Ευανθία
Τζιμούρτα
Γράφοντας
για το συγκεκριμένο θέμα, είδα για λίγο το Τροπικό Δάσος του Αμαζονίου μέσα από
τα μάτια του ιθαγενούς καλλιτέχνη. Ήρθα,
έστω και για λίγο κοντά με την κουλτούρα της φυλής του, τα Πνεύματα, τις
παραδόσεις τους, τον τρόπο ζωής τους.
Μέσα από τα έργα του, από τα έργα ενός ανθρώπου που έχει μεγαλώσει και αναπνέι
στο μεγάλο πνεύμονα του πλανήτη μας, βλέπεις την ψυχή του Αμαζονίου.
Ειδικά, τις μέρες αυτές
που ακούμε και βλέπουμε την καταστροφή που σημειώνεται στον Αμαζόνιο, αξίζει να
γνωρίσουμε το Πνεύμα του μέσα από την τέχνη. Και μακάρι, αυτή η μικρή επαφή να
μας κάνει να ευαισθητοποιηθούμε και να
συνειδητοποιήσουμε πόσο ζωτικό κομμάτι είναι για τη ζωή μας και το μέλλον μας, κάτι που γνωρίζουν
καλά οι φυλές του Αμαζονίου.
John
Dyer: «Rare – Πνευματική αναγέννηση»
Ο
πίνακας αντιπροσωπεύει την πνευματική αναγέννηση ενός ατόμου που βιώνει την
τελετή Yawanawa για να γίνει ένας Shamen. Η τελετή ξεκινά με τη ρίζα του
σπάνιου ιερού φυτού που θεωρείται από τους Yawanawa ως το πιο ισχυρό φυτό του
τροπικού δάσους. Επικαλείται το πνεύμα Vana που θεωρείται ότι είναι ο
ιδιοκτήτης όλων των φυτών και το ισχυρότερο πνεύμα στο Τροπικό Δάσος. Η τελετή
για να γίνει ένας Shamen εμπλέκει τον άνθρωπο σε μια δίαιτα όπου απέχει από
συγκεκριμένα πράγματα και επικεντρώνεται στην πνευματικότητά του. Τα φυτά είναι
η πόρτα στον πνευματικό κόσμο. Η τελετή κάνει τη σύνδεση με τα πνεύματα και το
άτομο μεταμορφώνεται σε πνευματική οντότητα που μπορεί να βλέπει οράματα, να
θεραπεύει και να καθοδηγεί τη φυλή ως ένας Shamen.
Ο βρετανός καλλιτέχνης
John Dyer και ο ινδιάνος καλλιτέχνης του Αμαζονίου Nixiwaka Yawanawá εργάστηκαν
πάνω σε μια συμβολική πολιτιστική
ανταλλαγή με στόχο να δημιουργήσουν μια
έκθεση ζωγραφικής που να προβάλει τον πολιτισμό του Αμαζόνιου αλλά και
να εμπνεύσει τη νέα γενιά να συνδεθεί με το τροπικό δάσος.
Εργάστηκαν μαζί στο
μεγαλύτερο τροπικό δάσος του πλανήτη
αναζητώντας το πνεύμα του δάσους από την πολιτισμική προοπτική της Δύσης
και του Αμαζονίου ταυτόχρονα.
Nixiwaka
Yawanawá.
«Η
φιγούρα στο κέντρο της ζωγραφικής μου συμβολίζει όχι μόνο το πνεύμα Vana αλλά
και τους ίδιους τους Yawanawá. Τα ιερά φυτά παρουσιάζονται μαζί με ένα από τα
πιο ισχυρά ζώα στο τροπικό δάσος, το Jaguar. Το Jaguar συμβολίζει την ισχύ. Τα
πουλιά και οι πεταλούδες δημιουργούν μια εικόνα βιοποικιλότητας που όταν
συνδυάζεται με τις καταπληκτικές μορφές φυτών που βρίσκονται στον Αμαζόνιο
δημιουργούν ένα αίσθημα ενέργειας και ζωτικότητας. Η φυλή Yawanawá είναι οι
θεματοφύλακες του Αμαζονίου και η ενέργεια και η ζωή τους είναι φυσικό μέρος του
οικοσυστήματος. Πρέπει όλοι να σεβόμαστε την προσεκτική ισορροπία του τροπικού
δάσους και ελπίζω μέσα από αυτούς τους πίνακες να αναγεννηθούν οι σκέψεις και
οι πράξεις μας».
Αυτή η σημαντική
συνεργασία φιλοξενήθηκε στο Eden Project στην Κορνουάλη, στο Ηνωμένο Βασίλειο,
το 2015- 2016, με την υποστήριξη του
Survival International (παγκόσμιο κίνημα για τα δικαιώματα των
φυλών). ‘Ήταν μια θεαματική έκθεση
μεγάλης κλίμακας έργων ζωγραφικής και μια σπάνια ματιά σε ένα νέο ύφος της
Φυλετική Τέχνη του Αμαζονίου (Amazonian Rainforest Tribal Art).
Ο Nixiwaka Yawanawá
ανήκει στη φυλή Yawanawá του Αμαζονίου. Υπάρχουν πάνω από 900 Yawanawá, που
ζουν σε 8 φυλετικά χωριά. Το όνομα Yawanawá μεταφράζεται ως «Ο λαός του
αγριόχοιρου».
Αυτά
τα έργα απεικονίζουν το Πνεύμα του Νερού που ζει στα βάθη των μεγάλων ποταμών
του τροπικού δάσους. Η Yuxi Yuve είναι μια όμορφη γυναίκα με μακριά μαλλιά που
ρέουν, και συνδέουν το Πνεύμα με όλους τους ποταμούς και με κάθε τι υδάτινο
μέσα στο Τροπικό δάσος . Είναι η κυρία των υδάτων και είναι ένα ισχυρό πνεύμα
που φροντίζει για όλα τα ζωντανά όντα, τα φυτά, τα ζώα και τα ψάρια που
κατοικούν στον ποταμό. Εμφανίζεται σε οράματα στους Yawanawa όταν έχουν μια τελετή
που επικαλείται τη δύναμή της για να τους διδάξει τις πνευματικές δυνάμεις που
ζουν στο νερό. Συνδέει τον κόσμο του ποταμού με τη φυλή που δείχνει πόσο
σημαντικός είναι για τη ζωή τους ως μέρος της φύσης.
Nixiwaka
Yawanawá.
Το
Πνεύμα Υδάτων, η Yuxi Yuve έχει μια πραγματική σχέση με μένα, πέρα από τον
υδάτινο κύκλο του τροπικού δάσους έχει επίσης μια σχέση και με τις Γοργόνες,
τις ιστορίες και τα πνεύματα του δικού μας πολιτισμού. Στο έργο μου, έχω
συμπεριλάβει τα ψάρια του Αμαζονίου και στα πετρώματα των υδάτων και των
τροπικών δασών. Η ζωγραφιά μου έχει μια κυκλική ενέργεια που αντηχεί τον φυσικό
κύκλο της ζωής.
John
Dyer«Vana – Το Πνεύμα των Σκιών μας»
Αυτοί
οι πίνακες αντιπροσωπεύουν τα πολύ ισχυρά πνεύματα του Vana. Είναι οι φύλακες
άγγελοι που μας προστατεύουν από το κακό και ως τέτοια θεωρούνται το Πνεύμα της
δικής μας σκιάς. Μόνο οι Shaman μπορούν να δουν και να τους μιλήσουν σε τελετές
που περιλαμβάνουν Ayahuasca, ένα ιερό ποτό των Yawanawa. Η ζωγραφιά μου είναι
το όραμα της θείας μου, μιας Shaman, Είναι επομένως μια μοναδική, ισχυρή και
συναισθηματική εικόνα.
Nixiwaka
Yawanawá.
Στο
Βρετανικό πολιτισμό οι σκιές συχνά θεωρούνται δυσοίωνες, αλλά η διαπίστωση ότι
το πνεύμα της δικής τους σκιάς είναι προστάτης και άγγελος φύλακας είναι
διαφωτιστικό. Έχω ζωγραφίσει με έντονα χρώματα και αντιθέσεις για να φτιάξω το
τροπικό δάσος που εκρήγνυται με ενέργεια και φως από τις σκιές. Το πνεύμα του
Vana βρίσκεται στο κέντρο της σύνθεσης που ακτινοβολεί ενέργεια και προστασία.
Η ενέργεια που ζούμε μέσα μας είναι η ίδια ενέργεια που συνδέει όλα τα ζωντανά
όντα και αυτή η ενέργεια ακτινοβολεί στον καμβά.
John
Dyer: «Η δημιουργία του Uni (Ayahuasca)»
Αυτοί
οι πίνακες αντιπροσωπεύουν τον τρόπο με τον οποίο ο θάνατος ήρθε στον κόσμο και
νικήθηκε μέσα από την ανακάλυψη της αμπέλου που οι Yawanawá ονομάζουν Uni και
άλλες φυλές Ayahuasaca. Κάποτε οι άνθρωποι δεν ήταν θνητοί. Ένα κακό πνεύμα
σκότωσε έναν Shaman ο οποίος έγινε ο πρώτος άνθρωπος που πέθανε και τον έθαψαν.
Στη συνέχεια, ο γιος του είχε ένα όνειρο στο οποίο ο πατέρας του ήρθε σε αυτόν
και του είπε ότι ήταν ακόμα ζωντανός αλλά με διαφορετική μορφή. Ζήτησε από τον
γιο του, μετά από μια χρονική περίοδο, να επισκεφτεί τον τόπο όπου θάφτηκε και
να βρει ένα φυτό. Στο όνειρό του είχε εκπαιδευτεί από τον πατέρα του πώς να
κάνει ένα ιερό ποτό χρησιμοποιώντας το φυτό αυτό. Όταν ο γιος του επέστρεψε
στον τάφο του, ανακάλυψε αμπέλι που είχε αναπτυχθεί από όλες τις αρθρώσεις του
σώματος του Shaman. Ακολουθώντας τις οδηγίες, ανάμειξε τα φύλλα (Ravante) με τη
ρίζα του Uni και δημιούργησε το ιερό ποτό το οποίο, στις τελετές που
συνεχίζονται μέχρι και σήμερα, επιτρέπει στη φυλή να συνδεθεί με τους προγόνους
της στον κόσμο του Πνεύματος.
Nixiwaka
Yawanawá
Αυτό
το έργο συλλαμβάνει μια από τις πιο θεμελιώδεις ιστορίες της φυλής Yawanawá. Τα
φυτά επιτρέπουν στη φυλή να επανασυνδεθεί με τον Shaman και αυτή η ιστορία του
κύκλου της ενέργειας στηρίζει τον κύκλο της ζωής, του θανάτου και της
αναγέννησης.
John
Dyer: «Nawê»
Αυτοί
οι πίνακες αντιπροσωπεύουν την ένωση των δύο ισχυρότερων ζώων του τροπικού
δάσους του Αμαζονίου, του Boa Constrictor και του Jaguar, σε ένα. Αυτά τα ζώα
χαίρουν σεβασμό από τους Yawanawa για το πόσο δυνατά και επικίνδυνα είναι. Η
ένωσή τους πραγματοποιείται από δύο Shamens σε ένα ιερό τελετουργικό. Είναι ένα
ιερό τελετουργικό πουσυνδέει μέσω των Shamen, δημιουργώντας μια θεραπευτική και
προστατευτική διαδικασία για τη φυλή, το Δάσος και τον Πνευματικό κόσμο που
υπάρχει πέρα από τον υλικό μας κόσμο.
