Το καλλιτεχνικό
πρόγραμμα της περιόδου 2024-2025 παρουσίασε η Διευθύντρια της Εθνικής
Πινακοθήκης – Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου, Συραγώ Τσιάρα, στη Συνέντευξη Τύπου
που παραχώρησε την Παρασκευή 1 Νοεμβρίου στο Αμφιθέατρο «Ίδρυμα Ωνάση» της
Εθνικής Πινακοθήκης. Επίσης, ανακοινώθηκε ότι στο δεύτερο εξάμηνο του 2025 θα
εγκαινιαστεί η νέα παρουσίαση της μόνιμης συλλογής στον τρίτο όροφο της Εθνικής
Πινακοθήκης. Η έκθεση θα εστιάσει στην εξέλιξη της μεταπολεμικής ελληνικής
τέχνης κατά το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα διερευνώντας τις σχέσεις του σώματος
με το χώρο και την κοινωνία.
Francisco Goya, Los Caprichos – Μόνιμη Συλλογή
Ογδόντα χαρακτικά,
οξυγραφίες σε χαρτί και ακουατίντα, που χρονολογούνται από το 1797-98, θα
παρουσιαστούν σε μια πολύ σημαντική έκθεση και θα συνοδεύονται από φωτογραφίες
των προπαρασκευαστικών σχεδίων. Είναι η πρώτη χαρακτική σειρά του Goya και η
μόνη που δημοσιοποιήθηκε όταν ο καλλιτέχνης ήταν εν ζωή. Η σειρά που έχει στην
κατοχή της η Εθνική Πινακοθήκη είναι εκτυπωμένη το 1803 και αγοράστηκε το 1962
όταν ήταν διευθυντής ο Μ. Καλλιγάς.
Η σειρά των χαρακτικών
που φέρει τον τίτλο Los Caprichos, που ο Francisco Goya δημοσιεύει στις αρχές
του 1799, αποτελεί ένα έργο-ορόσημο στην καλλιτεχνική του εξέλιξη, καθώς για
πρώτη φορά ο επίσημος ζωγράφος της Ισπανικής Αυλής αφήνεται να εκφράσει τον
επαναστατικό χαρακτήρα μιας τέχνης ώριμης και απελευθερωμένης από τις
δεσμεύσεις των δημόσιων παραγγελιών.
Francisco
Goya y Lucientes (Φουεντετόδος 1746-Μπορντώ 1828) | Την τραβάει σωστά, 1797-98
– Εκτύπωση 1803 | Οξυγραφία, στιλβωμένη ακουατίντα και καλέμι, 21,5 x 15,1 εκ.
| Από τη σειρά “Los Caprichos”
Εμφορούμενος από τα
πνευματικά και φιλοσοφικά ερείσματα του Διαφωτισμού που πρέσβευε τα ιδανικά της
λογικής, της προόδου και της ελευθερίας, ο Goya αντλεί τα θέματά του από την
ίδια τη ζωή της εποχής του, εστιάζοντας στις πιο προκλητικές όψεις της
κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας που τον περιβάλλει, προκειμένου να
ασκήσει μια ανελέητη κριτική στις σκοτεινές πλευρές της ισπανικής κοινωνίας του
τέλους του 18ου αιώνα. Στηλιτεύει τη ματαιοδοξία και τις υποκριτικές ανθρώπινες
σχέσεις, την πορνεία, τη μιζέρια και την αμορφωσιά των απλών ανθρώπων που ζουν
σε έναν κόσμο βυθισμένο στις δεισιδαιμονίες και τις μαγικές πρακτικές.
Καυτηριάζει την τεμπελιά και τη διαφθορά μιας συντηρητικής και σκοταδιστικής
Εκκλησίας που χρησιμοποιεί ως όργανο καθυπόταξης την Ιερά Εξέταση. Χλευάζει
θεσμούς σατιρίζοντας την άγνοια και την απληστία γιατρών, δασκάλων και
δικαστών, ασκώντας έτσι μια έμμεση κριτική στην εξουσία του Στέμματος.
Απεικονίζει φαντασιακές σκηνές μαγικών τελετουργικών, εκφράσεις ενός
δημιουργικού οραματισμού που απλώνεται για να αγκαλιάσει διαστάσεις δαιμονικές,
αποκυήματα της νύχτας της λογικής.
Αυτή η εμβύθιση στα
σκοτάδια του ανθρώπινου ψυχισμού χρησιμοποιεί συχνά ως μορφολογικό εργαλείο την
παραμόρφωση: αλλοίωση των χαρακτηριστικών του προσώπου με έντονους και
αποκρουστικούς μορφασμούς, περιγραφή της φθοράς και του γήρατος των γυμνών
σωμάτων των μαγισσών, ασχήμια, ζωομορφισμός – πρόσωπα και σώματα που
λειτουργούν ως αποτυπώσεις ψυχικών διαστρεβλώσεων και παθών. Όντα στο μεταίχμιο
της φαντασίας και της πραγματικότητας, κινούμενα μέσα σε δραματικά φωτισμένα
σκηνικά που ζωντανεύουν χάρη στην αριστοτεχνική χρήση της τεχνικής της
ακουατίντας.
Αρχική εικόνα: Τάσος Μαντζαβίνος «Η
δύναμις μου εν ασθενεία τελειούται» Λάδι σε μουσαμά, 2013, 150 x 130 εκ.
Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης/ΕΠΜΑΣ
Για
τη συνέχεια εδώ:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου