τη θαυμάσια περιγραφή της Μαρίνας Λαμπράκη – Πλάκα, Διευθύντριας της Εθνικής Πινακοθήκης.

Πηγή:

https://www.nationalgallery.gr/el/psiphiakes-parousiaseis/museum/karl-krazeisen-i-agiographia-tou-agona.html

. Πειραιόραμα

https://ellas2.wordpress.com/2020/04/27/%ce%b7-%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%83%cf%89%cf%80%ce%bf%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%af%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b3%ce%b5%cf%89%cf%81%ce%b3%ce%af%ce%bf%cf%85-%ce%ba%ce%b1%cf%81%ce%b1%cf%8a%cf%83%ce%ba/#more-139763