Nixiwaka
Yawanawá
Αυτή
η ζωγραφική συλλαμβάνει ένα όραμα που ο Nixiwaka Yawanawá είχε κατά τη διάρκεια
μιας φυλετικής τελετής στο Αμαζόνιο.. Αυτά τα δυο πνευματικά ζώα ενώθηκαν σε
ένα ζώο που ήταν ο συνδυασμός και των δύο πνευμάτων. Αυτό στη συνέχεια
μετατράπηκε σε ένα φυλετικό πνεύμα που συνέδεε και εξερράγη την ενέργειά του σε
κάθε μέρος του τροπικού δάσους. Χρησιμοποιώντας μια κυκλική σύνθεση και
διασυνδέοντας τα τολμηρά σχήματα και τα χρώματα των φυτών, ελπίζω να
δημιουργήσω μια έντονη και ζωντανή εικόνα τροπικού δάσους. Για μένα αυτή είναι
μια πολύ ισχυρή εικόνα του Πνεύματος του τροπικού δάσους.
Nixiwaka
Yawanawá: Kênê – ζωγραφική σώματος
Οι
άνθρωποι της φυλής Yawanawa χρησιμοποιούν τη ζωγραφική του σώματος που
αντιπροσωπεύεται από την Kênê. Από αμνημονεύτων χρόνων, ζωγραφίζουμε το σώμα
μας για να γιορτάσουμε παραδοσιακές γιορτές και τελετές, αλλά και στην
καθημερινότητά μας. Όταν ζωγραφίζουμε το σώμα μας, τιμούμε τους εαυτούς μας,
παραμένουμε όμορφοι και προστατευόμαστε από ασθένειες. Το πνεύμα της Kênê
εμφανίζεται σε οράματα κατά τη διάρκεια των τελετών Uni-Ayahuasca.
John
Dyer
Η
ζωγραφική του σώματος αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της φυλετικής κουλτούρας.
Παραδοσιακά, τα σώματα και τα πρόσωπα της Yawanawα είναι οι ίδιοι οι καμβάδες
τους, οι πίνακες και τα σχέδια που σχεδιάζουν ο ένας τον άλλο φέρνουν τη δύναμη
των πνευμάτων πάνω τους. Οι Yawanawá χρησιμοποιούν Paxiti (κόκκινους σπόρους)
για να δημιουργήσουν το χρώμα που χρησιμοποιούν. Με φυσικό χρώμα από το τροπικό
δάσος και ζωγραφίζοντας πρότυπα που προέρχονται από τη φύση, η φυλή γίνεται μία
με τη φύση καθώς τραγουδούν και χορεύουν στις τελετές τους.
John
Dyer
Σε
συνέχεια της συνεργασία τους, ο Dyer και ο Nixiwaka Yawanawá μέσω Eden Project,
προσκάλεσαν χιλιάδες παιδιά από όλο τον κόσμο (Spirit of the Rainforest art
project) να συνδεθούν με το Πνεύμα του
Τροπικού Δάσους, δημιουργώντας τα δικά τους έργα εμπνευσμένα από τις φυλές και
τον πολιτισμό του Αμαζονίου, τα φυτά, τα ζώα τα πουλιά αλλά και την τροφή του
τροπικού δάσους, αλλά και από τα έργα των Dyer και Nixiwaka Yawanawá.
Περισσότερα για τη
συνεργασία των δυο καλλιτεχνιών μπορείτε να δείτε εδώ:
Nixiwaka
Yawanawá
Επίσης, αξίζει να
επισκεφτείτε τη σελίδα του Nixiwaka Yawanawá στο Survival International
Organization, όπου έχει ως στόχο την προστασία των δικαιώματα των φυλών τόσο
του Αμαζονίου.
«Στη Βραζιλία σήμερα, τουλάχιστον πέντε φυλές
αριθμούν λιγότερους από πέντε ανθρώπους. Ακόμη και οι αμόλυντες φυλές μας, που
ζουν βαθιά μέσα στο δάσος, δεν είναι πλέον ασφαλείς καθώς οι παράνομοι ξυλεία και οι ανθρακωρύχοι πλησιάζουν».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου