Εντυπωσιάζει
η εικόνα της Θεσσαλονίκης με τείχη από το 1860 που κάνει τον γύρο του
διαδικτύου. Τη φωτογραφία δημοσίευσε ο Ζαχαρίας Σεμερτζίδης, στην ομάδα «Παλιές
φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης», σημειώνοντας ότι πρόκειται για ιστορική λήψη,
καθώς είναι το πρώτο φωτογραφικό ντοκουμέντο που εμφανίζει την πόλη όπως ήταν
πριν από την κατεδάφιση του τείχους. Η φωτογραφία, όπως αναφέρει, απεικονίζει
τη Θεσσαλονίκη το 1860, λίγα χρόνια πριν από την κατεδάφιση του παραθαλάσσιου
τείχους της πόλης.
Ο κ. Σεμερτζίδης έγραψε
συγκεκριμένα:
«Η μοναδική μέχρι σήμερα
φωτογραφική αποτύπωση της παραλίας της Θεσσαλονίκης πριν από την κατεδάφιση του
παραθαλάσσιου τείχους. Χρονολογία κατά προσέγγιση στα μέσα της δεκαετίας του
1860, οπωσδήποτε πριν το 1867. Μια ιστορική λήψη για την οποία όλοι εμείς στις
Παλιές Φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης αισθανόμαστε δικαιολογημένα υπερήφανοι που
έχουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε να σχολιάσουμε και να την κάνουμε γνωστή στα
μέλη μας και σε όλους όσους ενδιαφέρονται για το παρελθόν της πόλης μας».
Σύμφωνα με τους
διαχειριστές της σελίδας, το φωτογραφικό ντοκουμέντο εντοπίστηκε στα Εθνικά
Αρχεία της Ουγγαρίας (Magyar Nemzeti Levéltár) και περιλαμβάνεται σε άλμπουμ με τίτλο
«Κωνσταντινούπολη» το οποίο δημιουργήθηκε στη δεκαετία του 1860 από τους
διάσημους Αρμενικής καταγωγής φωτογράφους αδελφούς Αμπντουλάχ.
Τo άλμπουμ δεν φέρει
ημερομηνία, ούτε τα ονόματα των δημιουργών του, ενώ το περιεχόμενο των φωτογραφιών
αναφέρεται εν συντομία στα γαλλικά. Ξέρουμε ωστόσο ότι τόσο αυτό, όσο και ένα
δεύτερο, επίσης των αδελφών Αμπντουλλάχ στάλθηκαν το 1867 στην Παγκόσμια Έκθεση
του Παρισιού, όπου αποκόμισαν μεγάλη αναγνώριση.
ΣΗΜΕΙΑ
7 ΚΑΙ 8 ΤΗΣ ΑΝΩ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ
ΣΗΜΕΙΑ
2 ΚΑΙ 3
ΣΗΜΕΙΑ
5 ΚΑΙ 6
Το πιθανότερο είναι ότι οι
φωτογραφήσεις και τα άλμπουμ έγιναν κατόπιν επιθυμίας της Οθωμανικής κυβέρνησης
προκειμένου να προβληθεί η αυτοκρατορία στο εξωτερικό. Το άλμπουμ ανήκε αρχικά
στην οικογένεια Festetics, μελών της υψηλής Αυστοουγγρικής αριστοκρατίας με
καταγωγή την Κροατία.
Θεωρείται ότι η οικογένεια
Festetics το αγόρασε το 1867 στη Γαλλία, στη διάρκεια αυτής της έκθεσης. Αφού
παρέμεινε επί πολλές δεκαετίες κτήμα της οικογένειας Festetics, σήμερα ανήκει
στα Εθνικά Αρχεία της Ουγγαρίας.
Πρόκειται
πραγματικά για τη Θεσσαλονίκη;
Η φωτογραφία απέσπασε
χιλιάδες likes, ενώ κοινοποιήθηκε και από εκατοντάδες χρήστες μέσων κοινωνικής
δικτύωσης, ως ένα μοναδικής αξίας φωτογραφικό ντουκουμέντο. Ωστόσο, δεν ήταν
λίγοι και οι χρήστες που εξέφρασαν αμφιβολίες για το αν όντως πρόκειται για τη
Θεσσαλονίκη.
Ένας από τους ανθρώπους
που εξέφρασαν αμφιβολίες για το αν η φωτογραφία απεικονίζει την πόλη της
Θεσσαλονίκης ήταν και ο Ευάγγελος Χεκίμογλου, ένας από τους πιο γνωστούς ερευνητές
της κοινωνικής και γεωγραφικής ιστορίας της πόλης.
Ο κ. Χεκίμογλου έγραψε στο
προφίλ του στο Facebook:
«Εξέτασα στην ιστοσελίδα
των Κρατικών Αρχείων της Ουγγαρίας τη φωτογραφία που δημοσίευσε χτες η Ομάδα
των Παλαιών Φωτογραφιών της Θεσσαλονίκης (κ. Σεμερτζίδης) και εκφράζω τις
αμφιβολίες μου ότι πρόκειται για τη Θεσσαλονίκη, χωρίς να μπορώ να το αποκλείσω
αυτή τη στιγμή.
Οι λόγοι που επικαλούμαι
είναι καταρχάς δύο:
α) Δεν υπάρχει ίχνος της
Αγίας Σοφίας και του Kara Ali cami’i.
β) Δεν έχουμε άλλες λήψεις
των freres Αbdullah από τη Θεσσαλονίκη.
Προτείνω ένα workshop για
τη συζήτηση του θέματος.
Σπεύδω να αποδομήσω
εξαρχής το επιχείρημα που προβλήθηκε για ομοιότητα με τον ζωγραφικό πίνακα
Sulucca, ο οποίος δεν είναι φωτογραφία (ενδέχεται να περιέχει φανταστικά
στοιχεία) και τον οποίον δεν έχει δει κανείς εν πρωτοτύπω.
Η δημόσια χρήση του (πέραν
της δημοσιεύσεως σε οπισθόφυλλο ποιητικού βιβλίου) έγινε για πρώτη φορά το
1995, όχι όμως με την έννοια του αποδεικτικού στοιχείου. Τα συγχαρητήριά μου,
όπως και να 'χει, στην Ομάδα των Παλαιών Φωτογραφιών και τον κ. Σεμερτζίδη
προσωπικά.
Σημασία έχει η
συσσωρευτική ερευνητική δουλειά κι όχι το συμπέρασμα, που αλλάζει ανάλογα με
τις γνώσεις μας». ΜΕ ΠΗΓΕΣ ΑΠΟ www.istorikathemata.com/
/www.facebook.com/oldthessaloniki
ΟΜΩΣ...ΣΥΓΚΡΙΝΟΝΤΑΣ
ΤΟΥΣ ΛΟΦΟΥΣ ΚΑΙ ΤΑ ΒΟΥΝΑ ΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ
ΠΕΡΙ ΤΟΥ 1860 ΜΕ ΑΥΤΑ ΤΟΥ GOOGLE EARTH
ΔΙΑΠΙΣΤΩΝΟΥΜΕ ΑΥΤΟ...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου