Καθηγητής Παναγιώτης
Ήφαιστος
Δεν
είναι άγνωστες οι προϋποθέσεις που απαιτούνται για να επιτύχει ένα κράτος να
κατακτήσει θέση και ρόλο που θα το καθιστά περιφερειακή δύναμη με επιρροή,
στρατηγική εποπτεία και επωφελείς συναλλαγές με τις μεγάλες δυνάμεις. Το
νεοελληνικό κράτος τους δύο τελευταίους αιώνες δεν πληρούσε αυτές τις
προϋποθέσεις. Ούτε βέβαια και τις τελευταίες δεκαετίες.
Πολύ περισσότερο δεν τις
πληροί σήμερα όταν επί μια δεκαετία σέρνεται στο έδαφος, η κοινωνία δέχεται
καθημερινά εξοντωτικά πλήγματα, η νεολαία μεταναστεύει και οι εμφορούμενοι από
φιλοπατρία πολίτες χαρακτηρίζονται ετερόκλητος όχλος ή και ακραίοι και
φασίστες. Γι’ αυτό και για πολλούς άλλους λόγους, αυτά που ακούμε για τον
«ηγετικό μας ρόλο στα Βαλκάνια» επειδή η Ελλάδα, ουσιαστικά, αναγνώρισε τον
τιτοϊκής επινόησης ανεκδοτολογικό σκοπιανό αλυτρωτισμό, είναι πρωτάκουστα και
εκτός πραγματικότητας.
Όποιος έχει στοιχειώδη
γνώση για το πώς λαμβάνονται οι αποφάσεις στις ΗΠΑ γνωρίζει πως όταν τέτοια
ακούνε οι εκεί αξιωματούχοι του Πενταγώνου χαχανίζουν. Το ίδιο και στα
επιτελεία των άλλων μεγάλων δυνάμεων. Εξάλλου, ακόμη και ο Ζάεφ μας πήρε
χαμπάρι και την ίδια περίπου στιγμή που χαιρετούσε τον «Μακεδονικό στρατό» μας
ανακήρυξε «ηγέτη των Βαλκανίων».
Εξάλλου, τα περί
ανθόσπαρτων Βαλκανίων με την Ελλάδα ηγέτη-σημαιοφόρο ειρήνης πολύ θυμίζουν τα
ιλαροτραγικά μεταφυσικά ιδεολογήματα της δεκαετίας του 1990 περί
παγκομιοποίησης που «καθιστούσαν τον πλανήτη ενιαίο, τους ΜΚΟ κύριους παίχτες,
τον ωφελιμισμό-χρησιμοθηρία κύριο κίνητρο των ανθρώπων και το κράτος περιττό
όπως και η κρατική κυριαρχία».
Προσπαθώντας να
καταλάβουμε τι λένε οι ποιητές ηγέτες γίνεται αντιληπτό πως δεν βλέπουν πως το
πολυπολικό διεθνές σύστημα του μεταψυχροπολεμικού 21ου αιώνα γίνεται ολοένα και
πιο συγκρουσιακό και πως η αυταπάτη για ανθόσπαρτα Βαλκάνια είναι μια
εξωπραγματική και επικίνδυνη για την χώρα μεταφυσική αντίληψη της διεθνούς
πολιτικής.
Οικονομικοπολιτική
εξάρτηση
Πρώτον, «στην διεθνή
πολιτική το κυριότερο νόμισμα είναι η ισχύς» (Kenneth Waltz). Εξ ου, και «η σωστή διάγνωση των
παθολογιών του διεθνούς συστήματος είναι το αντίστοιχο της ιατρικής επιστήμης».
Μπορεί τα θεωρήματα και τα ιδεολογήματα των τελευταίων δεκαετιών να
καλλιεργούσαν λανθασμένη αντίληψη, αλλά η διεθνής πολιτική είναι εγγενώς
ανταγωνιστική και συγκρουσιακή, ποτέ γραμμικά κινούμενη και τα περί αντιθέτου
του λεγόμενα είναι ανορθολογικά και επικίνδυνα. Όλα εξαρτώνται από την
ισορροπία δυνάμεων, συμφερόντων και συναλλαγών και όταν αυτές οι προϋποθέσεις
δεν πληρούνται έχουμε αστάθεια ή και πόλεμο.
