Όταν οι φάλαινες… περπατούσαν στη στεριά

 

Tετράποδα κήτη με ουρά, ηλικίας… 43 εκ. ετών [video]

Επιστήμονες στην Αίγυπτο ανακάλυψαν μια νέου είδους τετράποδη φάλαινα, που έζησε πριν από περίπου 43 εκατομμύρια χρόνια.

Το απολίθωμα του αμφιβίου, που ονομάστηκε Phiomicetus anubis, ανακαλύφθηκε αρχικά στη δυτική έρημο της Αιγύπτου. Το όνομά του προήλθε από τον αιγυπτιακό θεό Ανουβι, καθώς το κρανίο του ζώου μοιάζει με την κεφαλή τσακαλιού με την οποία απεικονίζεται ο θεός των νεκρών της αιγυπτιακής μυθολογίας.

Η ανακάλυψη του κήτους αυξάνει περαιτέρω την κατανόηση των επιστημόνων για τη βιογεωγραφία και την αναζήτηση τροφής των πρώτων φαλαινών. Οι πρόγονοι των σύγχρονων φαλαινών προέρχονται από θηλαστικά που μοιάζουν με τα ελάφια που ζούσαν στην ξηρά σε διάστημα 10 εκατομμυρίων ετών. Με βάρος περίπου 600 κιλά και τρία μέτρα μήκος, η Phiomicetus anubis είχε δυνατά σαγόνια για να πιάνει το θήραμά της, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε από τα πρακτικά της βασιλικής εταιρείας την Τετάρτη. Η αρχαία φάλαινα μπορούσε να περπατήσει στη στεριά αλλά και να κολυμπήσει στο νερό. Τα τμήματα του σκελετού της βρέθηκαν στην αιγυπτιακή λεκάνη Φαγιούμ, το όνομα της οποίας σημαίνει λίμνη ή θάλασσα και αναλύθηκαν από επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο της Μανσούρα.

Παρ’ όλο που η περιοχή είναι πλέον τμήμα της ερήμου, κάποτε ήταν καλυμμένη από θάλασσα και για τον λόγο αυτό είναι μια πλούσια πηγή απολιθωμάτων για τους παλαιοντολόγους. «Η Phiomicetus anubis είναι ένα βασικό νέο είδος φάλαινας και μια πολύ σημαντική ανακάλυψη για την αιγυπτιακή και την αφρικανική παλαιοντολογία», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Αμπντουλάχ Γκοχάρ, στο πρακτορείο Reuters. Αν και δεν είναι η πρώτη φορά που βρέθηκε το απολίθωμα μιας φάλαινας που διέθετε πόδια, η Phiomicetus anubis πιστεύεται ότι είναι ο πρώτος τύπος ημι-υδρόβιας φάλαινας που ανακαλύφθηκε ποτέ στην Αφρική. Οι πρώτες φάλαινες πιστεύεται ότι εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στη Νότια Ασία πριν από περίπου 50 εκατομμύρια χρόνια. Το 2011, μια ομάδα παλαιοντολόγων στο Περού ανακάλυψε ένα απολίθωμα τετράποδης φάλαινας ηλικίας 43 εκατομμυρίων ετών, της οποίας τα πόδια διέθεταν πλέγματα και οπλές.

Tετράποδη φάλαινα ηλικίας 42,6 εκατ. ετών και στο Περού

Ένα καλά διατηρημένο απολίθωμα μιας τετράποδης φάλαινας που ζούσε τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα πριν από 42,6 εκατομμύρια χρόνια εντοπίστηκε πριν από τρία χρόνια από Παλαιοντολόγους στις ακτές του νότιου Περού, φέρνοντας στοιχεία σχετικά με την εξέλιξη των κητωδών.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες το νέο αυτό είδος, που περιγράφεται σε μια μελέτη που δημοσιεύεται σήμερα στην επιστημονική επιθεώρηση Current Biology έχει μήκος 4 μέτρα και το επιστημονικό όνομά του είναι Peregocetus pacificus. Βρέθηκε σε απόσταση ενός χιλιομέτρου από τα παράλια του Ειρηνικού, στην Πλάγια Μέδια Λούνα, 250 χιλιόμετρα νοτίως της Λίμα.

Η φάλαινα είχε τέσσερα πόδια, ικανά να σηκώνουν το βάρος της στην ξηρά. Αυτό σημαίνει ότι η Peregocetus pacificus μπορεί να επέστρεφε στις βραχώδεις ακτές για να ξεκουραστεί ή ακόμη και να γεννήσει εκεί, αν και πιθανότατα περνούσε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στο νερό. Και τα τέσσερα άκρα της είχαν μικρές οπλές, ενδεχομένως να είχαν και νηκτική μεμβράνη. Με τα μακριά δάχτυλά της και τα σχετικά αδύνατα άκρα της, το περπάτημα στην ξηρά μάλλον δεν θα ήταν εύκολη υπόθεση.

Από την άλλη πλευρά, τα ανατομικά χαρακτηριστικά της ουράς και των ποδιών, συμπεριλαμβανομένων των μακρών, πιθανών μεμβρανών, παρόμοια με μια βίδρα, δείχνουν ότι ήταν και καλός κολυμβητής.

«Πιστεύουμε ότι τρεφόταν στο νερό και ότι η μετακίνησή της στη θάλασσα ήταν ευκολότερη σε σύγκριση με τη στεριά. Ορισμένοι σπόνδυλοι της ουράς παρουσιάζουν έντονες ομοιότητες με άλλα ημιυδρόβια θηλαστικά, όπως για παράδειγμα με τις ενυδρίδες, κάτι που υποδηλώνει ότι χρησιμοποιούσαν την ουρά κατά κύριο λόγο για να τις βοηθά στο κολύμπι», εξήγησε ο παλαιοντολόγος  του Βασιλικού Βελγικού Ινστιτούτου Φυσικών Επιστημών και επικεφαλής της έρευνας Όλιβερ Λάμπερτ.

Η γεωλογική ηλικία της νέας φαλαινοθηρίας και η παρουσία της κατά μήκος της δυτικής ακτής της Νότιας Αμερικής υποστηρίζουν έντονα την υπόθεση ότι τα πρώτα κητοειδή έφθασαν στον Νέο Κόσμο σε ολόκληρο τον Νότιο Ατλαντικό, από τη δυτική ακτή της Αφρικής μέχρι τη Νότια Αμερική, σύμφωνα με τους ερευνητές.

Οι φάλαινες θα είχαν υποβοηθηθεί στο ταξίδι τους από τα δυτικά ρεύματα της επιφάνειας και από το γεγονός ότι τότε η απόσταση μεταξύ των δύο ηπείρων ήταν το μισό αυτό που είναι σήμερα. Οι ερευνητές προτείνουν ότι, μόνο μετά την άφιξή τους στη Νότια Αμερική, οι αμφίβιες φάλαινες μετανάστευσαν προς βορρά, φθάνοντας τελικά στη Βόρεια Αμερική.

Η Peregocetus pacificus δείχνει ότι οι πρώτες φάλαινες που έφτασαν στην αμερικανική ήπειρο διατηρούσαν ακόμη την ικανότητα να περπατούν στην ξηρά. Οι πρόγονοι των φαλαινών και των δελφινιών ζούσαν στην ξηρά πριν από 50 εκατομμύρια χρόνια, στην περιοχή της σημερινής Ινδίας και του Πακιστάν.

Ομάδες παλαιοντολόγων έχουν επίσης βρει στη Βόρεια Αμερική απολιθώματα ηλικίας 41,2 εκατομμυρίων ετών από τα οποία συμπέραναν ότι εκείνη την εποχή τα κητώδη έχασαν την ικανότητά τους να στέκονται στα πόδια τους και να περπατούν.

File Photo Η αρχαία φάλαινα, που ονομάστηκε Phiomicetus anubis, μπορούσε να κολυμπήσει στο νερό, αλλά και να περπατήσει στη στεριά. via Facebook Mansoura University

https://hellasjournal.com/2021/08/otan-i-falenes-perpatousan-stin-steria-tetrapoda-kiti-me-oura-ilikias-43-ek-eton-video/