Όλγα Μαύρου
Ταξιδεύοντας, παντού Ελλάδα βρίσκεις… Αρχαιοελληνικά αγάλματα και ειδώλια, νομίσματα και κοσμήματα, κανάτια και όπλα έχουν κλαπεί όχι μόνον από ανασκαφές στον τόπο μας, αλλά και απ’ όπου η Ελλάδα είχε αποικίες.
Όμως υπάρχει και η
ακίνητη πνευματική περιουσία της χώρας. Ο κύριος όγκος των αρχαιοελληνικών ναών
και των κτιρίων δεν μπορούσε να μετακινηθεί. Οπότε απέμειναν στη θέση τους τα
ιερά και τα θέατρα. Αυτά είναι τα ελληνικά χνάρια που πήραμε στο κατόπι από τις
Ηράκλειες Στήλες του Γιβραλτάρ (Columnas de Hércules στα ισπανικά) μέχρι την
ακρόπολη της Χεράτ στο Αφγανιστάν.
Οι ελληνικοί ναοί και
θέατρα της Ιταλίας, της Μέσης Ανατολής, της Μικράς Ασίας και της Μαύρης
Θάλασσας είναι τόσο πολλοί, που απαιτούν ένα θέμα ξεχωριστό. Οπότε θα μείνουμε
αρχικά σε τέσσερις χώρες, με την πυξίδα ρυθμισμένη στις πέτρες και τις κολώνες
που έστησαν οι πρόγονοί μας, φτωχοί ή κυνηγημένοι και όχι άπληστοι κερδοσκόποι.
Πολλοί ήταν πρόσφυγες που αναζήτησαν τρόπους επιβίωσης στα ξένα όταν εισέβαλαν
στα μέρη τους οι Πέρσες ή άλλοι λαοί.
Ο κύριος όγκος, όμως,
όσων δημιούργησαν οι μετανάστες μας στην Μεσόγειο και στα Βαλκάνια, στην Αφρική
και στην Ασία, θα μείνει τελικά θαμμένος για πάντα. Αλλού επειδή δεν συμφέρει
τους ντόπιους να αχρηστεύουν π.χ. ακίνητη περιουσία ή λιμένες στην Κυανή Ακτή
για να ψάχνουν ελληνικά νεκροταφεία ή και περίτεχνα αγάλματα. Στις όμορες
χώρες, όπως στην Αλβανία και όπως έχουμε ξαναγράψει στην Τουρκία, οι θησαυροί
θα μείνουν κρυμμένοι για άλλο λόγο: οι ελληνικές επιγραφές δεν μπορούν να
αποδοθούν σε Ρωμαίους.
Ακόμα και οι Ισπανοί δεν
θέλουν να τα πολυσκαλίζουν, γιατί η ανεύρεση αρχαιοτήτων π.χ. στην Καταλονία,
της δίνει ένα πολιτισμικό προβάδισμα έναντι άλλων αυτόνομων περιοχών της χώρας.
Στην Καταλονία το Εμπόριον (σημερινό Empúries) αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα
αρχαιολογικά στολίδια της Ιβηρικής, βορείως της Βαρκελώνης, κοντά στα γαλλικά
σύνορα. Ιδρύθηκε από Φωκαείς το 576 π.Χ. Έχει ανασκαφεί πλήρως μόνον το ένα
τέταρτο του αρχαιολογικού χώρου.
Τί
σώζεται μέχρι σήμερα
Σώζεται σήμερα το
νεότερο τμήμα της πόλης, η Νεάπολη. Εκεί μπορούμε να δούμε τμήματα του τείχους,
που χρονολογείται περίπου στο 150 π.Χ., στα οικοδομικά υλικά του οποίου
χρησιμοποιήθηκαν όσα είχαν αντέξει από την παλαιότερη (ελληνική πάντως) οχύρωση
του εμπορικού αυτού σταθμού και η οποία είχε πρωτοανεγερθεί κατά τον 4ο π.Χ.
αιώνα.
Σώζεται επίσης ένας ανδριάντας του Ασκληπιού, ύψους περίπου δύο μέτρων και ο οποίος βρισκόταν στην είσοδο του Ασκληπιείου της περιοχής. Στον χώρο τοποθετήθηκε αντίγραφο και το πρωτότυπο (φιλοτεχνημένο μάλλον στη Δήλο από παριανό και πεντελικό μάρμαρο) εκτίθεται το μουσείο του Εμπορίου. Η κατωτέρω μεταλλική “επιστολή” που βρέθηκε εκεί, είναι παραγγελία Ίωνα εμπόρου προς τον αντιπρόσωπό του στο Εμπόριον και χρονολογείται στον 5ο π.Χ. αιώνα. Εκτίθεται στο μουσείο του Εμπορίου.
Ήδη από τον 4ο αι. π.Χ. το Εμπόριον έκοβε και χρησιμοποιούσε το δικό του νόμισμα, με τα διακριτικά της πόλης. Μετά το 48 π.Χ. και την επικράτηση του Ιουλίου Καίσαρα στην αναμέτρησή του με τον Πομπήιο (το Εμπόριον είχε ταχθεί ατυχώς υπέρ του δεύτερου) η πόλη άρχισε πλέον να παρακμάζει.
Για
τη συνέχεια εδώ:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου