Η εμπειρία μιας αναπάντεχης δημοσιότητας

Γεράσιμος Γ. Γερολυμάτος

Σκέφτηκα να γράψω ένα άρθρο με τον τίτλο: «Η εμπειρία μιας αναπάντεχης δημοσιότητας», ή κάτι τέτοιο, που να έχει όμως σχέση με περιπέτεια και με λάκκους των Λεόντων. Διότι και εγώ νιώθω, πως βγήκα ζωντανός από έναν τέτοιο λάκκο, όπως ακριβώς και ο Δανιήλ!

Έτσι, και καθώς καταλαγιάζουν τα κύματα, θέλω να κάνω έναν απολογισμό αυτής της διήμερης, επαναλαμβάνω αναπάντεχης και μη επιδιωκόμενης δημοσιότητας γύρω από τα σχέδια μου για τον Τύμβο της Αμφίπολης και το πρόσωπο μου, ώστε να βγάλω μερικά διδάγματα.

Όταν έκανα τα σχέδια, ένιωθα μέσα μου ασφαλώς, ότι είχαν ενδιαφέρον και πως θα είχαν κάποια επιτυχία. Γνώριζα, πως εκτός από απλούς αναγνώστες, θα τα έβλεπαν και ειδήμονες και έτσι ήμουν ιδιαίτερα προσεκτικός στη σχεδίαση. Για τους πρώτους αποζητούσα τη σαφήνεια δια της απλότητας, ενώ για τους δεύτερους τη μέγιστη ακρίβεια.Ήθελα βασικά να τα μοιραστώ με τους αναγνώστες του μικρού ιστολογίου μου, αλλά και με τους φίλους μου στο Φ/Β και στο ιστολόγιο Ολυμπία. Σε έναν κύκλο δηλαδή 500-1000 ανθρώπων. Μέχρι εκεί όμως, έφτανε η «φιλοδοξία» μου.

Ωστόσο, μέσα στις επόμενες 2-3 ώρες από την πρώτη δημοσίευση, όλα τα στατιστικά εκτοξεύτηκαν ξαφνικά προς την...κορυφή του Τύμβου και το άρθρο άρχισε να δημοσιεύεται σε δεκάδες μπλογκ, μεγάλα και μικρά. Το άρθρο με τα σχέδια, όπως και ένα έργο, που μόλις το δημιουργήσεις δεν ξέρεις τι τύχη θα έχει και που θα καταλήξει, ταξίδεψε σαν παρασυρμένο καράβι στην καταιγίδα, από τα άγρια κύματα της διαδικτυακής θάλασσας. Ανεξέλεγκτο από εμένα. Συχνά με άλλα ονόματα-τίτλους στην «πλώρη» του, από εκείνο που του είχα δώσει εγώ, φορτωμένο με ποικίλες «σάλτσες» και ανακρίβειες και με άλλες «σημαίες». Μέχρι το βράδυ, είχα δώσει την πρώτη συνέντευξη σε μεγάλο σάιτ. Την επόμενη ημέρα, χθες, τηλέφωνα δημοσιογράφων και συνεντεύξεις μέχρι το βράδυ. Το ιστολόγιο μου κατέγραψε 15.000 επισκέψεις σε δύο ημέρες, το σύνολο δηλαδή των επισκέψεων δύο φυσιολογικών μηνών και βρέθηκε στην πρώτη θέση της αναζήτησης νέων για την Αμφίπολη στο Google! Και ακόμα συνεχίζει, αλλά λιγότερο μέχρι να περάσει. Αυτή είναι και η φύση της δημοσιότητας. Ρευστή, εφήμερη, επικίνδυνη και γοητευτική.

Αντιμετώπισα ψύχραιμα κάθε πρόκληση, διότι όποιος λέει την αλήθεια και την κατανοεί, ξέρει τι να πει και πως να το πει. Σκεφτόμουν, όμως, το ομολογώ τώρα, πως θα έμοιαζε με ειρωνεία τελικά, το να γίνω «γνωστός»-όπως με κατηγόρησαν κάποιοι για τα κίνητρα μου- εξαιτίας τεσσάρων απλών σχεδίων μου, ενώ έχω πίσω μου καλλιτεχνική εργασία 30 χρόνων! (χωρίς φυσικά να θέλω να υποβαθμίσω τα σχέδια που παρουσίασα, έχω όμως κάνει εκατοντάδες τέτοια για άλλα θέματα, πχ για Ηρώα, κατασκευές, μακέτες)

Όπως και αν έχει, το άρθρο ταξίδεψε, έφτασε σε πολλούς ανθρώπους, βρήκε αποδοχή. Το προσωπικό φιλίστορο ενδιαφέρον που με ώθησε στο να κάνω τα σχέδια, ικανοποιήθηκε από το μοίρασμα αυτό. Ακόμα και αν, το ανιδιοτελές άρθρο μου «πουλήθηκε» από τους «εμπόρους» της είδησης, προσκομίζοντας πολλά χρυσοφόρα «κλικ» για εκείνους. Όμως, όχι όλοι το ίδιο. Μερικοί σε «πουλούν» φιλότιμα και με εκτίμηση, άλλοι σε «πουλούν» μισοτιμής, ενώ κάποιοι, όπως ο «φιλάνθρωπος» ΣΚΑΙ, ούτε καν σε ρωτάει που σε «πουλάει»! Σε αρπάζει με το έτσι θέλω και σε πετάει στον πάγκο, ως ανώνυμο προϊόν! Και ποιος έκανε καλοί μου τα σχέδια που δείξατε και τα σχολιάσατε δημόσια; Ήταν αδέσποτα και τα μαζέψατε εσείς, ως «φιλάνθρωποι»; Ή μήπως πέρασαν τίποτα εξωγήινοι και τα άφησαν στη γη, όπου τα βρήκατε εσείς; Τουλάχιστον οι άλλοι, ζήτησαν και την άδεια για τη δημοσίευση.

Ήταν όμως και μια δυνατή εμπειρία η παρακολούθηση των σχολίων σε όσα ιστολόγια μπόρεσα να διαβάσω. Ένα περίπου 80-90% που με συνεχάρη, επιδοκίμασε και ενθάρρυνε την αφιλοκερδή και από αγνό ενδιαφέρον μελέτη μου. Υπήρξε βέβαια και ένα 10% που μόνο δεν με έβρισε, για «ανεπιστημοσύνη», για έλλειψη «ειδίκευσης», για κίνητρα δημοσιότητας κλπ. «Θα μας πει ο ζωγράφος για τον Τύμβο;» αναρωτήθηκε κάποιος ειρωνικά και προφανώς το πίστευε. Δεν ήταν όμως κοινωνός του νου του και σίγουρα δεν είχε ιδέα για αυτό που μίλαγε. θεωρούσε πως τα αρχαία μνημεία αφορούν αποκλειστικά και μόνο τους αρχαιολόγους, τους αρχιτέκτονες και ίσως και μερικούς άλλους ειδικούς, 2-3 ειδικοτήτων. Και η μορφή κύριε; Εντάξει η ύλη, το κτίριο, το μάρμαρο, η ανασκαφή. Αλλά το πνεύμα, το ύφος, ο ρυθμός, οι αναλογίες, το συναίσθημα; Δεν είναι υπόθεση αυτή και του καλλιτέχνη; Θα εγκαταλείψουν μήπως οι γλύπτες τις όμορφες Καρυάτιδες, αποκλειστικά στους ανατομικούς φακούς και στην αυθεντία της αρχαιολογικής κουκουβάγιας και δεν θα μιλήσουν και αυτοί για εκείνες, επειδή δεν είναι «ειδικοί»; Μήπως και οι ζωγράφοι θα πρέπει να πάψουν να σχεδιάζουν κτίρια στην εποχή μας, επειδή οι περισσότεροι, όχι όλοι, σημερινοί αρχιτέκτονες ξέχασαν να είναι ταυτόχρονα και καλλιτέχνες, όπως ήταν την αρχαία εποχή και τον καιρό της Αναγέννησης; Ένα αρχαίο μνημείο είναι μια πολυσήμαντη αναφορά στον χώρο και στον χρόνο και έχει αρχαιολογική, ιστορική, καλλιτεχνική και ίσως και θρησκευτική διάσταση. Ποιος είναι αυτός που θα αποφασίσει, λοιπόν, ότι δεν μπορεί κάποιος να εξετάσει ένα αρχαίο μνημείο μέσα από το πρίσμα της οπτικής που του αντιστοιχεί ως διάσταση; Αυτό, λοιπόν, έκανα και εγώ. Ασχολήθηκα με τη μορφή και τις αναλογίες του τύμβου και όχι με τα στατικά του προβλήματα, που είναι αντικείμενο των πολιτικών Μηχανικών.

