Επαναπατρισμός εικόνων από τη Γερμανία, που είχαν κλαπεί από ελληνικές μονές και ναούς

Αμφιπρόσωπο εικονίδιο χορού (με τις παραστάσεις των Αγίων Αναργύρων και των Τριών Ιεραρχών).

18ος αι. (φωτ. ΥΠΠΟΑ).

Τρεις εικόνες –μεταβυζαντινά κειμήλια που είχαν κλαπεί από ελληνικά εκκλησιαστικά μνημεία– επαναπατρίστηκαν από τη Γερμανία στην Ελλάδα, στις 28 Απριλίου 2016, σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Κατόπιν συντονισμένων ενεργειών των Εφορειών Αρχαιοτήτων και των ελληνικών διπλωματικών αρχών, οι γερμανικές αστυνομικές αρχές παρέδωσαν τις εικόνες στο Γενικό Προξενείο του Μονάχου. Είχε προηγηθεί απόφαση του Ειρηνοδικείου του Μονάχου για την οριστική απόδοσή τους στο Ελληνικό Δημόσιο.

«Χριστός Μέγας Αρχιερεύς», 1885 

(φωτ. ΥΠΠΟΑ).

Το 2012 η τότε Διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών, αρμόδια τότε Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού για θέματα αρχαιοκαπηλίας, πληροφορήθηκε από την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση Ηπείρου ότι σε οίκο δημοπρασιών στη Γερμανία (Hargesheimer & Günther, έδρα Düsseldorf) διατίθεντο προς πώληση μεταβυζαντινά κειμήλια κλαπέντα από ελληνικά εκκλησιαστικά μνημεία.

Ακολούθησε άμεση κινητοποίηση, έλεγχος του τηρούμενου ηλεκτρονικού φωτογραφικού αρχείου και συνεργασία με τις συναρμόδιες περιφερειακές Εφορείες Αρχαιοτήτων (πρώην 8η και 19η Εφορείες Βυζαντινών Αρχαιοτήτων σε Ιωάννινα και Τρίκαλα αντίστοιχα) με αποτέλεσμα την ταυτοποίηση δεκαοκτώ κλαπέντων μεταβυζαντινών κειμηλίων από ναούς της Ηπείρου κυρίως, αλλά και της Θεσσαλίας και της Δ. Μακεδονίας. Μετά από έρευνες διαπιστώθηκε ότι το μεγαλύτερο μέρος των κειμηλίων είχε ήδη πωληθεί ή επιστραφεί σε ιδιώτες στην Ολλανδία και τη Ρωσία, μία εικόνα είχε πωληθεί σε ιδιώτη στο Düsseldorf και τέσσερις επεστράφησαν στην προμηθεύτρια εταιρεία του οίκου δημοπρασιών στο Μόναχο.

Κατόπιν έγκλησης που κατατέθηκε από τον εκπρόσωπο του ελληνικού δημοσίου κατά της προμηθεύτριας εταιρείας στο Μόναχο το 2013 παραδόθηκαν στις αστυνομικές αρχές και στη συνέχεια στην αρμόδια Εισαγγελία οι εξής τρεις εικόνες:

«Ένθρονη Παναγία Οδηγήτρια», 1885

(φωτ. ΥΠΠΟΑ).

–«Χριστός Μέγας Αρχιερεύς», 1885, διαστ. 0,73×0,36 μ., που είχε κλαπεί από τη μονή Γενεσίου της Θεοτόκου και Aγίου Χαραλάμπους, στη θέση Αργυραίικα, Πετρίλου, ΠΕ Καρδίτσας, Περιφέρειας Θεσσαλίας. Η κλοπή πραγματοποιήθηκε το διάστημα 25 Δεκεμβρίου 2006 – 3 Ιανουαρίου 2007.

–«Ένθρονη Παναγία Οδηγήτρια», 1885, διαστ. 0,73×0,35 μ., επίσης κλαπείσα από τη μονή Γενεσίου της Θεοτόκου και Αγίου Χαραλάμπους, στη θέση Αργυραίικα Πετρίλου Καρδίτσας.

–Αμφιπρόσωπο εικονίδιο χορού (με τις παραστάσεις των Αγίων Αναργύρων και των Τριών Ιεραρχών), 18ου αι., διαστ. 0,17×0,12μ., που είχε κλαπεί από το ναό Κοίμησης Θεοτόκου Κουκουλίου, ΠΕ Ιωαννίνων, Περιφέρειας Ηπείρου. Η κλοπή πραγματοποιήθηκε το διάστημα 21–25 Δεκεμβρίου 2009.

Οι προσπάθειες για τον επαναπατρισμό και των υπόλοιπων εικόνων συνεχίζονται.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1. Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού (Δελτίο Τύπου).

http://www.archaiologia.gr/blog/2016/05/11/%CE%B5%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CF%80%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CE%B5%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CE%BD%CF%89%CE%BD-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%B5%CE%AF%CF%87%CE%B1%CE%BD-%CE%BA%CE%BB%CE%B1/