Η ωρίμανση των συνθηκών για την κήρυξη της Επανάστασης - Τα προεπαναστατικά σχέδια - Η Φιλική Εταιρεία - Οι φάσεις της Επανάστασης.
Η Επανάσταση του 1821
υπήρξε ένας εννιάχρονος σκληρός αγώνας των Ελλήνων για την ανεξαρτησία, που
οδήγησε στην ίδρυση του Ελληνικού κράτους: «Στη συνείδηση του Έθνους έλαβε
θρυλικές διαστάσεις, ενέπνευσε τις επόμενες γενεές των Ελλήνων για διαδοχικές
απελευθερωτικές εξορμήσεις και σε καιρούς δοκιμασίας τις εμψύχωσε για καρτερία
και αντίσταση» («ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ», τ. ΙΒ, ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ). Η
Ελληνική Επανάσταση επίσης δημιούργησε ένα τεράστιο ρεύμα φιλελληνισμού στην
Ευρώπη, ανάγκασε Μεγάλες Ευρωπαϊκές Δυνάμεις να ασχοληθούν με την Ελλάδα,
προκάλεσε ισχυρότατο πλήγμα στην Ιερά Συμμαχία και σήμανε τον θρίαμβο της αρχής
των εθνοτήτων.
Ποιοι
παράγοντες οδήγησαν στην Επανάσταση του 1821;
Η Ελληνική Επανάσταση
έγινε ύστερα από μια σειρά άλλες «μικρότερες» επαναστάσεις, τοπικές εξεγέρσεις,
αλλά και συνεχή ανταρσία κατά των Οθωμανών. Ήταν επίσης αποτέλεσμα μακράς
ιδεολογικής προετοιμασίας. Σ' αυτή είχαν τεράστια συμβολή η μεγάλη πρόοδος των
Ελλήνων κατά τα τέλη του 18ου και τις αρχές του 19ου αιώνα και οι ιδέες της
Γαλλικής Επανάστασης, οι οποίες περνούσαν συχνά μέσα από τις μυστικές
επαναστατικές εταιρίες (περισσότερα για το θέμα αυτό, θα βρείτε στο βιβλίο
«1821 + ΜΥΣΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ», ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΡΧΕΤΥΠΟ 2021). Παρά την καταπίεση, την
ταπείνωση και τους συνεχείς διωγμούς, οι Έλληνες στα χρόνια της σκλαβιάς
κατόρθωσαν να διασώσουν και να αναπτύξουν την ενότητά τους γύρω από την
Ορθοδοξία και να συνταχθούν στο κοινοτικό σύστημα. Μετά την μεγάλη παρακμή των
πρώτων αιώνων της τουρκοκρατίας, άρχισε από τα μέσα του 18ου αιώνα η ανάπτυξη
της οικονομίας, ιδιαίτερα του εμπορίου και της ναυτιλίας. Οι Έλληνες ευνοήθηκαν
από τις ρωσοτουρκικές Συνθήκες του 1774 και των επόμενων ετών, αλλά και από
τους Ναπολεόντειους Πολέμους. Ιδιαίτερα σημαντική ήταν επίσης η ραγδαία
ανάπτυξη της Παιδείας σε πολλές περιοχές του ελληνισμού. Τα σχολεία
πολλαπλασιάστηκαν, τα εκπαιδευτικά προγράμματα βελτιώθηκαν, εκδόθηκαν πολλά
βιβλία, αρκετά απ’ τα οποία ήταν επιστημονικά, οι μορφωμένοι Έλληνες πλήθυναν
και οι Διδάσκαλοι του Γένους επιτελούσαν σημαντικό έργο.
Στις αρχές του 19ου
αιώνα, ιδιαίτερα κατά τη δεύτερη δεκαετία του, οι ταγοί, πολιτικοί και
πνευματικοί του ελληνισμού, άρχισαν να συνειδητοποιούν τη ραγδαία πρόοδο που
είχαν σημειώσει οι Έλληνες. Το 1818, ο Ιωάννης Καποδίστριας γράφει ότι υπήρχαν
οι «κινητήριες δυνάμεις» για την πολιτική αναγέννηση της Ελλάδας, εννοώντας την
πρόοδο του εμπορίου και της ναυτιλίας και την άνθιση της παιδείας.
Αλλά και ένας ακόμα σπουδαίος Έλληνας, ο Αδαμάντιος Κοραής έγραφε στις αρχές του 19ου αιώνα ότι: «Ή είναι βέβαιον ότι ενεργείται της Ελλάδος η αναγέννησις ή δεν είναι τίποτε βέβαιον εις τον Κόσμον» και μερικά χρόνια αργότερα, τον Δεκέμβριο του 1814 έγραφε: «Υπάρχουν σημεία αναντίρρητα, ότι εξύπνησε τέλος πάντων η ταλαίπωρος Ελλάς· και η εξύπνησις αυτή προετοιμάζει και την μέλλουσαν ελευθερίαν». Υπήρχαν όμως διαφορετικές απόψεις για το πώς και πότε θα απαιτούσε η Ελλάδα την «μέλλουσαν ελευθερίαν» καθώς δεν συνέπιπταν οι γνώμες των Ελλήνων. Υπήρχαν πάντως τρεις κυρίως ιστορικές προοπτικές.
Για
τη συνέχεια εδώ:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου