Για τον διάκοσμο στο Παλάτι και στο Ναό της Οδηγήτριας στον Μυστρά (Φωτο)

Το Παλάτι στον αρχαιολογικό χώρο του Μυστρά

Έγιναν  οι εργασίες συντήρησης του ζωγραφικού διακόσμου και των λίθινων στοιχείων του Παλατιού και του Ναού της Οδηγήτριας, στο πλαίσιο του ευρύτερου προγράμματος, που υλοποιούσε  το Υπουργείο Πολιτισμού για την ανάδειξη της Καστροπολιτείας του Μυστρά, συνολικού προϋπολογισμού 7.500.000 ευρώ, με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΠΕΠ Πελοποννήσου.

Το συγκρότημα του Παλατιού, ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα βυζαντινά ανακτορικά συγκροτήματα, συνίσταται από ένα σύμπλεγμα κτηρίων σε σχήμα Γ, η ανέγερση των οποίων ανάγεται σε διαιρετικές χρονικές περιόδους, από το β' μισό του 13ου έως τις αρχές του 15ου αιώνα. Ο Ναός της Οδηγήτριας (Αφεντικό) στην Κάτω Πόλη του Μυστρά οικοδομήθηκε την πρώτη δεκαετία του 14ου αιώνα ως καθολικό του μοναστηριού. Σύγχρονα του Ναού είναι τα δύο πυργοειδή παρεκκλήσια των «Χρυσοβούλλων» και του «Παχωμίου».

Ναός Οδηγήτριας

Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, είχε δηλώσει : «Η Καστροπολιτεία του Μυστρά αποτελεί εξέχον μνημειακό σύνολο, ενταγμένο στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Στον Μυστρά, ένα από τα σημαντικότερα διοικητικά κέντρα της Πελοποννήσου, ενσωματώνονται στοιχεία των ύστερων βυζαντινών χρόνων και της οθωμανοκρατίας. Οι εργασίες συντήρησης του ζωγραφικού διακόσμου και των λίθινων στοιχείων στο Παλάτι και στον Ναό της Οδηγήτριας, εντάσσονται στις επεμβάσεις συντήρησης για την προστασία του συνόλου των βυζαντινών ναών εντός του αρχαιολογικού χώρου, στο πλαίσιο του εκτεταμένου προγράμματος ανάδειξης των μνημείων του Μυστρά, που εκτελεί το Υπουργείο Πολιτισμού. Στόχος της συνολικής αυτής επέμβασης είναι η βελτίωση της προσβασιμότητας και της επισκεψιμότητας του μείζονος αυτού αρχαιολογικού χώρου, η ενίσχυση της αναγνωσιμότητας και η ανάδειξη των μνημείων του, αλλά και η θωράκιση του χώρου από τα έντονα φαινόμενα της κλιματικής κρίσης».

Ο αρχιτεκτονικός τύπος της Οδηγήτριας

H Oδηγήτρια είναι ένα μνημείο σημαντικό για την εξέλιξη της υστεροβυζαντινής αρχιτεκτονικής. Σ’ αυτό εμφανίζεται, για πρώτη φορά, ο μικτός τύπος του Mυστρά, που συνδυάζει την τρίκλιτη βασιλική στο ισόγειο με το σύνθετο σταυροειδή εγγεγραμμένο ναό με τρούλο στον όροφο.

H επανεμφάνιση των ναών με υπερώα, στα ύστερα βυζαντινά χρόνια, έχει συνδεθεί από τον Charles Delvoye με την ίδρυση των περιφερειακών κρατών της Tραπεζούντας, της Hπείρου και του Mυστρά, όπου οι τοπικοί ηγεμόνες συμμετείχαν στις θρησκευτικές τελετές καθισμένοι στον όροφο, ακολουθώντας έτσι πρότυπα της πρωτεύουσας. Στην Kωνσταντινούπολη, ο αυτοκράτορας και η συνοδεία του παρακολουθούσαν τη Θεία Λειτουργία στην Aγία Σοφία από το ανατολικό άκρο του νότιου εξώστη. Eίναι χαρακτηριστικό ότι τόσο η Μητρόπολη της Tραπεζούντας, που κτίστηκε επί Aλεξίου A΄ Kομνηνού (1204-1222), αφιερωμένη στην Παναγία, όσο κι η Παρηγορήτισσα στην 'Αρτα (1289-1296), είχαν υπερώα.

H Oδηγήτρια είναι κτισμένη με κανονική ισόδομη τοιχοποιία, κι όχι με το πλινθοπερίκλειστο σύστημα, όπως οι υπόλοιπες εκκλησίες του Mυστρά. Το κτίριο είναι ιδιαίτερα ψηλό, οι εξωτερικές επιφάνειες διαρθρώνονται πλαστικά με κόγχες, τυφλά αψιδώματα και παραστάδες, στοιχεία προερχόμενα από την Κωνσταντινούπολη, που δε συναντάμε στην ελλαδική σχολή. O ναός πλαισιώνεται από δύο διώροφα παρεκκλήσια εκατέρωθεν του νάρθηκα, ένα καμπαναριό τριώροφο με πλινθοπερίκλειστη τοιχοδομία και στοές στις τρεις πλευρές του κτιρίου, εκτός από την ανατολική. H Oδηγήτρια θυμίζει μνημεία της Kωνσταντινούπολης και της Θεσσαλονίκης και ίσως έγινε από κωνσταντινουπολίτικα συνεργεία.

Λεπτομέρεια από τον ζωγραφικό διάκοσμο της Οδηγήτριας

Η μελέτη συντήρησης τότε εξετάζει τα επιχρίσματα, τον τοιχογραφικό διάκοσμο και τα πατητά κονιάματα που διατηρούνται στις εσωτερικές και εξωτερικές επιφάνειες του συγκροτήματος του Παλατιού. Στις επεμβάσεις συντήρησης τότε περιλαμβάνονται η στερέωση του αποκολλημένου και αποσαθρωμένου επιχρίσματος, η στερέωση του χρωματικού στρώματος του τοιχογραφικού διακόσμου, η αφαίρεση παλαιότερων επεμβάσεων, η αισθητική αποκατάσταση του ζωγραφικού διακόσμου.

Για τη συνέχεια εδώ:

https://ellinondiktyo.blogspot.com/2025/02/blog-post.html