Δεύτερον, πως θα ασκήσει
περιφερειακή στρατηγική εποπτεία ένα κράτος όπως η Ελλάδα όταν εξ αντικειμένου
δεν είναι οικονομικοπολιτικά ανεξάρτητη και όταν όλες οι προβολές δείχνουν ότι
το διαπραγματευτικό έλλειμμα των 8 τελευταίων ετών οδηγεί σε εκποίηση του
δημόσιου και ιδιωτικού πλούτου, απουσία αναπτυξιακών κινήτρων και αβάστακτα
χρέη τις επόμενες δεκαετίες! Για να μιλήσουμε με τα λόγια υπουργού της παρούσης
κυβέρνησης, αυτό σημαίνει ότι γίναμε αποικία χρέους και χώρα που πλήττεται ή
και ακυρώνεται πλήρως η εθνική της ανεξαρτησία.
Πόσο και πως αυτά
επηρεάζουν την παρούσα και προβαλλόμενη στρατιωτική ισχύ του κράτους όταν
προϋποθέσεις κρατικής ισχύος είναι, μεταξύ άλλων, ικανή πολιτική διακυβέρνηση
επαρκώς δημοκρατικά νομιμοποιημένη εξουσία, ποιοτική και ποσοτική επάρκεια
πολεμικών μέσων, αξιόμαχη στρατιωτική ηγεσία, επεξεργασμένα επιτελικά σχέδια,
υποστηρικτική οικονομική υποδομή, σταθερότητα στόχων και προσεγγίσεων
ανεξάρτητα πολιτικών διακυμάνσεων, κοινωνική συνοχή, υψηλό φρόνημα και
αυτοπεποίθηση των πολιτών και ετοιμότητα / αποφασιστικότητα προάσπισης εθνικού
συμφέροντος. Ποιες και πόσο ισχύουν από αυτές τις προϋποθέσεις;
Ανελέητος
κρατοκεντρικός κόσμος
Τρίτον, υπάρχουν και
λιγότερο μετρήσιμα πλην εξόχως σημαντικά κριτήρια και παράγοντες. Στα μη
μετρήσιμα πλην εφικτό να σταθμιστούν και εκτιμηθούν στην βάση διαπιστωμένων
προσανατολισμών της χώρας είναι κριτήρια και παράγοντες όπως η κοσμοθεωρητική
ευρωστία. Αυτή απορρέει από τον εθνικό πολιτισμό και τις εθνικές πολιτικές
παραδόσεις, υποστηρικτικές εδραίες και ακμαίες κοινωνικές δυνάμεις, οι οποίες
είναι όλες σιδερένια συνενωμένες γύρω από τα ιεραρχημένα εθνικά συμφέροντα.
Είναι κοινωνικό σώμα, τα
μέλη του οποίου εμφορούνται από ακλόνητη φιλοπατρία και ετοιμότητα αυτοθυσίας.
Οι πολίτες δεν άγονται και φέρονται από ανυπόστατα αν όχι ανύπαρκτα διεθνιστικά
ιδεολογικά δόγματα, αλλά προσκολλώνται στην ύπαρξη και στην ακεραιότητα της
οικείας πατρίδας. Χάνονται όλα εάν υπάρχει έλλειμμα πολιτικής παιδείας που
θολώνει την θέαση της αλήθειας.
Ο κρατοκεντρικός κόσμος
είναι ανελέητος, η πολιτική ηθική στην διεθνή πολιτική είναι μηδενική και τα
περί με οποιανδήποτε τρόπο ένωσης του πλανήτη (και πλέον ολοφάνερα και της
Ευρώπης!) είναι μεταμφιέσεις αξιώσεων ισχύος των εκάστοτε ηγεμονικών δυνάμεων.
Η αλήθεια κάθε κοινωνίας είναι μια και μοναδική: Η πατρίδα/κράτος είναι η
ευημερία της, η ελευθερία της και η ασφάλειά της.
Τέλος στο ίδιο πλαίσιο,
εδώ και δεκαετίες λέμε ότι ένα λιγότερο ισχυρό κράτος έχει σημαία τις υψηλές
αρχές του διεθνούς δικαίου. Αρχές είπαμε γιατί το πώς γίνονται οι αρχές κανόνες
είναι άλλη υπόθεση που προγραμματικά ακυρώνει ο νομικισμός που συμφορά μας
κυριαρχεί και επηρεάζει την διπλωματία μας. Δεν είναι κατανοητό από πολλούς ότι
το διεθνές δίκαιο αναφέρεται στην διεθνή τάξη και όχι σε κάποια ιστορική
απόφαση δικαιοσύνης για το που πρέπει να είναι τα σύνορα ή που θα είναι στο
μέλλον.
Δεν είναι του παρόντος,
αλλά όφελος από υψηλές αρχές και τάση ευνοϊκής ερμηνείας των Συνθηκών και των
Συμβάσεων έχουμε μόνο άμα η πολιτική ηγεσία κατανοεί τις πολιτικές και
στρατηγικές όψεις του διεθνούς συστήματος και της διεθνούς τάξης στην οποία το
διεθνές δίκαιο αναφέρεται. Χάος η διαφορά μεταξύ ενδοκρατικής τάξης /
δικαιοσύνης και διακρατικής τάξης και όταν δεν τις γνωρίζεις οι ζημιές ή και η
καταστροφή είναι βεβαία.
Αναπόδραστα προκύπτουν
συμφορές αν οι πολιτικοί ηγέτες πιπιλίζουν μεταφυσικούς νομικισμούς αντί να
γνωρίζουν βαθιά τα θουκυδίδεια αξιώματα του κρατοκεντρικού συστήματος όπως
«δίκαιο έχει όποιος έχει ίση δύναμη και όταν αυτό δεν συμβαίνει ο ισχυρός
επιβάλλεται και ο αδύναμος υποχωρεί και προσαρμόζεται», «όσοι είναι ελεύθεροι
το χρωστούν στην δύναμή τους» και «η ελπίδα για άλλα είναι σπάταλη».
Θουκυδίδεια
αξιώματα
Ένα ακόμη κρίσιμο
κριτήριο είναι η ποιότητα της διπλωματίας και η αξιοπιστία της εθνικής
στρατηγικής. Συνδέεται άμεσα με μια σειρά κριτήρια εκ των οποίων μείζον είναι
οι στρατηγικές των μεγάλων δυνάμεων και οι επωφελείς συναλλαγές μιας
περιφερειακής χώρας μαζί τους.
Κατ’ αρχάς, οι μεγάλες
δυνάμεις σε όλες τις ιστορικές φάσεις οι βαθύτερες διαμορφωτικές δυνάμεις του
ιστορικού γίγνεσθαι και των διανεμητικών λειτουργιών της ισχύος στην διεθνή
πολιτική. Ούτε τις υποτιμάς ή τις εχθρεύεσαι, ούτε τις ανταγωνίζεσαι ασκόπως ή
υποκλίνεσαι αδιαμαρτύρητα. Άμα αυτά κάνει ένα περιφερειακό κράτος είναι όχι
«ηγέτης» αλλά στρατηγικά αναλώσιμο και υποψήφιο για την κλίνη του Προκρούστη.
Για να μιλήσω πιο
συγκεκριμένα, «είθισται» οι ηγεμονικές δυνάμεις πριν εξαποστείλουν ένα κράτος
στην Κλίνη του Προκρούστη να το ροκανίζουν με το να το σπρώξουν να κατευνάζει
απειλές, να αναγνωρίζει τα «αλυτρωτικά» ιστορικά ανέκδοτα της ψυχροπολεμικής
εποχής και να το χρησιμοποιούν ως εργαλείο εκπλήρωσης τακτικών σκοπών.
Την στιγμή που οι
ευρωατλαντικές σχέσεις, οι συσχετισμοί στις περιφέρειες και οι πλανητικές
στρατηγικές σχέσεις είναι σε πλήρη ρευστότητα και διαμόρφωση, οι ΗΠΑ λογικά
είναι να ενδιαφέρονται να προσανατολίσουν όπως τους συμφέρει το θνησιγενές
κράτος της FYROM. Να στερεώσουν την στρατιωτική τους βάση που είναι μια από τις
μεγαλύτερες στον πλανήτη και βρίσκεται σε κομβικό γεωπολιτικό σημείο, να
συνεχίσουν να αναχαιτίζουν τις ηπειρωτικές δυνάμεις και ξεχνώντας τι έλεγαν για
τα ιστορικά ανέκδοτα του Τίτο μετά το 1945 να διασπείρουν αλυτρωτισμούς και σε
άλλα γειτονικά κράτη. Όπως λέμε στην στρατηγική, κατατριβή τρίτων, μεταφορά
βαρών και έλεγχος της κατανομής ισχύος.
Από
διεθνείς ηγέτες διεθνείς υπηρέτες
Οι έχοντες την ευθύνη
των αποφάσεων εάν είχαν στρατηγική θέαση των προαναφερθέντων αμερικανικών
συμφερόντων στα Βαλκάνια μια μόνο συναλλαγή μπορούσε να γίνει μαζί τους: Η
FYROM ονοματολογικά και με κάθε άλλο τρόπο να εξαφανίσει τα ιστορικά ανέκδοτα
του Τίτο και να αποδεχθούν την διεθνή τάξη στα Βαλκάνια. Τώρα, το ακριβώς
αντίθετο θα έχουμε και μάλλον όπως ήδη υπαινιχθήκαμε όχι μόνο στο θνησιγενές
κρατίδιο της FYROM. Στα αδιάλειπτα στρατηγικά παίγνια των ηγεμονικών δυνάμεων η
Ελλάδα δεν γίνεται ηγέτης, αλλά εν δυνάμει θύμα μεταφοράς βαρών και κατατριβής.
Ασυγχώρητα οι επίδοξοι
περιφερειακοί ηγέτες φορούν περικεφαλαία που θα γράφει πάνω την περίφημη φράση
του Σόιμπλε στην Ελβετία. Βασικά θα γράφει: “ηλίθιοι”: ισχύ, γεωπολιτικές
αναμετρήσεις και μεταψυχροπολεμική εμβάθυνση των συγκρούσεων θα έχουμε στα
Βαλκάνια. Και θα είναι ιδιαίτερης έντασης επειδή όπως πάντα κάναμε θα
συνεχίσουμε να αναχαιτίζουμε τις ηπειρωτικές δυνάμεις, καθότι εδώ βόρεια του
Αιγαίου για ιστορικούς λόγους έχουν ισχυρά θρησκευτικά και άλλα ερείσματα, όχι
“παγκοσμιοποίηση”, “τέλος της ιστορίας” και εθνικά στερημένους ανθρώπους που
χορεύουν ζεϊμπέκικα.
Έτσι βλέπουν τους
Ιθαγενείς ξένους υπηρέτες τους οι Αμερικανοί όταν κατ’ εντολή τους κατευνάζουν
εξυπηρετώντας τους τακτικούς σκοπούς τους αντί να διεκδικήσουν ένα σημαντικό
και πραγματικό ηγετικό ρόλο ως ισχυρό και περήφανο κράτος. Πολύ περισσότερο οι
Αμερικανοί θα μας υποτιμήσουν όταν διαπιστώνουν καθημερινά το γεγονός ότι οι κάτοχοι της εξουσίας αντιμετωπίζουν την κοινωνία
και τους πολίτες ως ανυπόστατους δούλους και όχι ως αυτεξούσιους πολίτες, όπως
ήταν πάντα οι Έλληνες ακόμη και κάτω από συνθήκες κατοχής και καταστολής.
Όταν για παράδειγμα
διαπιστώνουν ότι οι Έλληνες πολίτες που κρατούν ελληνικές σημαίες κοντόφθαλμα
και δεσποτικά τους χαρακτηρίζουν όχλο και με ακόμη μεγαλύτερη μικροπρέπεια
μετρούν το πόσοι πήγαν σε κάθε εκδήλωση για να αποφανθούν το ότι στην μια ή την
επόμενη ήταν λιγότεροι από την χθεσινή και την μεθεπόμενη.
Έτσι κινούμενοι οι
κατέχοντες θέσεις ευθύνης και κυρίως όταν οι ίδιοι αδίστακτα πλήττουν την
Ελληνική κοινωνία, δεν μπορούν να είναι διεθνείς ηγέτες παρά μόνο διεθνείς
υπηρέτες. Ακόμη και πολιτικά τυφλοί βλέπουν ότι αυτό ήδη συμβαίνει, Οι
κατέχοντες την εξουσία μετατράπηκαν σε μαέστρους αλματωδών εκλογικεύσεων, σε
επικοινωνιακούς αριστοτέχνες μετάδοσης λανθασμένων εικόνων. Σε
καρεκλοκένταυρους που εγκαταλείπουν όλες τις προεκλογικές θέσεις, και, για να
χρησιμοποιήσω μια καθιερωμένη πλέον έννοια, σε πρωταθλητές ανενδοίαστων
αναιτιολόγητων κωλοτούμπων.
Πηγή:
SLpress
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου