Έλληνες Σοφοί. Σπάνιες εικόνες στο Μουσείο Αντρέι Ρουμπλιόφ

Μια πολλή ενδιαφέρουσα έκθεση με ελληνικό ενδιαφέρον παρουσιάζει αυτό το μήνα το   Κεντρικό Μουσείο Αρχαίου Ρωσικού Πολιτισμού και Τέχνης Andrey Rublev, στη Μόσχα.  Είναι η έκθεση «Οι Έλληνες Σοφοί» με τρεις σπάνιες εικόνες των αρχών του 18ου αιώνα που αφορούν στο Ρωμαίο ποιητή Βιργίλιο, το Δία (στη σλαβική παράδοση Diy) και στο Σόλωνα τον Αθηναίο.

 

Σόλων

Στη βυζαντινή αλλά και στη δυτική τέχνη είναι συνηθισμένο θέμα οι αρχαίοι σοφοί και οι βιβλικοί προφήτες που θεωρείται ότι προλέγουν την έλευση του Χριστού. Άλλωστε για τους προ χριστιανισμού φιλοσόφους η «σοφία» θεωρήθηκε μέρος της θείας αποκάλυψης. Τον 16ο αιώνα στις εκκλησίες της Ελλάδας, της Μολδαβίας και της Ρωσίας η διακόσμηση στα εικονοστάσια περιλάμβανε ιστορικά αλλά και μυθικά πρόσωπα του αρχαίου κόσμου.   Σύμφωνα με τον επιμελητή της έκθεσης Αλεξέι Γκουλμάνοφ  η παράδοση τέτοιων εικόνων ανάγεται στους Πατέρες της Εκκλησίας: τον 3ο αιώνα, ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς έγραψε ότι ο Θεός έδωσε στο λαό τού Ισραήλ το νόμο μέσω του Μωυσή και στους Έλληνες – τη φιλοσοφία, η οποία επίσης τους οδήγησε στη γνώση του Λόγου του Χριστού.

 

Δίας

Η εικόνα του Βιργίλιου (αρχική εικόνα) ήταν δημοφιλής στην εκκλησιαστική τέχνη (κυρίως τη Δυτική) χάρη σε στίχο του που θεωρήθηκε προφητεία για τη γέννηση του Χριστού. «Ήδη μια νέα γέννηση έχει έρθει ψηλά από τον ουρανό»

Στο ειλητάριο του Σόλωνα περιλαμβάνονται προφητείες που αποδίδονται σε άλλους όπως προφητείες της Σίβυλλας, του Ιησού, γιού του Σίραχ κ.ά

Όσο για το Δία, η ένταξή του μεταξύ των σοφών είναι μοναδική. Οι συγγραφείς του μεσαίωνα πίστευαν ότι οι αρχαίοι θεοί ανάγονται στους θεοποιημένους ήρωες. Το κείμενο στον ειλητάριο του Δία δεν έχει διασωθεί ολόκληρο αλλά ερευνητές του μουσείου Ρουμπλιόφ κατέληξαν ότι πρόκειται για παράφραση ομιλίας του Αποστόλου Παύλου στα Λύστρα. Υπάρχει επίσης αναφορά στο δεύτερο και τρίτο βιβλίο των Μακκαβαίων.

 

Ιουστίνος

Στην αίθουσα υπάρχει και ένας εντελώς διαφορετικός πίνακας. Είναι μια μικρή εικόνα του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα. Απεικονίζει τον πρωτοχριστιανό μάρτυρα Ιουστίνο το  Φιλόσοφο που μαρτύρησε στη Ρώμη. Ασπάστηκε τον Χριστιανισμό κατά τη διάρκεια επίσκεψης του στην Αθήνα.

Η έκθεση εντάσσεται στη σειρά «Εκθέσεις Δωματίου» που πραγματοποιούνται σε μικρούς χώρους του μουσείου Andrey Rublev

https://www.art22.gr/%ce%ad%ce%bb%ce%bb%ce%b7%ce%bd%ce%b5%cf%82-%cf%83%ce%bf%cf%86%ce%bf%ce%af-%cf%83%cf%80%ce%ac%ce%bd%ce%b9%ce%b5%cf%82-%ce%b5%ce%b9%ce%ba%cf%8c%ce%bd%ce%b5%cf%82-%cf%83%cf%84%ce%bf-%ce%bc%ce%bf/