Ο άγνωστος παραθαλάσσιος μητροπολιτικός ναός του Αγίου Δημητρίου

Η μικρή εκκλησία με τα 12 μακρόστενα παράθυρα έγινε στάχτη στην πυρκαγιά του 1890 και στα αποκαΐδια θάφτηκε η ιστορία της Φιλικής Εταιρείας στη Θεσσαλονίκη.

Ήταν μια σχετικά μικρή τρίκλιτη ξυλόστεγη μεταβυζαντινή βασιλική. Διόλου εντυπωσιακή, μα τόσο χαρακτηριστική για την πόλη. Ένας μικρός και ταπεινός ναός αφιερωμένος στον Αϊ Δημήτρη, τον άγιο που η πόλη τιμά εδώ και πολλά πολλά χρόνια. Από τα μικρά και στενά παράθυρα έμπαινε το φως και μαζί με αυτό των κεριών απλώνοντας γύρω και πάνω κι έδινε χρώμα και ένταση στις εικόνες των αγίων, της Παναγίας, του Παντοκράτορα μα κυρίως του Αϊ Δημήτρη, έφιππου πάνω στο κόκκινο άλογο με τη σιδερένια πανοπλία και το δόρυ στο χέρι έτοιμος να σκοτώσει τον εχθρό.

Έτσι θα ήταν ο λησμονημένος πια παραθαλάσσιος ναός του Αγίου Δημητρίου που στα 1890 ήταν ο μητροπολιτικός ναός της Θεσσαλονίκης για τους Χριστιανούς κατοίκους της, βρισκόταν στη θέση όπου σήμερα ορθώνεται ο ναός του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά και έγινε στάχτη από τη μεγάλη πυρκαγιά εκείνου του Αυγούστου. «Η εκκλησία αυτή αποτελούσε σύμβολο της ορθοδοξίας στην πόλη και κέντρο γύρω από το οποίο συσπειρωνόταν ο ελληνισμός στα χρόνια εκείνα που τα χριστιανικά έθνη της Βαλκανικής προετοιμάζονταν για τον Μακεδονικό Αγώνα», αναφέρει η Θάλεια Μαντοπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ, η οποία και μελετά αυτή την ιστορία εδώ και πολλά χρόνια.

Για τη συνέχεια εδώ:

http://anaskafi.blogspot.com/2025/10/blog-post_35.html#google_vignette