Όχι, βέβαια, ότι δεν είναι αναμενόμενο και φυσικό, το να μη συμφωνούν όλοι σε κάτι, αλλά η κριτική με την κατάκριση, έχουν και αυτές τεράστια διαφορά επιπέδων. Δυστυχώς στην Ελλάδα, συνηθίζουμε να τρώμε ο ένας τον άλλο και μετά να φτύνουμε και το κουκούτσι! Μόλις κάποιου το κεφάλι ξεχωρίσει, χράααατς, να του το κόψουμε! Έτσι, καταφέραμε στον τόπο μας να κυριαρχούν οι μετριότητες! Και δεν το λέω αυτό ποσώς για μένα, αλλά το λέω για άλλους, πολύ καλύτερους και άξιους. Ένα πράγμα πάντως είναι βέβαιο. Πως αυτός ο δυτικόφερτος φετιχισμός της αποστειρωμένης «ειδικοκρατίας», στερεί από την κοινωνία ένα πλήθος ευφάνταστων και δημιουργικών ιδεών και ερεθισμάτων. Και αυτό έχω την αίσθηση ότι περιορίζει και καταστρέφει την χώρα, που έχει ανάγκη από όλες τις δυνάμεις της.

Τελειώνω τον καθόλου σύντομο απολογισμό, θεωρώντας πως ίσως να έχει κάποια ιδιαίτερη αξία να αναφέρω, πως χθες και σήμερα, επικοινώνησαν μαζί μου για να μου εκφράσουν τα συγχαρητήρια τους για τα σχέδια και για την προσέγγιση του θέματος, δύο εξαιρετικοί επιστήμονες (δεν έχει νόημα να αναφέρω τα ονόματα χωρίς να έχω την άδεια τους), ο πρώτος εκ των οποίων, καθώς συμμετείχε σε παλαιότερες αρχαιολογικές και γεωλογικές έρευνες πάνω στον Τύμβο, είναι βαθύς γνώστης του θέματος, ενώ ο δεύτερος, ένας αξιολογότατος επιστήμων τ. σύμβουλος-επικεφαλής Μηχανικός του Υπουργείου (υπεύθυνος κατασκευών-σηράγγων κλπ μεγάλων έργων). Ο πρώτος μάλιστα κράτησε την υπόσχεση που μου είχε δώσει χθες και έτσι σήμερα μου έστειλε από το αρχείο του για να μελετήσω το επιστημονικό υλικό της έρευνας εκείνης, προκειμένου να τα αξιοποιήσω σε κάποιο μελλοντικό άρθρο.

 ================

Σημ. 1: Έπειτα από τη δημοσίευση του άρθρου, μου έγινε η ενδιαφέρουσα παρατήρηση πως ο άξονας της φοράς των θαλάμων είναι παράκεντρος και όχι ευθυγραμμισμένος πάνω στην ακτίνα του κύκλου, όπως τον έχω σχεδιάσει εγώ.  Είναι κάπως παράδοξο να συμβαίνει αυτό σε μια κατασκευή, όπου όλα ήταν πολύ καλά μελετημένα και με μαθηματική ακρίβεια. Αυτό μου δημιουργεί τη σκέψη πως μπορεί να έγινε και σκόπιμα, ως μια επιπλέον λύση για την παραπλάνηση των τυμβωρύχων. Όπως και αν έχει, το παράκεντρο των θαλάμων, δεν αλλάζει κάτι επί της ουσίας στις σχέσεις των αναλογιών στις οποίες εστίασα κυρίως το ενδιαφέρον μου.

Σημ. 2: Για την ιστορία, στις φωτογραφίες που δημοσιεύτηκαν εμφανίζομαι με γένεια και χωρίς αυτά, ενώ κάπου διάβασα ότι είμαι και αρχιτέκτονας, κάτι που εγώ ποτέ δεν είπα.