«Noa Noa»: Τα ταξίδια του Πολ Γκογκέν στην αποικιοκρατούμενη Ταϊτή

Gauguin in Tahiti, Πηγή εικόνας: www.nytimes.com

Γράφει ο Γιώργος Δήμος

Ο Γάλλος ζωγράφος, Πολ Γκογκέν, είναι γνωστός στο ευρύ κοινό ως ένας από τους κύριους αντιπροσώπους του μεταϊμπρεσιονιστικού κινήματος, αλλά και ένας από τους πλέον τολμηρούς εικαστικούς στην ιστορία της Τέχνης.

Λίγοι γνωρίζουν, όμως, σχετικά με την περιπέτειά του στην Ταϊτή, όπου ο Γκογκέν ταξίδεψε με μία υποτροφία που κέρδισε από τη γαλλική κυβέρνηση και γνώρισε γυναίκες που έγιναν τα θέματα μερικών από τους γνωστότερους πίνακές του και αποθανάτισε στο «ημερολόγιό» του, που εξέδωσε υπό τον τίτλο, «Noa Noa» (1901), που είναι η ονομασία ενός συγκεκριμένου αρώματος.

Η Ταϊτή και οι άνθρωποι που ζούσαν εκεί στιγμάτισαν το ζωγράφο και οι σημειώσεις του αξίζουν να διαβαστούν σήμερα, ως μια εναλλακτική ιστορία ενός κοσμοπολίτη καλλιτέχνη που επιλέγει να γνωρίσει και να ζήσει με ένα λαό που βρίσκεται υπό Γαλλική κατοχή.

«Τοπίο από την Ταϊτή» (1893). Πηγή εικόνας: fineartamerica.com

Στην πραγματικότητα, ο Γκογκέν ταξίδεψε στην Ταϊτή δύο φορές. Την πρώτη φορά, το 1890, το ταξίδι του (το οποίο είχε σχεδιάσει εκ των προτέρων) πραγματοποιήθηκε χάρη σε μία επιτυχημένη δημοπρασία με έργα του στο Παρίσι. Σκοπός του ήταν να αφήσει, για κάποιο χρονικό διάστημα, πίσω του τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και «οτιδήποτε είναι τεχνητό και συμβατικό».

Αρχικά εγκαταστάθηκε στο Παπεέτε, την πρωτεύουσα της αποικίας, όμως, απογοητευμένος από την πρώτη εικόνα του, που ερχόταν σε αντιπαράθεση με τις εξωτικές περιγραφές του μέρους που είχαν πέσει στα χέρια του, αποφάσισε να στήσει το ατελιέ του στο Mataiea, 45 χιλιόμετρα έξω από το Παπεέτε, όπου και δημιούργησε πίνακες όπως το «Fatata te Miti (Κοντά στη θάλασσα)» (1892) και το «Io Orana Maria (Ave Maria)» (1891), μερικούς από τους σημαντικότερους πίνακες αυτής του της περιόδου.

«Fatata te Miti (Κοντά στη θάλασσα)» (1892). Πηγή εικόνας: en.wikipedia.org

Στο έργο του, «Noa Noa», ο Γκογκέν εξηγεί πως στην Ταϊτή έψαχνε να βρει τον επίγειο Παράδεισο, ούτως ώστε να «ζήσει εκεί σε έκσταση, ειρηνικά και για την τέχνη, μακριά από την ευρωπαϊκή μάχη για το χρήμα». Στο Παπεέτε βρήκε την ευρωπαϊκή επιρροή να έχει εισχωρήσει σε όλους τους τομείς της καθημερινότητας. Η αλήθεια, όμως, είναι πως και οι δικές του επιρροές από τη Δύση δεν τον άφηναν να δει τους ιθαγενείς ως τίποτε άλλο, παρά ως άσχημους «πρωτόγονους» για το μεγαλύτερο μέρος του πρώτου ταξιδιού του στη χώρα.

Ο Γκογκέν, παρόλα αυτά, κατάφερε να υπερνικήσει αυτές του τις προκαταλήψεις και αφού έμαθε τη γλώσσα των Μάορι, σταδιακά εισχώρησε και στην κουλτούρα του ξένου προς εκείνον αυτού λαού.

Για τη συνέχεια εδώ:

https://artviews.gr/noa-noa-ta-taxidia-tou-pol-gkogken-stin-ap/