Κείμενο: Πέπη Νικολοπούλου
«Νομίζω ότι ο κόσμος θα εκπλαγεί με όσα δει. Και οι τρεις επαναπροσδιόρισαν τη γλυπτική και αυτό από μόνο του είναι ένας λόγος για να τους φέρουμε μαζί»
Με τίτλο The
Body as Matter: Giacometti Nauman Picasso, η γκαλερί Gagosian πρόκειται
να παρουσιάσει στο Λονδίνο μια έκθεση γλυπτών τριών πολύ σημαντικών καλλιτεχνών
της μεταπολεμικής και σύγχρονης τέχνης που επαναπροσδιόρισαν τη γλυπτική –
ανατρέποντας παραδοσιακά μέσα και πρωτοπορώντας σε νέα. Πάμπλο Πικάσο, Αλμπέρτο
Τζακομέττι και Μπρους Νάουμαν.
Από τη μοντερνιστική ενασχόληση με το κατακερματισμένο ή διαλυμένο σώμα που χαρακτηρίζει το έργο του Πικάσο και του Τζακομέττι, μέχρι τη μεταμοντέρνα διάσταση της γλυπτικής σε μια σειρά από αντιμνημειακές μορφές, όπως είναι το παράδειγμα του Νάουμαν, αυτή είναι η πρώτη έκθεση που αντιπαραβάλλει γλυπτά αυτών των τριών καλλιτεχνών. Στο παρελθόν έχουν υπάρξει πολλές εκθέσεις και δημοσιεύσεις που εξετάζουν μαζί τον Πικάσο και τον Τζιακομέτι και μία μόνο έκθεση, στη Φρανκφούρτη το 2016, που συνδύασε τους Τζακομέττι και Νάουμαν.
«Νομίζω ότι ο κόσμος θα
εκπλαγεί με όσα δει. Και οι τρεις επαναπροσδιόρισαν τη γλυπτική και αυτό από
μόνο του είναι ένας λόγος για να τους φέρουμε μαζί», αναφέρει ο επιμελητής
Ρίτσαρντ Καλβοκορέσι, συνεργάτης της γκαλερί Gagosian στο Λονδίνο.
Οι ριζοσπαστικές έρευνες
για το ανθρώπινο σώμα και το πώς το αντιλαμβανόμαστε χαρακτηρίζουν την
ξεχωριστή γλυπτική πρακτική των Πικάσο, Τζακομέττι και Νάουμαν, οι οποίοι
θεωρούνται ευρέως ως καθοριστικές φυσιογνωμίες των δικών τους αντίστοιχων
γενεών.
Η συλλογή έργων που θα
παρουσιαστεί στην έκθεση περιλαμβάνει περίπου 60 έργα, όλα αποτυπωμένα, είτε σε
μέταλλο (χυτοσίδηρο, μόλυβδο, ατσάλι και μπρούντζο), είτε σε γύψο. Παρουσιάζει
κλασικά έργα και των τριών, όπως το έργο του Πικάσο La femme enceinte I (1950)
και Bras vertical (1961), La jambe (1958) και Grande tête (1960) του
Τζιακομέτι, και τα έργα του Νάουμαν Henry Moore Bound to Fail (1967-70) και
Model for Room with My Soul Left Out, Room That Does Not Care (1984).
Ο Πάμπλο Πικάσο εργάζεται στο εργαστήριο γλυπτικής του Le Fournas, συνθέτοντας μια φιγούρα με διάφορα υλικά από το σωρό των σκουπιδιών του. Το τελικό γλυπτό πήρε το όνομα “La femme à la clé (La Taulière)” (“Γυναίκα με κλειδί”). Le Fournas, Vallauris 1953. Photo Edward Quinn, © edwardquinn.com © Succession Picasso/DACS, London 2024
Το ανθρώπινο σώμα στο έργο τους σε μια κοινή ενότητα
Η πρωτοποριακή κίνηση
του Πικάσσο μακριά από τη νατουραλιστική αναπαράσταση της ανθρώπινης μορφής
επεκτάθηκε από τον Τζιακομέτι, του οποίου οι επιμήκεις, και χυτές φιγούρες
τραβούν την προσοχή. Ο Nάουμαν χρησιμοποιεί συχνά το ίδιο του το σώμα ως θέμα
και τα έργα του απαιτούν τη φυσική παρουσία και τη νοητική δέσμευση του θεατή
για να τα ενεργοποιήσει.
Και για τους τρεις
καλλιτέχνες, ο χώρος που καταλαμβάνουμε, οι τρόποι με τους οποίους γινόμαστε
αντιληπτοί και οι επίδραση στους άλλους αποτελούν καθοριστικά σημεία στις
μεθόδους υπαρξιακής διερεύνησης που εφαρμόζουν.
Ο Αλμπέρτο Τζιακομέτι εργάζεται στο εργαστήριό του, 1956. Photo Pierre Vauthey/Sygma/Sygma via Getty Images © Succession Alberto Giacometti / DACS 2024
Μεταξύ των τριών
καλλιτεχνών μπορεί να διακρίνει κανείς μια κρυφή ενότητα, μια αόρατη κλωστή που
ενώνει το έργο τους μέσα στο χρόνο. Μια σκυτάλη εικαστική από τον έναν στον
άλλον. Πρωτοπόρος του κυβισμού, περισσότερο γνωστός για τους πίνακες, τα σχέδια
και τα κολάζ του, ο Πικάσσο παρήγαγε πολυάριθμα γλυπτά, τα οποία
συγκαταλέγονται στα πιο πειραματικά του έργα. Κατά κύριο λόγο φιλοτέχνησε
γλυπτά με δύο τρόπους: μοντελοποίηση πηλού ή γύψου για χύτευση σε μπρούντζο και
κατασκευή ή συναρμολόγηση μορφών από άχρηστα αντικείμενα και φτηνά υλικά όπως
λαμαρίνες, ξύλο και χαρτόνι. Έργα εκπληκτικής ευφυΐας και πρωτοτυπίας.
Ο Τζιακομέτι,
επηρεασμένος από το καλλιτεχνικό κίνημα του σουρεαλισμού στο Παρίσι τη δεκαετία
του 1920 απομακρύνθηκε από τις συμβάσεις της κλασικής γλυπτικής και ενσωματώνει
στη γλυπτά μου την αίσθηση της απειλής, κάτι που ο Νάουμαν θα υιοθετήσει και θα
εξελίξει αργότερα. Κατακερματισμένες, ευάλωτες φιγούρες που θυμίζουν επιζώντες
κάποιας καταστροφής, παγωμένες στο χρόνο, ακίνητες προκαλούν ερωτήματα και
σκέψεις σχετικά με τη θνητότητα.
Από τη δεκαετία του 1960
ο Νάουμαν ακολουθεί μια ποικίλη πρακτική που βασίζεται στις αρχές του Πικάσο
και του Τζιακομέτι. Παράγει έργα γλυπτικής, περφόρμανς, εικαστικές γλυπτικές
εγκαταστάσεις που αντιμετωπίζουν τους θεατές με τους δικούς τους φυσικούς
περιορισμούς, υιοθετώντας συχνά γλωσσικά παιχνίδια και σκληρές εικόνες για να
διαταράξει τη σκέψη.
Ο Μπρους Νάουμαν στο στούντιό του το 1965, με ένα γλυπτό από υαλοβάμβακα και πολυεστερική ρητίνη, που τώρα έχει καταστραφεί.. © 2024 Bruce Nauman / Artists Rights Society (ARS), New York and DACS, London. Courtesy of Sperone Westwater, NY
Info έκθεσης
The Body as Matter: Giacometti Nauman Picasso | 6 Ιουνίου – 26 Ιουλίου 2024 | Gagosian, Λονδίνο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου